Donderdagavond 18 september vond in de Vooruit te Gent een cultuuravond plaats voor leerkrachten en cultuureducatoren. Vlaams minister van onderwijs Frank Vandenbroucke presenteerde er het rapport cultuureducatie ‘Gedeeld Verbeeld’. Het is een rapport met tal van voorstellen en acties om te komen tot méér en betere cultuureducatie.

Vooraleer verder in te gaan op dit rapport, toch nog even aanhalen dat de aanwezigen die avond niet alleen op de toelichting van minister Frank Vandenbroucke werden getrakteerd, maar eveneens op allerlei literaire en muzikale interventies. Persoonlijk was ik Behoud de Begeerte zeer dankbaar voor het programmeren van een uiterst fijne vertolking van een tekstfragment van J.M.H. Berckmans. Blíj dat ik was. Blij, om precies op dát moment dáár in de Vooruit te zijn. Een mens zou alleen maar zo’n momenten aan elkaar moeten kunnen rijgen… Dat is wat cultuureducatie zou moeten zijn…

Maar vooruit, terug naar het rapport nu. Cultuur- en kunsteducatie is een onmisbaar onderdeel van de opleiding en ontwikkeling van kinderen en jongeren: dat is het uitgangspunt van de commissie cultuur en onderwijs die het rapport mee tot stand bracht. Daarom stellen zij het implementeren van een referentielijn cultuureducatie voor. Op die manier kan cultuureducatie vaste voet aan wal krijgen in zowel het kleuteronderwijs als in het lager en secundair onderwijs. Naast deze referentielijn bepleit de commissie de ontwikkeling van een visie op cultuur- en kunsteducatie. Een visie die in de scholen zélf tot stand komt en die wordt gedragen door álle leerkrachten. Een andere grote krachtlijn in het rapport is het pleidooi voor een sterke en structurele samenwerking tussen de onderwijssector enerzijds en de culturele sector anderzijds.
In het rapport worden vele aanbevelingen, doelstellingen en acties geformuleerd. Op korte termijn zal de haalbaarheid en wenselijkheid ervan verder worden afgetoetst binnen de sector van het onderwijs, alzo minister Vandenbroucke. We kunnen nu dus alleen nog maar hopen dat ze vervolgens allemaal, al is het één voor één, zullen worden uitgevoerd.

In ieder geval, wie het appel van minister Vandenbroucke alvast erg ter harte nam, is Vlaams minister van cultuur Bert Anciaux. Hij presenteerde als antwoord (anticiperend, op 17 september) zijn beleids- en actienota over cultuureducatie ‘Smaakmaker’. Deze nota geeft een overzicht van inspanningen omtrent cultuureducatie die nu reeds worden geleverd, én een aantal actiepunten voor de nabije toekomst. Dit volledig in de geest van het participatiebeleid dat zowel oog heeft voor diegenen die deelhebben (‘makers’) als deelnemen (‘smakers’). De minister beklemtoont hierbij vooral het belang van de context van de vrije tijd; flankerend bij de context van het onderwijs en het gezin als zijnde de milieus waar cultuureducatie zich kan voltrekken. In deze educatieve processen gaat het tevens niet alleen om ‘begeleiden’, maar eveneens om ‘toeleiden’. Concreet vertalen deze accenten zich naar enkele bijzondere maatregelen die de minister wil invoeren. Om meer sturing, coördinatie en overleg op het vlak van cultuureducatie te bewerkstelligen, wil de minister bijvoorbeeld overgaan tot het oprichten van een ambtelijke coördinatie binnen het departement en de agentschappen Kunsten en Erfgoed en Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, tot een netwerk cultuureducatie bestaande uit actoren in het veld, en tot het in leven roepen van de Dag van de Cultuureducatie waar cultuur en jeugd elkaar kunnen treffen.