Leestip | Onze James

Onze James © Jan Bultheel - Lannoo

In 2024 zal het 75 jaar geleden zijn dat de Belgische grootmeester James Ensor overleed. In zijn graphic novel, Onze James, recent verschenen bij Lannoo, brengt Jan Bultheel op een uiterst originele manier hulde aan de artistieke duizendpoot. Zes vrouwen, centraal in het leven van de Oostendenaar, houden een dag winkel en vertellen, roddelen, kwebbelen en kissebissen over de man en zijn acties.

Ensor zelf blinkt uit door zijn afwezigheid. Eric Min, de biograaf van Ensor, duidt in een historisch nawoord de feiten achter de fictie.

Cover Onze James © Jan Bultheel - Lannoo

James Ensor was schilder, etser, schrijver, en een kantelfiguur tussen de 19e en 20e eeuw. Zijn leven lang werd hij omringd door vrouwen. Elk op een volstrekt eigen manier vertellen ze in Bultheels beeldverhaal een eigen stukje van het Ensorepos, slechts onderbroken door het lustige ting ting tingeling van de winkelbel.  

De verbeelde dialogen zitten boordevol zijwegen om het werk en leven van Ensor op een nieuwe manier te ontdekken. In het decor van het souvenirwinkeltje Au Magasin américain komt de grote wereld binnen, leren we Ensors plaats in de kunstwereld kennen, en zijn jachtige leven in Oostende en Brussel. Ook het oeuvre van de peintre maudit komt via schilderwerk en penstreek aan bod.

Het lijkt wel alsof Jan Bultheel met Onze James een wegwijzer richting musea in de achtergrond van deze graphic novel heeft geplant. Eric Min is de gids die in je oor fluistert waarop u kunt letten. Dit werk is bij uitstek een toegankelijke manier om de kunstenaar James Ensor te leren kennen, of om te glimlachen bij de vele knipogen voor wie hem al jaren kent.

Ensorjaar

In 2024 is het 75 jaar geleden dat James Ensor overleed. Het Ensorjaar brengt zowel in Oostende als Antwerpen een eerbetoon aan de Belgische grootmeester − vernieuwer, gamechanger, inspirator en ... complexe persoonlijkheid. In december 2023 startte het Ensorjaar in zijn geboortestad Oostende met een breed stadsfestival dat het ware gelaat van 'de man achter de maskers' laat zien. In september 2024 neemt Antwerpen, de stad met de grootste Ensorcollectie ter wereld, de fakkel over met vier expo's.

Onze James maakt deel uit van Ensor 2024, ter ere van het 75-jarig overlijden van kunstenaar James Ensor. Met de steun van Stad Oostende en de Vlaamse overheid. En voor wie niet genoeg kan krijgen van Ensor: nog bij Lannoo verschijnt binnenkort ook James Ensor, Maestro.

Dat strips en cultureel erfgoed uitstekend samen kunnen gaan, blijkt allang. Interessante inhoud (over cultureel erfgoed, of waarover dat erfgoed getuigt) verpakken in een grafisch sterk en meeslepend verhaal: dat is de propositie van elke strip die door musea, archieven en andere erfgoedinstellingen wordt uitgebracht. 

Dat illustreerden we uitgebreid op de internationale conferentie Comics @ the Museum, met voorbeelden van het Louvre, het Jüdisches Museum Berlin, het Thyssen Bornemisza Museum, en het Musée de l'Homme in Parijs. Als kers op de taart was er ook nog het schitterende Fumetti nei Musei-project uit Italië. U leest er alles over in het (fraai geïllustreerde) verslag

En wat meer is, de tweede editie is op komst! En wel op 21 maart, in het Belgisch Stripcentrum.  Benieuwd wie er dan op de affiche staat?

Afbeeldingen: Onze James. De vrouwen van James Ensor © Jan Bultheel - Lannoo

Roel Daenen
James Ensor
strips
Comics @ the Museum
graphic novel
Oostende
Conferentie
Opening / lancering