Het abc van het Topstukkenbeleid

Frans Floris, Familieportret, topstuk in het Stadsmuseum Lier, inv. nr. 0052. Publiek domein. Fotograaf: Rik Klein Gotink via artinflanders.be

Het Topstukkendecreet beschermt het roerend cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang. Het decreet zorgt ervoor dat zeldzame en unieke objecten en verzamelingen niet verloren gaan.

Is uw museum, erfgoedbibliotheek of cultureel-archiefinstelling in het bezit van een of meerdere topstukken? Wat betekent dat precies voor uw werking? Welke rechten en plichten heeft u als topstukbeheerder? Is het mogelijk om bij de Vlaamse overheid voorstellen in te dienen voor de aankoop van topstukken? Hoe gaat dat dan in zijn werk? Welke maatregelen moet u in acht nemen om de stukken in de beste omstandigheden te bewaren? En hebt u al gehoord over de nieuwe regelgeving voor dubbel beschermde topstukken en de nieuwe richtlijnen voor de belichting van topstukken op papier?

Het Departement Cultuur, Jeugd en Media en FARO organiseren op 13 november een informatiedag die een antwoord biedt op al uw vragen over topstukken en voldoende ruimte laat voor netwerking en dialoog.  

Waar en wanneer? 

Woensdag 13 november 2024, van 10.00 tot 15 uur, in het Hendrik Consciencegebouw, Albert II-laan 15, Brussel. Aanmelden kan via de FARO-kalender, waar u ook het programma terugvindt.

Dubbel beschermd

In juni 2024 organiseerde het Departement Cultuur, Jeugd en Media een reeks contactdagen om klaarheid te scheppen over dubbel beschermde topstukken: objecten die zowel via het Topstukkendecreet als via het Onroerenderfgoeddecreet beschermd zijn.

Wat kan dit voor uw collectie betekenen? In de Topstukkendatabank kan u nagaan of collectiestukken dubbel beschermd zijn. Is dat het geval? Dan wijzigen een aantal maatregelen met betrekking tot conservatie & restauratie, financiële ondersteuning en verplaatsing van het object.

Wat wijzigt er precies? 

1/ Conservatie en restauratie

Voor het verplaatsen van topstukken is een melding aan het departement via topstukken@vlaanderen.be handig. Maar de toestemming daarvoor moet u aanvragen via het Agentschap Onroerend Erfgoed of de onroerend-erfgoedgemeente. Hier vindt u welke gemeenten erkend zijn. Dit kan in één beweging gebeuren.

2/ Het verbeteren van de bewaaromstandigheden van zowel dubbel als niet-dubbel beschermde topstukken

Dit gaat over bescherming tegen invallend licht of de klimaatomstandigheden van het stuk, verbetering van de stabiliteit of beveiliging van het topstuk, biologische aantasting in de directe omgeving van het topstuk en/of het tijdelijke transport of de noodopslag van het stuk. Om een dossier voor te bereiden en om na te gaan of u voor een subsidie in aanmerking komt, raadpleegt u best deze webpagina van het Departement Cultuur, Jeugd en Media.

3/ Werken aan beschermd onroerend erfgoed waarin zich een topstuk bevindt

Voor vragen over premies waarop u al of niet recht hebt, of begeleiding bij het traject voor uw topstuk in een beschermd monument kan u terecht bij:

De presentatie van de contactdagen topstukken in juni 2024 vindt u via deze link.

Foto: Frans Floris, Familieportret, topstuk in het Stadsmuseum Lier, inv. nr. 0052. Publiek domein. Fotograaf: Rik Klein Gotink via artinflanders.be

Anne Milkers