Bewaren, verpakken en transporteren
Hoe voorkomt u mechanische schade en slijtage?
Mechanische schade en slijtage aan collectiestukken worden meestal veroorzaakt door het onzorgvuldig opbergen, hanteren en transporteren van voorwerpen. Er kan daarbij heel wat fout lopen zoals gebroken glas, scheuren in papieren documenten of krassen in metaal. Objecten hanteren en transporteren met kennis van zaken, een goede voorbereiding en geschikte hulpmiddelen kunnen dus heel wat risico's voorkomen.
Ook chemische schade door vingerafdrukken is een gekend probleem. Hierdoor verliest het object aan waarde, ook al is het niet stuk.
Hoe geeft u objecten een veilige stek?
Of u het object nu voor langere tijd in depot gaat bewaren of het een plek geeft in de vaste tentoonstelling, denk op voorhand na over de juiste methode en ondersteuning om een ongewenst langetermijneffect te voorkomen.
- Meubilair: welk meubilair heeft u voorhanden en welke bescherming biedt dit?
- Methode: is staand, hangend, liggend of opgerold bewaren voor dit object de beste keuze?
- Ondersteuning: heeft het object ondersteuning nodig?
- Verpakking: gaat u het object verpakt of onverpakt opbergen?
- Materiaal: welk materiaal is geschikt voor langdurig contact met het object?
- Plaatsing: wat is de beste plaats voor het object in het meubel, kunt u stapelen of niet? Hierbij speelt ook ergonomie een belangrijke rol.
Wanneer doet u aan transport?
We hanteren en transporteren voorwerpen meer dan we denken, vaak zonder het goed te beseffen.
- Telkens u een voorwerp vastneemt, dan bent u het aan het hanteren.
- Verplaatst u een voorwerp van het ene naar het andere legbord, dan bent u aan het transporteren.
Een transport hoeft dus niet altijd over lange afstand te zijn.
Wees u ook bewust van het onderscheid tussen intern en extern transporteren.
- Bij intern transport vervoert u een object binnen de erfgoedinstelling. De bevoegdheden voor het voorwerp worden niet aan anderen overgedragen. Denk bijvoorbeeld aan het transport van een object van een rek in het depot naar de werktafel, of van het depot naar de zaal, de fotostudio, het restauratieatelier, een ander museum enz.
- Bij extern transport vervoert u een erfgoedobject buiten de erfgoedinstelling. Vaak gaat het om bruiklenen, waarbij de verantwoordelijkheden verdeeld zijn tussen bruikleengever en bruikleennemer. De eisen voor transport en verpakking worden gesteld door de in bruikleen gevende instelling. Bij een uitgaande bruikleen worden de museale taken aan derden overgedragen.
In dit hoofdstuk behandelen we vooral de manipulatie van voorwerpen in het depot en het interne transport.
Enkele algemene tips en aandachtspunten
- De 8-stappenmethode ondersteunt u in de voorbereiding van het transport. Ga doelbewust te werk en overloop deze stappen vooraf.
- Manipuleer voorwerpen niet onnodig.
- Hanteer objecten niet als u geen juiste kennis en training heeft. Neem nooit risico's, correcte vorming is bijzonder belangrijk.
- Zorg voor voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen en hulpmiddelen bij het transport, voor uw veiligheid en ergonomie.
- Doe beroep op een (kunst)transportfirma als u zelf niet over de nodige kennis of het nodige materiaal beschikt.
- Evalueer samen het transport en trek hieruit lessen voor de volgende keer.
Dit hoofdstuk werd geschreven door Annelies De Mey voor Depotwijzer.be.
FARO biedt regelmatig de cursus 'In Goede Handen | Bewaren, verpakken en intern transport' aan. Voor een actueel overzicht van ons cursusaanbod kunt u terecht in de FARO-vormingskalender of kunt u zich inschrijven op de FARO-nieuwsbrief.