Glas hanteren en verplaatsen

Glas verpakt ter voorbereiding verhuis. Foto: © Depotwijzer.be/Agentschap Onroerend Erfgoed

Waar moet u op letten wanneer u glazen voorwerpen hanteert en verplaatst? Wat mag u doen en wat moet u vooral niet doen?

Hanteren

Vooraf: voorkom vingerafdrukken en bescherm uzelf!

  • Was en droog uw handen goed voor u een glasobject hanteert. Gebruik zeep en zeker nooit handlotion. Als u glas gedurende een langere periode hanteert, was dan uw handen elk uur.
    of
  • Overweeg goed of u handschoenen moet dragen. Handschoenen kunnen uw grip op een glad object verminderen (zeker als ze niet goed passen), maar beschermen tegelijk uw handen en het voorwerp. Draag ze altijd:
    • als uw handen snel zweten;
    • bij gecorrodeerd glas en glas met een fragiele afwerking (bv. geëtst en cold-painted glas);
    • bij gebarsten of gebroken glas;
    • als u niet zeker bent of u ze moet dragen.

Houd rekening met volgende richtlijnen:

  • Hanteer een object nooit onnodig. Fragiele objecten kunnen schade oplopen wanneer u ze te vaak hanteert en verplaatst. Denk eerst na of het wel nodig is om het object te verplaatsen, en of de plaats waar u het naar verhuist een goede plaats is, waar het even kan blijven.
  • Draag nooit ringen of kettingen als u glazen objecten hanteert. Bij de minste tik kunnen ze het glas doen breken! Houd ook uw vingernagels kort en gebruik liever geen nagellak.
  • Gebruik steeds uw twee handen en houd rekening met het zwaartepunt van het object. Neem het object niet vast aan fragiele onderdelen.
  • Gebruik uw volledige handpalm om iets vast te nemen/te ondersteunen en werk niet alleen met uw vingers. Zo worden de drukpunten beter verdeeld. Maak met uw volledige hand een kommetje en geef aan de zijkant een duwtje om te testen of er niets los zit. Daarna zet u ter ondersteuning uw andere hand onder de bodem en neemt u zo het object op.
  • Schuif een glas nooit over een ondergrond. Dat kan mechanische schade (krassen) veroorzaken. 
  • Als u niet zeker bent of het object veilig gehanteerd kan worden, vraag dan raad bij de registrator (soms bevat de registratie uitleg daarover), conservator, art-handler … Soms is er ook toestemming nodig als u een fragiel object wil verplaatsen: kijk dit na!
  • Houd alle informatie bij als documentatie, voor het geval er iets te melden valt tijdens, voor of na het hanteren. Zorg ervoor dat het identificatienummer telkens bij het object blijft.
  • Hoest en nies weg van het glasobject.
  • Bij zware objecten: zorg ervoor dat er voldoende spierkracht aanwezig is. Houd ook liftmateriaal in de buurt. Schakel indien nodig gespecialiseerde art-handlers in.
  • Gebruik liever geen metalen en houten meters wanneer u een object opmeet voor hantering. Maak in plaats daarvan gebruik van tape uit plastiek of textiel.

Verplaatsen

Lees ook het 8-stappenplan voor een veilig transport.

  • Begin er nooit alleen aan!
  • Bekijk de looproute. Is alles veilig? Zijn er geen obstakels onderweg? Waar brengt u het object naartoe? Is die plaats vrij?
  • Zorg dat het object tijdens het transport steeds onder toezicht is. 
  • Neem een glazen object tijdens de verplaatsing zo weinig mogelijk met de handen vast. Een glazen object is immers bijzonder fragiel en glad. Het object kan snel wegglippen, waardoor u de neiging kan hebben om het glas te stevig vast te nemen. Zo kunt u het kapot knijpen.
Curverdozen als transportbakje in het atelier. Foto: © Depotwijzer.be/Agentschap Onroerend Erfgoed
  • Voor fragiele, lichte en kleine stukken werkt u het best met een mandje of bak in kunststof. Zorg ervoor dat het glas voldoende ondersteund wordt en objecten zeker niet tegen elkaar kunnen rollen. Bekijk hoe het glas stabiel in het mandje geplaatst kan worden, rekening houdend met het zwaartepunt van het object en eventuele fragiele onderdelen. Voorkom dat kleine voorwerpen wegzinken in papieren tissues. Maak liefst gebruik van een bak met kleine compartimenten met zacht buffermateriaal (zoals PE-schuim).
  • Maak er een gewoonte van om zuurvrij papier te vermijden bij glas. Bij dit type papier wordt soms gebruikgemaakt van een base als buffer, wat corrosievorming in de hand kan werken (zie 'Aftakeling van glas'). 
Transport met behulp van een karretje. © Musea en Erfgoed Antwerpen
  • Grote, zware stukken (glas is een zware materie!) draagt u beter niet alleen, maar ook niet met meerdere personen. Gebruik een karretje met wieltjes en ondersteun de objecten met behulp van slangen uit baalkatoen met polyethyleen (PE) bolletjes. Ook een zwaar object kan immers zeer fragiele onderdelen bevatten die het gewicht van het object niet kunnen dragen. Ga elke keer opnieuw na waar die fragiele delen zich bevinden en zoek waar het zwaartepunt zich bevindt. Test ook of er geen losse delen zijn.
  • Maakt u gebruik van karretjes? Kijk dan steeds eerst na of er geen hoogteverschil is onderweg. Wandel traag en in een constant tempo.
  • Kijk steeds elk transportmateriaal na: kan er tijdens het transport iets mislopen?
  • Geef een object nooit rechtstreeks door aan iemand anders. Als u het moet doorgeven, plaats het dan eerst op een stabiele ondergrond.
  • Zet het object neer op een schoon oppervlak dat u vooraf hebt afgedekt met dun PE-schuim. Zo voorkomt u dat het glas tegen een hard oppervlak botst en zorgt u toch voor voldoende stabiliteit.
Adviseur behoud en beheer
T
02 213 10 86