Een nieuwe groep mensen komt bij elkaar. Ze kennen elkaar nog niet en zijn daardoor wat onwennig. De deelnemers tasten voorzichtig af: is deze groep iets voor mij? Wat kan voor mij de meerwaarde zijn? En ook: hoe werkt deze groep? Wat zijn de spelregels?

Als begeleider komt het er in deze fase op aan om structuur en duidelijkheid te bieden. Ook moet u de drempel naar beneden halen zodat mensen met elkaar kunnen kennismaken. Daarvoor zijn werkvormen, rondjes van de tafel en werken in kleine groepjes handig. U moet vooral duidelijk maken waarom de groep is ontstaan en wat de verwachtingen zijn.

Als de eerste kennismaking achter de rug is, en het helder is wat de leden van een groep delen, komen doorgaans de verschillen naar boven. Vaak is er wat discussie over wat nu juist de doelen zijn, hoe men die kan aanpakken en wat de inbreng van ieder kan zijn. Er kan ook een machtsstrijd ontstaan over wie nu eigenlijk de leiding heeft, of wiens stem doorslaggevend is.

De storm gaat uiteindelijk liggen, en dan zijn de deelnemers klaar om concreet afspraken te maken over de aanpak en kunnen ze taken gaan verdelen. Als zij dit zelf kunnen bepalen is de kans ook veel groter dat ze deze afspraken ook zullen naleven. Vaak is het nodig om samen expliciet stil te staan bij de afspraken voordat men verder kan gaan.

Als de overeenkomsten en verschillen zijn verkend en er gedragen afspraken zijn gemaakt, kan de groep aan de slag. Vaak gaat het nu snel. De eerste drie fasen vragen immers de meeste tijd! Eens mensen enthousiast zijn en weten wat ze moeten doen, zijn ze op dreef.

Als begeleider bent u er om de groep te ondersteunen. Maar nog belangrijker is het om de groep te blijven inspireren en uit te dagen, zodat de groep in beweging blijft. Heb oog voor de talenten van alle deelnemers en bekijk waar u hen kunt uitdagen om verder te kijken dan wat ze meteen zien.

Sommige groepen kunnen na een tijdje zelfstandig verder waarbij de begeleider steeds meer op de achtergrond kan gaan staan. Andere groepen vallen terug naar een van de vorige fases. Er kan immers altijd een conflict ontstaan waardoor er zaken op scherp gesteld worden, of er komen heel veel nieuwe mensen bij, waardoor de groep ineens weer net zo onwennig is als in het begin. En er zijn groepen die na een tijdje klaar zijn met hun taak (of er de brui aan geven).