Archeologische vondsten verbleven honderden tot zelfs duizenden jaren in de bodem, tot ze opgegraven werden. Samen met het materiaal waaruit ze vervaardigd zijn, is die bewaaromgeving bepalend voor de conditie van de voorwerpen. Sommige hebben de tand des tijds goed doorstaan en hebben nog jaren voor de boeg. Andere zijn bijna vergaan en hebben dringend specifieke zorgen nodig, als we het object en de informatie die het draagt willen behoeden voor de ondergang.

Bepaalde maatregelen neemt u het best nog tijdens de opgraving op het terrein en bij het onderzoek net na de opgraving. In het depot weegt u af hoe u de objecten het best bewaart en verpakt, ook wanneer ze een conserverings- of restauratiebehandeling kregen.

Meer weten?

Voor meer informatie over systemen en standaarden voor de registratie van archeologische collecties en vondsten kunt u terecht op de pagina ‘Standaarden voor de registratie van archeologische artefacten’.

Bij de leestips onderaan kunt u de Schadeatlas archeologische materialen raadplegen. Let wel, deze schadeatlas kan enkel gebruikt worden in de context van langdurige bewaring in depot (en niet wanneer voorwerpen net uit de grond komen). U leest er meer informatie over: 

• hoe u schadebeelden bij verschillende archeologische materialen kunt herkennen;
• wat u zelf kunt doen om schade te beperken en te voorkomen;
• welke bewaaromstandigheden en verpakkingswijzen het best geschikt zijn voor welk type materiaal;
• wanneer u de hulp van een conservator-restaurator moet inschakelen.

Meer uitleg over het gebruik van de schadeatlas en de conditiebladen leest u op de pagina 'Conditiecontrole van archeologische objecten'.

Meer informatie over hoe u een conservatie- of restauratieofferte kunt opvragen of opstellen vindt u in de leidraad Grondig gevraagd.

Wilt u uw objecten verpakken? Lees zeker de handleiding 'Verpakken, een kunst' en neem een kijkje bij de depotfiches met archeologische collecties. 

De resultaten van verschillende onderzoeksprojecten die de toestand van archeologische collecties en depots in kaart brengen vindt u eveneens bij de verdere leestips.

De Vlaamse overheid publiceerde in 2015 de handleiding assessment. Daarmee kan een inschatting gemaakt worden van het potentieel voor kennisvermeerdering van een archeologisch ensemble (op basis van onderzoeksdocumenten, archeologische vondsten en stalen). De handleiding is bedoeld voor archeologen om te gebruiken tijdens de onderzoeks- en uitwerkingsfase nadat de veldwerkfase werd afgerond. Het assessmentrapport dat hieruit voorkomt, bevat essentiële informatie voor het depot waar de archeologische collectie voor lange tijd bewaard wordt.

Tot slot: bent u de eigenaar van archeologisch vondstmateriaal en wilt u dit in bewaring geven bij een instelling? Dan vindt u een reeks tips en nuttige documenten op de pagina 'Waar kunt u erfgoed in bewaring geven of deponeren?'.

Dit hoofdstuk werd uitgewerkt door Natalie Cleeren en de Provincie Oost-Vlaanderen voor Depotwijzer.be, in het kader van het Proefproject archeologiedepot.