KMSKA heropent

Gevelbeeld Vinçotte © Wouter Bollaerts

Dit weekend zwaaien de poorten van het vernieuwde Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) weer open. Elf jaar bouwen en renoveren was er nodig om het museum aan de hedendaagse normen en verwachtingen aan te passen. Met een iconisch gebouw, een collectie van wereldklasse, een dynamische presentatie en een uitgesproken programmatie is het nieuwe KMSKA er helemaal klaar voor.

Minister-president Jan Jambon: “De opening van het KMSKA is hét culturele hoogtepunt van 2022. Musea zijn belangrijk in een samenleving. Ze zijn niet enkel het levende geheugen van de generaties voor ons, het zijn ook plekken die inspelen op ontwikkelingen in de samenleving. Musea staan helemaal bovenaan als bakens van vertrouwen en hoop. In deze onzekere tijden hebben ze een steeds belangrijkere rol te vervullen. Het KMSKA herbergt de grootste kunstcollectie van Vlaanderen.  Onze Vlaamse Meesters zijn na een lange wereldreis eindelijk terug thuis!”

Het KMSKA was elf jaar voor het publiek gesloten. In die periode werd het historische gebouw gerenoveerd en werd er een nieuw hagelwit volume aan toegevoegd. De nieuwe toevoeging is een inbreiding in de historische patio’s. Hierdoor komt er 40% extra tentoonstellingsruimte. Dikkie Scipio van KAAN Architecten creëert twee werelden in één gebouw. Nog voor de opening viel het museumgebouw al in de prijzen. 

“De Vlaamse overheid investeerde de voorbij jaren ruim 100 miljoen euro in de restauratie en uitbreiding van het KMSKA. Hiervoor krijgen we maar liefst 21.000m² museum. Als je het vergelijkt met soortgelijke bouwprojecten van musea in het buitenland, is dit een goedkoop project. Maar 100 miljoen euro blijft een smak geld. Ik sta pal achter de keuze van mijn voorgangers en mezelf om in dit gebouw, op deze plek en in deze collectie te blijven investeren”, aldus Jan Jambon. 

Collectie

© Karin Borghouts

Met 8.400 stukken is de collectie van het KMSKA de grootste en meest waardevolle van Vlaanderen. De collectie is het resultaat van de eclectische smaak van verzamelaars en directeurs uit verschillende tijdsperioden. Het oudste werk dateert uit de vroege 14e eeuw. Het KMSKA bezit voornamelijk kunst uit België en de Zuidelijke Nederlanden maar heeft ook een flink aantal internationale topstukken van uitzonderlijke kwaliteit.

Carmen Willems, algemeen directeur: “We kozen er resoluut voor om de collectie te presenteren binnen twee grote periodes. De oude meesters tonen we in het historische deel, de modernen in het nieuwe volume. Op het scharnierpunt situeert zich de kunstenaar James Ensor. We hebben van Ensor de grootste collectie ter wereld. Hij krijgt een volledige vleugel toebedeeld.”

Een open huis

Het nieuwe museum wil een plek van ontmoeting zijn waar iedereen zich welkom voelt. De drempel van het nieuwe museum is ook letterlijk tot op de begane grond gebracht, waar een bijkomende ingang werd gecreëerd. Het museum zet sterk in op inclusie en participatie. Alle facetten van de werking en de programmatie tonen aan dat er grondig nagedacht is over meerstemmigheid.

© Karin Borghouts

“Dat zie je aan alles, of het nu gaat over de zaalteksten of objectlabels, de partners waarmee het KMSKA samenwerkt, de keuze van de Artists in Residence of de samenstelling van het team. Het museum kreeg tijdens zijn schoonheidsslaap geleidelijk aan een nieuw DNA. Daar zijn we fier op want zo een proces gaat niet vanzelf," aldus Willems.
     
Carmen Willems: “Het was een uitdagende en delicate evenwichtsoefening. Er werden gedurfde keuzes gemaakt. We hadden een aantal belangrijke focuspunten in onze aanpak: we willen de bezoekers uitnodigen om anders te kijken en meer te zien. Dat doen we onder andere door op een onconventionele manier kunstwerken te tonen maar ook met het project Radio Bart, met De Tien van Christophe Coppens en met het toevoegen van performances door onze Artists in Residence.”

Het KMSKA heeft als baseline ‘Het Schoonste Gevoel’. Het zet meteen de toon. De focus ligt niet langer enkel op kennis vergaren, maar nog meer op beleven. Het KMSKA wil elke bezoeker een gevoel meegeven dat ook buiten de museummuren nog lang blijft nazinderen. 

Het openingsfestival vindt plaats op 24 en 25 september en is gratis.

Uitzending Voorproevers Radio 1

Olga Van Oost op Radio 1 © FARO

Naar aanleiding van de heropening van het KMSKA was Olga Van Oost, algemeen directeur van FARO, te gast bij Bent Van Looy op Radio 1. Deze uitzending van het nieuwe cultuurprogramma Voorproevers spitste zich toe op de vraag wat een museum is, waar het vandaan komt en wat de toekomst ervan is. Herbeluister de uitzending via deze link.


Bron: persbericht KMSKA & eigen berichtgeving
Foto's: © Wouter Bollaerts, © Karin Borghouts en © FARO

Roel Daenen