Het Groot Onderhoud 2012
Plenum
Thema van het tweede Groot Onderhoud was ‘Valoriseer uw collecties!’ Een relevante en actuele uitdaging rond de vraag hoe collecties verrassend meer, beter en op een duurzame manier kunnen worden aangewend. Na de verwelkoming en introductie door Jos van Rillaer, administrateur-generaal van het agentschap Kunsten en Erfgoed, was het woord aan de keynotesprekers.
FARO nodigde twee inspirerende Nederlandse stemmen naar Brussel uit om te reflecteren over het thema: Peter en Léontine van Mensch-Meijer. Léontine Meijer-van Mensch is als docent erfgoedtheorie en beroepsethiek verbonden aan de Reinwardt Academie (Amsterdam). Daarnaast is zij onder meer voorzitter van het ICOM International Committee for Collecting. Peter van Mensch is gasthoogleraar museologie bij de Universiteit van Bergamo (Italië). Daarnaast is hij lid van het Ethics Committee van ICOM. Een deel van de activiteiten van Peter en Léontine van Mensch-Meijer is ondergebracht bij ICOM en Mensch Museological Consulting, een adviesbureau dat wil bijdragen aan de gedachtevorming rond collectieontwikkeling.
Hun duopresentatie nam de recente publicaties en beleidsontwikkelingen over collectievorming in Vlaanderen als uitgangspunt, waarbij ze ook de brug sloegen naar de internationale tendensen op dat vlak. De sprekers hadden het onder meer over de drie opeenvolgende ‘museumrevoluties’ en de opvallende gelijkenissen met de enorme evoluties op het vlak van digitale communicatie, die de komst van het (sociaal georiënteerde) wereldwijde web met zich heeft meegebracht. Tegelijk brachten ze de ten gevolge van deze revoluties veranderende rollen onder de aandacht van conservatoren / professionals, collectiebeherende instellingen en de erfgoedgemeenschappen.
Sessies
Na de lunch startten acht parallelle sessies, verspreid over de zalen en zaaltjes van het Paleis en het aanpalende troongebouw, waarin via verschillende werkvormen verdiepende inzichten over het thema gezocht werden. De deelnemers hadden de keuze uit sessies over collectiebeleid, marketing, samenwerking met het onderwijs, HRM-beleid, samenwerkingen rond collecties, alternatieve financieringsvormen, expertisenetwerken en het borgen van immaterieel cultureel erfgoed.
Sessie 1 | De juiste man/vrouw op de juiste plaats? Intern (personeels)beleid ten aanzien van preservering/conservering van collecties
- Processen en taken | Functieprofielen | Vormingsnoden (Jacqueline van Leeuwen en Griet Kockelkoren, sessieleiders)
- Verslag
Sessie 2 | Borgen, hoe doe je dat? Duurzame toegang tot het immaterieel cultureel erfgoed (ICE)
- Presentatie (Rob Belemans, sessieleider)
- Verslag
Sessie 3 | Van discours naar praktijk: expertisenetwerken in de cultureel-erfgoedsector
- Presentatie (Gregory Vercauteren en Anita Caals, sessieleiders)
- Verslag
Sessie 4 | Naar een geefcultuur in de Vlaamse cultureel-erfgoedsector? De financiering van een project via crowdfunding
- Presentatie (Olga Van Oost, sessieleider)
- Crowdfunding: de renaissance van het cultuurmecenaat? (Eva Wuyts / Vlaamse Erfgoedbibliotheek)
- Plaats voor de schenker? (Jan Vander Elst / Koning Boudewijnstichting)
- Hoe vrijgeving is de Belgische bevolking? (Erik Todts / Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving vzw)
- Handjes-actie MAS (Lien De Keukelaere)
- Verslag
Sessie 5 | Collectiebeleid. Nieuwe (uit)wegen voor uw collecties
- Presentatie (Leon Smets en Anneke Lippens, sessieleiders)
- Verslag
Sessie 6 | Vloek of zegen? Marketing in de erfgoedsector
- Presentatie (Roel Daenen en Alexander Vander Stichele, sessieleiders)
- Kasteel van Gaasbeek (Marieke Debeuckelaere en Luc Vanackere)
- Amsab (Paule Verbruggen)
- STAM (Sarah Maréchal)
- Verslag
Sessie 7 | Natuurlijke partners. Valorisatie van erfgoedcollecties voor het onderwijs
- Labotrajecten mediawijsheid (Dries Moreels, BAM)
- De leer-kracht van cultuur (Arnoud Pieterse, KlasCement)
- Cultuur in de spiegel (Els De Smet, VSKO)
- Museum Plantin-Moretus / Prentenkabinet (Iris Kockelbergh, MPM)
- Verslag
Sessie 8 | Samen sterk. Samenwerken rond collecties
- Traject naar een innovatieagenda voor de archiefsector. Stand van zaken en de factor ‘samenwerken’ (Bart De Nil, sessieleider)
- Samenwerken rond collecties. Voorbeelden uit de erfgoedbibliotheken (An Renard, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience)
- Verslag
Download de volledige verslagbundel van de namiddagsessies.
Foto- en videoreportage
Een fotoreportage van Het Groot Onderhoud 2012 vindt u op onze Flickr-pagina. Het videoverslag kunt u hieronder bekijken.
Uitreiking Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Cultureel Erfgoed
Als afsluiting van de dag reikte de Vlaamse minister van Cultuur de ‘Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Cultureel Erfgoed’ uit aan Sportimonium vzw voor zijn programma 'Ludodiversiteit'. De minister benadrukte in haar laudatio dat: “zowel de opname in het UNESCO-register als de internationale felicitaties die het programma ‘Ludodiversiteit’ kreeg, een erkenning [is] waar Sportimonium en de hele ploeg terecht ook in het buitenland mag mee uitpakken.” Toespraak minister Schauvliege | Persbericht n.a.v. de prijsuitreiking
In het juryverslag voor de Prijs klonk het zo: “Met deze laureaat wil de jury erkenning geven aan de visie die prof. dr. Renson [de Sportimonium-voorzitter] actief uitdraagt. Het resultaat is een traditionele spelcultuur die leeft, zich bewust van zijn verleden, heden en toekomst.” Onder luid applaus nodigde de presentator, VRT-radioman Joris Vergeylen, voorzitter Roland Renson, directeur Erik Devroede en medewerkster van het eerste uur Chris Schwarz van Sportimonium uit op het podium. De opgetogen laureaten vertelden over hun drive, over de moeilijkheden en uitdagingen, maar ook over de grote voldoening die het erfgoedwerk rond volkssporten en spelcultuur hun schonk en schenkt. Tijdens de afsluitende receptie konden alle aanwezigheden zich wagen aan een van de vele volksspelen die de Sportimonium-medewerkers inmiddels hadden opgesteld. Foto-impressie | Brochure laureaat
- De staat van het cultureel-erfgoedveld (Patrick Allegaert, voorzitter Adviescommissie Cultureel Erfgoed)
- Uitreiking Vlaamse Cultuurprijs voor Cultureel Erfgoed 2011-2012 (Joke Schauvliege, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur)
- Verslag door de juryvoorzitter (Jorijn Neyrinck)