Hoe gebruikt u afbeeldingen die als beladen worden ervaren?
Beladen beelden kunnen voor controverse zorgen. Denk aan koloniale foto’s waarbij afgebeelde personen zich in een kwetsbare situatie bevinden. Een oud album van Kuifje dat personen van kleur ‘tarzantaal’ laat spreken. Een portret van een handelaar in tot slaaf gemaakten dat in een museum hangt.
Groepen hebben dan vaak tegengestelde meningen over de vraag wat we met die afbeeldingen moeten doen. Verwijderen? Laten hangen? Vervangen? Het antwoord is even complex als de vraag. Verschillende erfgoedorganisaties kiezen dan ook voor de weg van participatie. Ze onderzoeken hoe verschillende stemmen betrokken kunnen worden. De afbeeldingen contextualiseren is vaak een eerste belangrijke stap.
Wat denkt u?
Welke titel zou u aan deze afbeeldingen geven? Vergelijk uw antwoord met de oplossing van de erfgoedorganisatie.
Enkele bedenkingen
-
Erfgoedorganisaties kiezen er vaak voor om de oorspronkelijke titel te behouden, al is die online dan niet meteen zichtbaar. Zo blijft de oorspronkelijke benaming toch toegankelijk voor onderzoek.
-
Ook volgen instellingen soms de keuze van de kunstenaar voor een specifieke titel, omwille van bijvoorbeeld een artistieke of persoonlijke motivatie.
Hoe kunnen erfgoedorganisaties omgaan met afbeeldingen die een beladen periode uitdrukken?
Talloze collecties getuigen immers van bewogen periodes in het verleden: foto’s van gevangenen in interneringskampen uit de Tweede Wereldoorlog, of van de terreur bij Congolezen ten tijde van de kolonisatie. Deze beelden werden doorgaans gemaakt zonder toestemming van de afgebeelde personen. Maar ook in strips bijvoorbeeld (en tal van andere populaire media) schemert de tijdsgeest van de koloniale periode door. En welke verhalen vertellen we over historische figuren die ook een rol speelden in deze beladen tijden? Als historische bronnen vertellen al deze collectiestukken veel over de toenmalige machtsverhoudingen.
Moet het portret van Gildart verwijderd worden?
Een praktijkvoorbeeld uit National Museums Liverpool met de vraag: ‘Moet het portret van Gildart verwijderd worden?’
