MuseumNext: de ecologische keuzes van het Natuurhistorisch Museum van Lesbos
Eind maart 2022 organiseerde MuseumNext The Green Museums Summit. Heeft u dit digitale symposium gemist? We vatten enkele interessante presentaties voor u samen.
Op het Griekse eiland Lesbos legt men sinds 1995 een versteend bos bloot, het resultaat van een reeks vulkanische uitbarstingen in de noordoostelijke Egeïsche Zee, 20 miljoen jaar geleden. Het Natuurhistorisch Museum van het Versteende Bos van Lesbos, in het dorpje Sigri, is volledig gewijd aan de ontstaansgeschiedenis van dit unieke natuurfenomeen.
Maar het museum ziet voor zichzelf ook een belangrijke rol weggelegd in de bewustwording over de klimaatverandering. Recent onderging het museum een ingrijpende renovatie met als hoofddoel het energieverbruik drastisch terug te schroeven. En zo een heel stuk groener te worden in de dagelijkse praktijk. Daarbij speelde de geografische ligging van het museum overigens een hoofdrol.
Unieke troef uitgespeeld
Het museumgebouw dateert uit de jaren 1990, heeft een oppervlakte van 1.500 m² en werd vóór de renovatie ingedeeld in energieklasse D. Het jaarlijks energieverbruik bedroeg toen nog 263,7 kWh per m² wat neerkwam op een jaarlijkse CO2-uitstoot van 89,9 kg per m².
Om de energieprestatie van het museum te verbeteren ging het museum tijdens de renovatie over tot enkele ingrijpende maatregelen:
- Alle ramen en aluminium kozijnen werden vervangen door dubbel glas en beter geïsoleerd schrijnwerk.
- Er werd zonwering met blinden geïnstalleerd aan de westzijde van het gebouw.
- Het volledige lichtsysteem werd gerenoveerd en het museum schakelde over naar uitsluitend ledverlichting.
- Het koel- en verwarmingssysteem werd gemoderniseerd.
- Het museum voorzag in de opstart van een autonoom zonnepanelen- en batterijensysteem van 32 kW dat ook toelaat om zelf elektriciteit op te slaan voor later gebruik.
Steun hiervoor ontving het Natuurhistorisch Museum zowel van de Griekse staat, van de Europese Unie als van de regionale overheid, onder de vorm van extra subsidies en knowhow.
Een duurzame nieuwe wind
Het museum maakte een spectaculaire ommezwaai in het eigen energieverbruik. Niet alleen is het nu ingedeeld onder energieklasse A+ (i.p.v. D), maar het bespaart jaarlijks 210 kWh per m² ofwel 79,9% in vergelijking met daarvoor. En op het vlak van CO2-uitstoot vermijdt het per m² 74,9 kg, wat neerkomt op een totale besparing van 112 ton per jaar.
In deze cijfers is de uitstoot van CO2 verbonden aan de productie en het transport van de zonnepanelen en batterijen evenwel niet meegerekend.
De energieconsumptie is dus aanzienlijk teruggedrongen (-80%). Ook berekende men in 2021 dat de investering na 10 jaar volledig terugverdiend zou zijn. Gezien de veel hogere energiekost momenteel wordt die terugverdientijd nog gevoelig ingekort.
De levensduur van de zonnepanelen schat men op 25 à 30 jaar. Met het juiste onderhoud en door ze voldoende schoon te houden, kan het gebruik nog verlengd worden. Dit biedt het museum minstens 20 jaar lang gratis stroom. Een toekomstperspectief dat ook voor de financiële duurzaamheid van de instelling van groot belang is!
De batterijen blijven slechts 15 à 20 jaar bruikbaar. Het museum hoopt die dan niet te hoeven vervangen omdat men tegen die tijd zou moeten kunnen aansluiten op een nieuw energienetwerk voor het hele eiland. Binnen dergelijk netwerk kan dan enerzijds overtollige zonne-energie geleverd worden en anderzijds extra energie opgehaald worden wanneer daar nood aan is.
FARO wil voor en met de cultureel-erfgoedsector inzetten op (ecologische) duurzaamheid, in navolging van de Strategische visienota van minister Jambon.
Daarom zult u nog meer berichten en initiatieven rond dit thema zien passeren.
Heeft u deze al gezien?
- Jongste Museumpeil in het teken van duurzaamheid
- MuseumNext: de ecologische keuzes van Naturalis
- Duurzaamheid in Museum Plantin-Moretus: werkbezoek
- KI Futures programma van start, met M Leuven als pionier
- Musea en de strijd tegen klimaatverandering
- Stavaza Resilient Storage: optimaliseren van klimaatsystemen in kleine musea
- Nieuwe gids maakt u wegwijs in groene solventen
- MuseumNext: de ecologische keuzes van Guggenheim Bilbao
We horen natuurlijk ook graag uw vragen en meer over uw eigen ambities!
Foto's: Natuurhistorisch Museum van het versteend bos van Lesbos. Tomisti via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0 / Versteende conifeer op Lesbos. Δημ. Παπαδόπουλος, Transferred from el.wikipedia to Commons by C messier using CommonsHelper.