Tussen de mensen. De spraakmakende geschiedenis van de Geelse gezinsverpleging
Het verleden van de gezinsverpleging in Geel maakt onmiskenbaar deel uit van het Vlaamse en zelfs internationale culturele erfgoed. Het doel van het project “Tussen de mensen… de spraakmakende geschiedenis van de Geelse gezinsverpleging.” is om aan de hand van interviews een collectie mondelinge bronnen over de Geelse gezinsverpleging in al zijn aspecten aan te leggen en te valoriseren door diverse manieren van erfgoedontsluiting. Centraal staat de vraag hoe het was om in de gezinsverpleging te leven en/of te werken. Tezelfdertijd wil dit project ook zicht krijgen op particuliere collecties (foto’s, objecten, …) rond de thuisverpleging.
Daarmee willen de initiatiefnemers niet alleen het niet-tastbare cultureel erfgoed van de Geelse gezinsverpleging veilig stellen en bewaren, maar ook vertalen naar diverse doelgroepen. De gebouwen van het OPZ en ook een groot deel van de archiefdocumenten zijn bewaard gebleven. Maar naast deze “klassieke” – vooral administratieve/medische bronnen - wil dit project op zoek gaan naar de maatschappelijke impact die de thuisverpleging heeft gehad. Door dit aspect van het verleden te documenteren en vast te leggen, zal de huidige activiteit in een bredere cultureel kader kunnen worden ingebed. Dit immateriële culturele erfgoed zal de aanvragers in staat stellen het verleden van de thuisverpleging op een laagdrempelige manier te communiceren naar een breed publiek. Het stelt de aanvragers ook in staat een en ander in een breed historisch perspectief te plaatsen en op die manier inzicht te verwerven in motivaties om deel uit te maken van het netwerk inzake thuisverpleging. Dit immateriële erfgoed omvat de verhalen, belevenissen, ervaringen en getuigenissen achter de gebouwen, de voorwerpen en archiefdocumenten. Daarom vormen ze een belangrijke nieuwe collectie bij de al bewaarde sporen uit het verleden. Een collectie die tot nu toe nooit eerder vastgelegde informatie zal bevatten die zelfs dreigt te verdwijnen als er geen werk wordt gemaakt van een systematische aanpak. Bovendien is het de bedoeling om via de interviews ook zicht te krijgen op de particuliere collecties rond de thuisverpleging in Geel. Deze particuliere collecties zijn eveneens bedreigd, gezien het feit dat ze makkelijk kunnen verdwijnen bij het stopzetten van de thuisverpleging. Bedoeling was om naast een klank- ook een beeldarchief op basis van deze collecties uit te bouwen.
Vanuit het gegeven dat heel wat immaterieel erfgoed omtrent dit verleden momenteel niet wordt bewaard, wil dit project systematisch de getuigenissen van direct betrokkenen en indirect betrokkenen op een verantwoorde en kwaliteitsvolle manier verzamelen, ontsluiten en inzetten in het bredere erfgoedveld. Er was een zekere urgentie: potentiële getuigen worden ouder en daardoor dreigt interessante informatie verloren te gaan.Vanuit deze urgentie zijn een aantal Geelse instellingen, in samenwerking met het Vlaams Centrum voor Volkscultuur (nu FARO), een breed project mondelinge geschiedenis over de gezinsverpleging begonnen. In de jaren ’30 waren er 3700 patiënten op een bevolking van 15000 inwoners, vandaag zijn er nog ongeveer 300-400 “kostgasten”. Alle instellingen zijn er van overtuigd dat het nu het moment was om dit onderzoek te doen.
- Boek "Welkom in Geel. Een geschiedenis van de gezinsverpleging is een realisatie van het project "Tussen de mensen".
- Tentoonstelling " Tussen de mensen. De spraakmakende geschiedenis van de Geelse gezinsverpleging" van vrijdag 23 april tot zondag 30 mei 2010 in de Halle (Geel, oud-stadhuis) en in het Van Disselhuis (vroegere Nederlandse protestantse tempel, Geel).
- Website www.tussendemensen.be met getuigenissen, foto's en documentatie uit het project
- Brochure (algemeen) uit 2008 en jongerenbrochure uit 2009 van het project "Tussen de mensen."
Het project kwam tot stand in samenwerking tussen OPZ Geel, het stadsbestuur van Geel, de VZW KOGEKA, het OMV Gasthuismuseum, het Geels Geschiedkundig Genootschap en FARO.
Bert Boeckx (archivaris OPZ Geel), Gonnie Leysen (stadsarchivaris Geel), Frieda Van Ravesteyn (conservator OMV Gasthuismuseum) en Geert Vandecruys (pedagogisch begeleider KOGEKA, gedetacheerde medewerker) waren de coördinatoren van het project. Zij werden bijgestaan door het schepencollege van Geel, de directie van het OPZ, de beheerraad van het Gasthuismuseum en het GGG en de algemene directie van de VZW KOGEKA.
Praktische info
Het project kwam tot stand met financiële ondersteuning van de Vlaamse Overheid, het stadsbestuur van Geel en het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum van Geel.
Andere projecten
Het 18e driejaarlijkse Congres van de International Association of Agricultural Museums vond plaats in Tartu ...
Van 5-9 juni 2018 organiseerde de Société Internationale des bibliothèques et des musées des arts ...
Dit project stelt Bokrijk in staat om een noodzakelijke inhaalbeweging te realiseren rond de actualisatie ...