Musea: een droomplek voor kinderen en jongeren

Kinderen en jongeren horen ook in een museum © Bamm!

In 2022 lanceerde ICOM de nieuwe internationale museumdefinitie. Er ging wereldwijd een uitgebreid participatief proces aan vooraf. De kunst- en erfgoededucatieve organisatie Bamm! miste in dit participatief traject echter nog de stem van kinderen en jongeren. Daarom gingen ze in de zomer van 2023 zelf aan de slag: samen met kinderen en jongeren maakten ze een aanvulling op de officiële museumdefinitie. Benieuwd naar wat zij dan precies inbrachten?

Het resultaat

Wie deze uitgebreide versie van de (Nederlandse vertaling van de) ICOM-museumdefinitie erop wil nalezen, kan dat nu doen via de website Musea zijn er ook voor kinderen en jongeren. In de aanvullingen leest u wat kinderen en jongeren belangrijk vinden voor een optimale beleving en ervaring in/met musea. Opvallend: kinderen en jongeren willen er zich thuis voelen, en dat kan natuurlijk door ... cocreatie! De stem van kinderen en jongeren moeten we dus eens te meer omarmen en een plek durven geven in onze organisatie en werking.

De aanvullingen zijn trouwens niet zomaar de uitkomst van een eenmalige brainstorm maar het resultaat van een uitgebreid proces. Diverse groepen van kinderen en jongeren werden begeleid in een traject langs verschillende musea in Vlaanderen en Brussel. Ze maakten er op verschillende manieren kennis met museumwerkingen, en gingen actief aan het werk in workshops waarbij ze hun ideale museum construeerden, of ze trokken door de musea om te fotograferen wat hen net wel of net niet aansprak.

Oproep

Kinderen kijken door een loepbril in een restauratieatelier © Hof van Busleyden

Met de aanvullingen doen de kinderen en jongeren een oproep aan musea om ook hun aanvullingen mee te nemen als richtinggevend kader voor de werking. Kinderen en jongeren beslaan immers een aanzienlijk deel van de bezoekersgroepen van musea; zeker als je hun bezoeken in het kader van een familie- of schooluitstap ook meerekent. Komt daar bovenop dat kinderen en jongeren niet alleen de bezoekers van vandaag maar ook de bezoekers van morgen zijn. En zij zullen – hopelijk – op hun beurt nieuwe generaties toeleiden naar musea. Mocht u er aan twijfelen: hun stem doet ertoe!

Kinderen en jongeren roeren zich

Dat kinderen en jongeren van zich laten horen, en soms al van heel nabij betrokken zijn bij museumwerkingen zoals bijvoorbeeld in een aparte jongerenwerking, is een meer dan positieve evolutie. Door hun inbreng kunnen musea er alleen maar beter in slagen om afstemming te vinden met hun leefwereld, interesses of noden.

FARO organiseerde net nog de Basiscursus participatie waarin praktijkcases aan bod kwamen van participatie en cocreatie met kinderen en jongeren. Ervaringen werden gedeeld vanuit o.a. M Leuven, Erfgoedcel Leuven en MIJNLEUVEN, AmuseeVous, MSK Gent, Musea Ieper en GUM.

Bent u ook geïnteresseerd om een participatief traject op te starten met kinderen en/of jongeren en weet u niet goed hoe of waar te beginnen? Neem dan zeker contact op met hildegarde.vangenechten@faro.be om te vernemen welke handgrepen we al konden meenemen uit deze praktijkcases.