Asbest
Asbest is een natuurlijke delfstof. Onder asbest verstaan we chrysotiel, crocidoliet, amosiet, tremoliet, actinoliet en anthofyliet: zes in de natuur voorkomende gehydrateerde silicaatmineralen. Kenmerkend zijn de lange dunne vezels waarin deze mineralen gescheiden kunnen worden.
Deze vezels kunnen geweven en verwerkt worden. Ze zijn hittebestendig en chemisch resistent en doen uitstekend dienst als brandvertrager en thermische isolatie. Mineralogisch onderscheidt asbest zich niet van andere bestaande vezelachtige mineralen, het is dan ook eerder een technisch-commerciële definitie.
De kans is best groot dat u asbest in uw collectie heeft. Hier ziet u enkele voorbeelden van asbesttoepassingen in erfgoedcollecties:
Dit hoeft zeker niet het einde te betekenen voor het erfgoedobject. In plaats van direct over te gaan tot afstoting of asbestonderdelen te verwijderen, kan er vaak verantwoord en veilig omgesprongen worden met het aanwezige asbest. Dit vergt een extra inspanning, maar hierdoor kan heel wat erfgoed en kennis over asbest behouden blijven.
In dit hoofdstuk vindt u aandachtspunten en aanbevelingen, van planning tot tentoonstelling.
Deze leidraad is gericht op handelingen met een laag risico, zoals kleine onderhoudswerken of manipulaties (bv. verhuis) waarbij asbest aanwezig is. Handelingen met een hoog risico, zoals het verwijderen van asbest of herstellingen aan asbest, moeten door een externe asbestdeskundige geëvalueerd worden en door een erkende asbestverwijderaar uitgevoerd worden.
Voor meer informatie en voorbeelden verwijzen we u graag naar het themadossier in faro | tijdschrift over cultureel erfgoed en de website en databank Ziterasbestin.be van ETWIE.
Dit hoofdstuk werd geschreven in samenwerking met Peter Loockx en Joeri Januarius (ETWIE).
