Schelpen maken sinds mensenheugenis een belangrijk deel uit van onze samenleving en cultuur. In bijna alle huidige en vroegere beschavingen zijn restanten terug te vinden van hun gebruik. Als statussymbool, ornament, sieraad, in fijn kunstwerk, inlegwerk of als gebruiksvoorwerp, schelpen zijn alom aanwezig. 

Ook als betaalmiddel waren schelpen zeer belangrijk. Kauri’s, afkomstig van de porseleinslakken Cypraea moneta en Cypraea annulus, waren een van de eerst gebruikte en meest verspreide mondiale betaalmiddelen. Bij vele volkeren in Oceanië en Afrika werden en worden nog steeds schelpen gebruikt als betaalmiddel, statussymbool of als onderdeel van de bruidsschat.

Ook in Europa werden schelpen en verwerkt schelpmateriaal veelvuldig gebruikt. Zeker parelmoer en parels werden hoog gewaardeerd. Ook de kostbare kleurstof die de pauselijke en koninklijke gewaden paars kleurde, werd gewonnen uit schelpdragende weekdieren zoals onder andere uit de purperslak (Hexaplex trunculus).

En uiteraard werden en worden schelpen ook geprezen om hun natuurlijke schoonheid, vorm en kleurenpracht waardoor ze sinds de victoriaanse periode erg in trek waren bij verzamelaars en niet ontbraken in vele rariteitenkabinetten.

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Roland De Prins, 08/2021.

Verdere leestips

• G. Byne, 'The corrosion of shells in cabinets' in: Journal of Conch., 1899, vol 9, pp 172-178, 253-254.
• A. Brokerhof, 'Application of sorbents to protect calcareous materials against acetic acid vapours' in: IAP 1998, presentation 10.
• R. De Prins en E. Rour (trad.), 'Détérioration des collections de coquilles' in: Abc Taxa, 2007, vol 2: i-iii, 60 pp (klik hier).
• R. De Prins, 'Deterioration of shell collections: causes, consequence and treatment' in: Gloria Maris, 2005, 13(5): 1-75.