Conditie van metalen voorwerpen bepalen en opvolgen

Aftakeling vernislaag. © Anne-Cathérine Olbrechts

Hoe omschrijft u de conditie van metalen voorwerpen? En vooral: hoe volgt u ze op? 

Vuistregels

1. Beschrijf eerst de materialen en technieken waaruit het voorwerp is opgebouwd.

  • U kunt het metaal herkennen aan de hand van de hardheid, de kleur, de corrosie en de aanwezige versieringstechnieken. Tip: Om na te gaan of het metaal ijzer bevat kunt u eenvoudig gebruikmaken van een zwakke magneet. Indien die wordt aangetrokken door het object, bevat dat object een metallische kern uit ijzer.
  • Vergeet de versiering niet en beschrijf ook de top- en afwerklaag. Dat is belangrijk om de onderhouds- en opslagmethode te kiezen en op te volgen. Tip: Een weerstandsmeter kan helpen om na te gaan of het object gevernist is. Leest u bij de OHM-waarde nul, dan houdt de vernislaag de elektrische geleiding tegen. Herhaal de tekst op meerdere plaatsen aangezien vernis kan slijten.

2. Na het materiaaltechnische luik, gaat u van start met de conditiebepaling. Welke schadebeelden ziet u? 

3. Beschrijf de bewaaromgeving en ga na wat de mogelijke risico's zijn, of oorzaken van de schade die u ziet.

4. Ga na welke mitigerende maatregelen u kunt uitvoeren.

Overzicht

Een overzicht van enkele veelvoorkomende voorbeelden:

Oorzaak

Kaarsvet

Schadebeeld

Actie

Corrosie door inwerking kaarsvet. © Anne-Cathérine Olbrechts

U ziet corrosieproducten ter hoogte van het kaarsvet.

Verwijder het kaarsvet.

Kies kaarsen op basis van paraffine.

Vingerafdrukken

Vingerafdrukken. © Julie Lambrechts

U ziet een duidelijke vingerafdruk van corrosie in het metaaloppervlak geëtst. 

Om dergelijke schade te verwijderen zal een deel van het metaaloppervlak met een abrasief materiaal moeten worden weggehaald. Verwijder deze nooit zelf.

Vermijd dergelijke schades door katoenen handschoenen te dragen of het object na elke handeling schoon te wrijven met een microvezeldoek. 

Sulfiden in de lucht

Het aanlopen van zilver. © Anne-Cathérine Olbrechts

U ziet vlekken van geel tot zwart, of olie-op-watereffect (irisatie). In dat geval heeft u te maken met het 'aanlopen' van zilver.

Indien u merkt dat na het reinigen het object vrij snel terug verkleurt, dan heeft u vrijwel zeker te maken met schadelijke gassen in de omgeving. Bescherm het object met silvercloth en vermijd een te vochtige en te warme omgeving.

Resten van poetsmiddel

Corrosievorming door inwerking resten van poetsmiddel. © Anne-Cathérine Olbrechts

U ziet resten van poetsmiddel en actieve corrosie in hoekjes en kantjes. 

Hier kunt u best een metaalrestaurator contacteren. Voorkom het probleem door zoveel mogelijk poetsmiddelen te vermijden. Lees steeds wat op de onderhoudsfiche wordt vermeld bij het reinigen van metalen voorwerpen. Bij nat reinigen is naspoelen en drogen zeer belangrijk!

Vloeimiddel soldering

Corrosie door inwerking vloeimiddel van soldering. © Anne-Cathérine Olbrechts

Actieve corrosieproducten ter hoogte van een naad waar soldeersel aanwezig is.

Laat dit behandelen door een metaalrestaurator. 

Stof

Stof en slijtage vernislaag. © Anne-Cathérine Olbrechts

Stof trekt vocht en verontreiniging aan. In combinatie met een beschadigde beschermlaag van was of vernis kan sterke corrosie optreden.

Vermijd stof. Hou regelmatig een afstofbeurt.

Controleer of de beschermlaag nog intact is. Vermoedt u een beschadiging? Raadpleeg een metaalrestaurator.

Slijtage vernislaag

Afschilfering vernis op zilver. © Anne-Cathérine Olbrechts

Door slijtage van de vernislaag zal het metaal plaatselijk bloot komen te liggen waardoor er corrosie ontstaat.

 

Verwijder verouderde vernislagen. Ga hiervoor steeds te rade bij een metaalrestaurator. Pas het klimaat aan. Vermijd stof en andere verontreinigingen in de lucht.

Slijtage galvanisatielaag

Corrosie onder een vergulding. © Anne-Cathérine Olbrechts

Door slijtage van de vergulding komt het onderliggende metaal bloot te liggen. Hierdoor ontstaat er corrosie.

Vraag raad bij een metaalrestaurator. Monitor het object en pas het klimaat aan. Vermijd stof!

Adviseur behoud en beheer
T
02 213 10 86