Erfgoeddag: de keuze van de collega's

Snoepjes

Na maanden en weken van voorbereiden, activiteiten uitdenken, organiseren en plannen is het eindelijk zover ... zondag 22 april is Erfgoeddag! Erfgoedorganisaties en -instellingen overal te lande zetten hun beste beentje voor om u een onvergetelijke dag te bezorgen. Allemaal samen zorgden ze voor een zeer divers programma, waaruit het soms moeilijk kiezen is. Enkele FARO-collega's willen u alvast een handje helpen en presenteren u hier hun hoogstpersoonlijke en eigenzinnige keuzes. Bent u er klaar voor?

Ab initio … ad finem

Het Rijksarchief in Gent gaat dieper in op de keuze van voornamen. Meteen een belangrijke stap in een mensenleven, al kiezen we onze eigen voornaam niet zelf. Monique Verelst, adviseur infrastructuur en museografie, kijkt ernaar uit om te achterhalen hoe de voornamen en het proces van naamgeven in de loop der eeuwen evolueerden. Monique: “Als ouder kies je de namen van je kinderen en dat doe je meestal zeer weloverwogen. Ook al ligt het dilemma van namen kiezen voor mij al even achter de rug, het thema blijft me fascineren.” Monique is daarnaast ook erg nieuwsgierig naar de tentoonstelling bij RoSa, Vrouwen: van aanrecht tot stemrecht. Waarom? Dit jaar is het 70 jaar geleden dat vrouwen in België stemrecht kregen, Zwitserland volgde pas in 1971. Monique: "Het is altijd goed om aan deze strijd herinnerd te worden. En ook al klinkt het cliché, we moeten ook de volgende generatie bewustmaken van het belang ervan."

Mijn

Silke Theuwissen, grafisch vormgeefster bij FARO, kiest voor de activiteit Op zoek naar mijnwerker Max in het Mijnmuseum van Beringen. Silke: “Ik ben in het aanbod gaan snuisteren op zoek naar ‘kindvriendelijke activiteiten’. Onze zoon is nu 4,5 en vindt het fijn om mee op ontdekking te gaan. Lang moest ik niet zoeken. We gaan in de steenkoolmijn van Beringen op zoek naar Mijnwerker Max."

"Ik ben zelf afkomstig uit de mijngemeente Heusden-Zolder en kom er dus geregeld. De fysieke overblijfselen van het mijnverleden, zoals de mijnterrils en de mijnschachten, spreken al een tijdje tot de verbeelding van mijn zoon, met uiteraard de bijhorende vragen erbij. Hoog tijd om het samen te ontdekken!”

Kruisbestuivingen en stomende verhalen

Katrijn D’hamers, adviseur participatie en diversiteit: “Kiezen voor een weerspiegeling van de samenleving in het erfgoedwerk, dat is wat mij drijft. En meteen ook de reden om enkele initiatieven uit te lichten. Ze schitteren voor mij omwille van de thema’s die ze belichten, maar ook omwille van het duurzame proces van samenwerking.”  Een van die activiteiten, het Lentefestival in Brussel, volgt Katrijn al enkele maanden van nabij op. Het ruime samenwerkingsverband dat achter de activiteit schuilt, is zeker en vast intens geweest en is heel indrukwekkend. Katrijn: “Bovendien is het geen los schot, maar zetten de organisatoren in op een duurzaam netwerk. Een andere reden is de positieve beeldvorming over diversiteit in de grootstad.”

Hammam. Steaming stories

Ook op haar lijstje staat het Gentse initiatief Hammam. Steaming Stories. De activiteit kwam tot stand dankzij Nakhla, een Maghrebijnse vrouwenvereniging die bestaat uit vrijwilligers en voor deze activiteit de ondersteuning kreeg van het STAM, Universiteit Gent en de Federatie van Marokkaanse Verenigingen. Katrijn: “De besloten hammamruimte als decor voor de heimelijke gesprekken tussen vrouwen, het ritueel van lichaamsverzorging en de impact van de oorspronkelijk Oosterse en Noord-Afrikaanse traditie op het Westen ... kortom, een mooie culturele bestuiving!” Dankzij interviews, sfeervolle foto’s én zelfs workshops wordt het STAM gedeeltelijk omgetoverd in een hammam. Laat die stomende verhalen maar komen!

Voer voor een goed gesprek

Jacqueline Van Leeuwen is adviseur vorming en organisatieontwikkeling. Haar nieuwsgierigheid is gewekt dankzij Iedereen politieker bij Museum Plantijn Moretus. Waarom? Jacqueline: “Mijn eigen pamflet schrijven en drukken lijkt me heel spannend! Ik bedenk alvast opruiende taal!” Ook de workshop De Tijdtemmers spreekt haar enorm aan: “Zelf een watermeter of een zonnewijzer maken? Dat levert achteraf vast dankbare gespreksstof op voor familiefeesten: count me in!”

Het thema 'Kiezen' lokaal vertaald

Erfgoedpaviljoen

En waarvoor kiest adviseur lokaal & regionaal cultureel-erfgoedbeleid en sectorcoördinator erfgoedcellen Gregory Vercauteren? Hij is vooral benieuwd naar hoe een wijk, stad of gemeente haar erfgoed in de kijker zet. Zo is er in Leuven bijvoorbeeld het spectaculaire erfgoedfestival. Op het Ladeuzeplein verschijnt er zelfs een heus erfgoedpaviljoen, met een grote exporuimte waar u kan doorlopen en waar u allerlei erfgoed, installaties of workshops vindt. Vernieuwend en ambitieus!

Van een heel andere orde is volgens Gregory Barak Futur, een zeer lokaal project. Gregory: "De Barakken is een levendige, maar ook sociaal kwetsbare buurt in de grensstad Menen. Speciaal voor Erfgoeddag wordt daar een museum-voor-één-dag opgericht en worden foto's, objecten en verhalen verzameld over de Barakken en haar inwoners. Deze actie kadert trouwens in een breder socio-cultureel project, met Samenlevingsopbouw en Vormingplus als belangrijkste trekkers. De verhalen en het materiaal worden na Erfgoeddag verwerkt in een publieksmoment dat plaatsvindt in oktober."

Ten slotte is Gregory getriggerd door wat er in Heist-op-den-Berg valt te beleven. Daar wordt het leven en werk van Juul Anthonissen in de kijker gezet. Als oprichter en programmator van een jazzclub bracht deze man het kruim van de jazz naar Heist. Via een tentoonstelling en een debat kan u op Erfgoeddag kennismaken met zijn leven en werk. Gregory: "Ik ben zelf geen grote jazzkenner, maar ik vind het bijzonder dat een lokaal bestuur investeert in dit soort van erfgoed, dat de gemeentegrenzen ver overschrijdt, en daarbij ook samenwerkt met bovenlokale partners zoals de erfgoedcel en Resonant. Ook deze actie past trouwens in een breder project, waarbij het archief van Juul Anthonissen wordt geïnventariseerd en gedigitaliseerd."

Bijgeloof, tradities en oude wijsheden

Eve Van Dael is bij FARO adviseur behoud en beheer: “Ik heb altijd al een zwak gehad voor natuurgeneeswijzen, bijgeloof, traditionele gebruiken, huismiddeltjes en technieken. In mijn eigen leven probeer ik dit zoveel mogelijk toe te passen. Zowel in Vlaanderen als in mijn andere thuisland Ierland ben ik steeds geneigd naar dat heidense en dat volkse: dat wat zo dicht bij de mensen staat. Zo leer je een cultuur of beschaving ook echt van binnenuit appreciëren.” Eve komt zeker aan haar trekken deze Erfgoeddag want in Riemst werden de kapelletjes gerestaureerd en komt het publiek meer te weten over welke relevantie kapelletjes vandaag hebben en waarom precies. In Tielrode zou ze graag de Kabouterwandeling stappen omdat die doorspekt is van oude verhalen en wijsheden. En Heemkundige Kring de Vlierbes zet in Beerse in op oude tradities. Iedereen die wil kan er aanschuiven voor een gezellig tafelgesprek.


Zoals u kan lezen is het Erfgoeddagaanbod deze editie uiterst divers. Hebt u na deze puike selectie nog steeds wat last van keuzestress? Bundel dan uw favorieten in een lijstje dankzij de tool Mijn programma. Het hele FARO-team wenst u een verrassende en leerrijke Erfgoeddag toe!

tine vandezande