Verpakken met hout
Hout is een vaak gebruikt materiaal voor transportkisten. Het maakt maatwerk mogelijk, heeft een hoge draagkracht en is stevig. Schokken en trillingen worden opgevangen door schuimplaat en dergelijke aan te brengen in de kist. Soms wordt een voorwerp in zijn houten kist in depot opgeborgen.
Aangezien er uit hout schadelijke gassen kunnen ontsnappen, is het belangrijk de juiste houtsoorten te kiezen en eventueel een vernislaag op het hout aan te brengen.
Waar moet u op letten?
- Gebruik houtsoorten of plaatmateriaal met een laag 'vrij zuurgehalte': Russische berkentriplex, mahonie, meranti, grenen en vuren. Ook douglasspar of populier is bruikbaar wegens ph-neutraal. Een nadeel is dat deze houtsoorten minder duurzaam zijn en makkelijker worden aangetast door houtworm.
- Let op met knoesten en harsgangen (vlekken), zeker bij vurenhout. Als u hout of plaatmateriaal gebruikt, zorg dan voor een verf- of vernislaagje. Let er wel op dat u de verf of het vernis goed laat uitdrogen voor u de objecten plaatst.
- Controleer of de laag na langere tijd geen formaldehyde afgeeft.
- Vermijd olievernissen en bijna alle eencomponentenvernissen.
- Gebruik een watergedragen vernis, bv. op basis van een acrylaatdispersie. Deze emulsie geeft geen geur of uitwasemingen af.
- Behandel de kist steeds in zijn geheel (buiten én binnen).
- Controleer regelmatig in de kist op mogelijke schade door de gassen die vrijkomen uit het hout.
Wat doet u beter niet?
- Gebruik zeker geen hardhoutsoorten, zoals beuk, eik, kastanje enz. Zij geven organische zuren af. Dit proces kan eeuwen doorgaan: ook oud hout is dus niet veilig.
- Triplex, multiplex, spaanplaat en mdf zijn houtbevattende producten. De gebruikte lijmen geven azijnzuur en formaldehyde af. Er zijn drie soorten lijmen in gebruik: ureum-, melmine- en fenolformaldehyde. De laatste is het meest stabiel en minst schadelijk voor museaal gebruik.
- Gebruik geen gewone mdf, multiplex enz.: zij geven formaldehyde af. Gebruik museum-mdf (formaldehydearm) of waterbestendige triplex die minder gevoelig is voor ongedierte dan het volle hout.
- Gebruik zeker geen plaatmateriaal gelijmd met ureumformaldehyde. Vooral metalen voorwerpen zijn erg gevoelig voor de emissie van formaldehyde.
- Sommige materialen (lood, zacht metaal, schelpmateriaal enz.) zijn zeer gevoelig voor de uitstoot van gassen uit hout. Verpak ze niet in houten kratten, maar gebruik kunststoffen of zuurvrije verpakkingen.
Houten kisten
- Kisten worden vaak gebruikt voor het transport en de opslag van (grote) schilderijen en installaties.
- Soms is een kist op maat nodig, maar mogelijk kunt u er ook een hergebruiken. Pas in dat geval de binnenzijde van de kist aan naargelang de noden. Er zijn enkele kisten op de markt die zijn ontwikkeld voor hergebruik, met een flexibel systeem aan de binnenzijde.
- In de kist wordt meestal een schuimplaat aangebracht om de voorwerpen te bufferen. De dikte en densiteit van de schuimplaat zijn afhankelijk van het gewicht van het voorwerp. De schuimplaat brengt u meestal met lijm (lijmpistool) aan. Probeer de lijm in te sluiten tussen het schuim en het hout. In het schuim kunt u de vorm van het voorwerp uitsnijden. Wanneer u de schuimlaag vervangt, kunt u de kisten mogelijk opnieuw hergebruiken.
- Bepaalde voorwerpen kunt u met houten bakjes vastzetten in de kist. Voorzie ze best ook van een schuimlaagje.
- Zorg voor handvatten aan de kisten. Plaats ze op sledes of blokken als u ze met een palletwagen wil verrijden.
- Hout werkt klimaatbufferend. Er bestaan ook echte klimaatkisten, vooral voor lange (lucht)transporten.
- Bij gesloten kisten is er in het depot een mogelijk risico op microklimaten en een accumulatie van de gassen uit het hout. Laat de kist lichtjes openstaan of vervang de wand door een ademend materiaal (bv. Tyvek).
- (Vol)houten kisten kunt u vervangen door kunststof palletboxes, framekisten uit aluminium of houten frames rond de voorwerpen.
Dit hoofdstuk werd geschreven door Annelies De Mey voor Depotwijzer.be.
FARO biedt regelmatig de cursus 'In Goede Handen | Bewaren, verpakken en intern transport' aan. Voor een actueel overzicht van ons cursusaanbod kunt u terecht in de FARO-vormingskalender of kunt u zich inschrijven op de FARO-nieuwsbrief.
