Maria door Vlaanderen gedragen
Met het project 'Maria door Vlaanderen gedragen' hebben de initiatiefnemers een uniek stuk cultureel (im)materieel religieus erfgoed gerealiseerd.
Meer specifiek verrichtte de organisatie onderzoekswerk op het vlak van de Mariaverering in Vlaanderen door het in kaart brengen van alle Mariabeelden die in Vlaanderen nog gedragen worden in gebedstochten, ommegangen, processies en stoeten.
Het project richtte zich tot de vijf Vlaamse provincies en is hiermee gebiedsdekkend voor gans Vlaanderen.
Ten einde een zo volledig mogelijke lijst te kunnen opstellen, werd bij de start van het project een beroep gedaan op de Provinciale Diensten voor Toerisme en de persdiensten van de bisdommen. Dit resulteerde in amper 17 Mariabeelden.
Het project werd daarna via een schrijven (met antwoorddocument) kenbaar gemaakt bij de 308 Vlaamse gemeentebesturen.
Op basis van deze informatie werden dan contacten gelegd met de plaatselijke verantwoordelijken van de plechtigheid: lokale besturen, parochies, comités, heemkringen, vrijwilligers, persmedewerkers, ...
Het onderzoek heeft geleid tot volgend resultaat:
- provincie Antwerpen: 30 Mariabeelden en 29 plechtigheden
- provincie Limburg: 44 Mariabeelden en 51 plechtigheden
- provincie Oost-Vlaanderen: 15 Mariabeelden en 17 plechtigheden
- provincie Vlaams-Brabant: 31 Mariabeelden en 36 plechtigheden
- provincie West-Vlaanderen: 13 Mariabeelden en 15 plechtigheden
Totaal: 133 Mariabeelden en 148 plechtigheden.
Aan al deze locaties werden twee bezoeken gebracht:
- fotograferen van de plechtigheid
- fotograferen van het Mariabeeld zoals het door het jaar heen staat opgesteld.
Tijdens dit tweede bezoek werd ook de nodige tijd uitgetrokken om ter plaatse het project toe te lichten. Concreet werd ondersteuning, hulp, suggesties, ... gevraagd voor het opzoekingswerk met betrekking tot de herkomst en iconografie van het Mariabeeld, de informatie over het ontstaan van de plechtigheid, de huidige situatie rond de organisatie en inhoud van de plechtigheid.
De verdere concrete uitwerking van het project gebeurde via een stappenplan, waarvan de projectresultaten hieronder zijn opgenomen.
- Logo
- Website www.mariadoorvlaanderen.be
- toelichting over het project, de doelstellingen, de realisaties, actueel nieuws
- een zo volledig mogelijke kalender van alle plechtigheden over gans Vlaanderen voor het lopende en de vier volgende kalenderjaren
- links naar de eigen website van de organisatoren of de gemeente
- links naar de actoren van het project.
- Uitgifte boek 'Maria door Vlaanderen gedragen', een naslagwerk met aandacht voor de historische achtergrondinformatie over deze Mariabeelden en de plechtigheden. Op deze manier wordt het resultaat van het onderzoek en de inventarisatie toegankelijk voor zowel professionele actoren als het brede publiek. Een impressie van de uitgave is bijgevoegd. Een kort overzicht van de inhoud:
- 111 beschrijvingen van Mariabeelden
- 124 verslagen van plechtigheden
- 42 lokale gebeden
- kalender van de plechtigheden
- cd met 14 Marialiederen.
- Overzichtstentoonstelling met 43 Mariabeelden uit het project van 21 tot en met 24 mei 2009 in de kerk van Onze-Lieve-Vrouw te Boom. De tentoonstelling werd door ruim 2.000 belangstellenden bezocht.
- Het grote toonmoment van het project was ongetwijfeld de unieke Mariale Jubeltocht door de centrumstraten van Boom op zondag 24 mei 2009. In deze processie werden de 43 Mariabeelden uit de Overzichtstentoonstelling gedragen door de organisatoren uit de deelnemende gemeenten en steden. Met de omkadering van muziek, zang, choreografie en vlaggenspel namen 825 figuranten deel aan deze processie. Het aantal toeschouwers werd geraamd op 8.000.
Met de ruime publieke belangstelling voor de Overzichtstentoonstelling en de Mariale Jubeltocht werd de doelstelling 'dit cultureel (im)materieel religieus erfgoed zeer toegankelijk te maken voor het brede publiek' zeker gerealiseerd.
Wij durven stellen dat tot de beoogde effecten en resultaten te vermelden zijn:
- het (opnieuw) ontsluiten van dit cultureel (im)materieel religieus erfgoed voor het brede publiek
- het in stand houden van het immaterieel erfgoed, meer bepaald de bestaande lokale Mariaverering
- het behoud van het materieel erfgoed: kledij, attributen, juwelen en de Mariabeelden zelf
- het creëren van mogelijkheden tot uitwisseling van informatie tussen de organisatoren van de plechtigheden over gans Vlaanderen
- het besef bij alle actoren en partners dat elke lokale plechtigheid een unieke waarde heeft in het geheel van de Mariadevotie in Vlaanderen en een band creëert tussen cultuur, folklore, religie en erfgoed.
- Gemeentebestuur van Boom
- Provinciebestuur van Antwerpen
- Provincale Diensten voor erfgoed
- Vlaamse Gemeenschap
- Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur
- VCM Contactforum voor Erfgoedverenigingen
- Heemkunde Vlaanderen
- Volkskunde Vlaanderen.
Het project is ontstaan vanuit de hobby en vrijetijdsbesteding van Carl Deckers, die in de voorbije 25 jaar heel wat ervaring heeft opgedaan in het meewerken aan, het zelf ontwerpen, regisseren van stoeten en processies. Bijzondere interesse voor die plechtigheden waarin een Mariabeeld wordt meegedragen, was de inspiratiebron voor dit project.
Praktische info
- Inkomsten uit verkoop van boek met cd
- Sponsoring uit bedrijfswereld
- Projectsubsidie van de Vlaamse Gemeenschap, Cultureel-erfgoeddecreet
- Provincie Antwerpen, projectsubsidie voor culturele organisaties tot bevordering van de taal- en letterkunde en het roerend en immaterieel erfgoed
- Gemeente Boom, tussenkomst in de organisatiekosten van de twee publieke toonmomenten van het project (Overzichtstentoonstelling en Mariale Jubeltocht - zie verder)
- Giften via fondsen en particulieren
- Fiscaal aftrekbare giften, een fondsenwerving gerealiseerd in samenwerking met VCM Contactforum voor Erfgoedverenigingen
- Naamloos mecenaat
Andere projecten
MuMo staat voor ‘Museum Monitoring’. Het project heeft de ambitie om datalogging in musea, een ...
Met het project POES. Hoe de kat de mens vangt wil het Yper Museum de ...
Na de succesvolle studiereis naar New York in 2016 organiseert het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen (OKBV) ...
