Fotografisch materiaal
Materialen en technieken
Midden 19e eeuw ontstaan met de daguerreotypie en de calotypie voorzichtig de eerste fotografische processen. Vervolgens ontwikkelen zich diverse technieken op dragers als glas, metaal, papier en kunststof. Sommige van die dragers, zoals nitraatfilm, vormen een gevaar voor mens en omgeving.
Samen met plastic negatieven wordt papier uiteindelijk de meest gebruikte drager. Wanneer vanaf de jaren 1980 de digitale fotografie in opmars raakt, neemt het gebruik van negatieven stilaan af.
Fotografische materialen en technieken herkennen, vergt de nodige kennis van zaken. Om u hierbij te helpen, zetten we u graag op weg naar een aantal hulpmiddelen die u gemakkelijk online kunt terugvinden. De links vindt u onderaan deze pagina:
- de Graphics Atlas van het Image Permanence Institute;
- enkele informatiebrochures van het Canadian Conservation Institute (CCI);
- diverse afleveringen van Conserve-o-Gram;
- verschillende publicaties van het Northeast Document Conservation Center (NEDCC)
- de Plastic Identificatie Tool van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Conditiebepaling
Een regelmatige conditiebepaling van fotografische objecten is van belang om eventuele aftakeling tijdig vast te stellen. Een goede conditiebeschrijving, gekoppeld aan foto’s, laat toe de toestand en veranderingen daarin nauwkeurig op te volgen.
Stelt u nieuwe schadebeelden vast of bemerkt u een verergering van al aanwezige kenmerken (bv. verkleuring/vergeling, dof/mat worden, loskomende of ontbrekende beeldlaag, broze of vervormde drager, sterke geur ...)? Onderneem dan actie en roep de hulp in van een gekwalificeerde restaurator.
Meer lezen?
- In de bibliotheek van FARO vindt u een handige gids bij het herkennen van schadebeelden: K. Van Camp, Schade-atlas fotografie: analoge fotografische objecten. Antwerpen: Artesis Hogeschool, 2010.
- Bij de conditiebepaling van papieren dragers kunt u de Schadeatlas archieven raadplegen. Voor de dragers kunt u terecht in de hoofdstukken:
Preventieve conservatie
Volgens welke eisen u fotografische documenten bewaart, hangt af van het gebruikte fotografisch procédé en het type drager. Het is belangrijk dat u niet enkel controleert op externe schadefactoren maar dat u er zich ook van bewust bent dat dergelijke documenten eveneens achteruit kunnen gaan door factoren die intrinsiek verbonden zijn aan het gebruikte materiaal.
De meest recente informatie over schadebeelden en conservatietechnieken vindt u in Caring for photographic materials van het CCI en van de NEDCC. Opslagmogelijkheden en verpakkingsmaterialen komen aan bod in een informatieblad van het Instituut Collectie Nederland (ICN) en in verschillende andere brochures.
Algemene richtlijnen voor erfgoed bespreken we in de hoofdstukken:
