Elk jaar deint het evenement wat uit. Nieuw bij deze editie is het optreden van een Roemeense kinderdansgroep en het bezoek van de Roemeense initiatiefneemster Andreea Tanasescu. Die startte het initiatief online in 2012 met de Facebookgroep La Blouse roumaine. Facebook bleek een uitermate geschikt medium om een onlinegemeenschap te bereiken en te laten groeien. Via sociale media vergrootte het bereik en groeide de onlinegemeenschap. Rond de symbolische datum van 24 juni delen deelnemers een selfie met de blouse op Facebook. Ondertussen kwamen al in meer dan 50 landen Roemeense gemeenschappen samen, getooid in het kledingstuk.

Midzomernacht

Op 24 juni 2013 vonden overal ter wereld de eerste activiteiten plaats en trokken vrouwen de Roemeense blouse aan. Waarom die datum? Eenvoudig, omdat op die dag Midzomernacht ofwel Sanzienele gevierd wordt, een feest van de liefde en de vruchtbaarheid. De dag staat bol van de rituelen omtrent gezondheid en overvloed in het huishouden terwijl meisjes hun toekomstige partner/echtgenoot trachten te 'zien' in hun dromen. Dorpsmeisjes plukken speciaal voor de gelegenheid bloemen en weven kransen. Op deze dag vonden/vinden belangrijke markten plaats waar de niet-getrouwde meisjes en jongens naar toe gingen/gaan om elkaar te leren kennen. Ook vandaag vindt er nog steeds een 'meisjesmarkt' plaats, in Transsylvanië.

Een bijzondere blouse

Elk met de hand gestikt patroon geeft een unieke code weer van een archaïsch symbool van natuurlijke elementen zoals een wiel, tarwe, een haan, druiven, de zon, enz. De kenmerken verschillen per regio en zijn een indicatie van de status van de drager, haar oorsprong, leeftijd of beroep. De patronen vertellen een verhaal over leven, schoonheid, natuur, kosmos of geloof.

Niet enkel de Roemeense blouse wordt gepromoot door de campagne. Ook andere culturele gemeenschappen worden opgeroepen om hun kledingambacht te tonen.

Wereldberoemd

De IA blijkt beroemd te zijn. Zo sprak de blouse ook tot de verbeelding van kunstenaars. Denk bijvoorbeeld maar aan La blouse roumaine, een schilderij van Henri Matisse (1869-1954) dat bewaard wordt in het Musée d'Art Moderne de Paris. Matisse liet zich voor dit werk inspireren door een aantal bekende Roemeens-Franse dichteressen, actrices en aristocraten. Het schilderij ontleent ook zijn naam aan de Facebookgroep, online community en culturele beweging La Blouse roumaine. 

Ook internationale modeontwerpers gebruiken de eeuwenoude patronen van de Roemeense blouse in hun eigen collecties. Helaas verwijzen ze slechts zelden naar hun inspiratiebron. In 2018 was er nogal wat ophef over een prachtige mantel uit de resort-collectie van de Amerikaanse modeontwerpster Tory Burch. Gevraagd naar haar inspiratiebron voor het mooie patroon verwees ze naar invloeden uit Afrika. De Facebookgroep La Blouse roumaine maakte Burch erop attent dat het borduurwerk op haar ‘Afrikaanse' mantel wel heel erg leek op de motieven van een Roemeense jas die deel uitmaakt van de vaste collectie van het Metropolitan Museum of Art in New York. 

Ook Dior ontsnapte niet aan een rel. Ere wie ere toekomt, en dat zijn in dit geval de vele anonieme Roemeense borduurkunstenaars van nu en van vroeger. Het voorbeeld doet ook de vraag rijzen naar de grenzen van culturele toe-eigening. Over de kwestie Burch, maar ook Dior, gaf Andreea Tanasescu in 2019 een interview aan Globe Reporters.

Meer weten? Neem dan contact op met de Antwerpse bezielers Bianca Stoicheci, of Florinela Petcu.

Met dank aan Bianca Stoicheci en Florinela Petcu

Foto’s: © Bianca Stoicheci