Datamonitoring bij erfgoedbibliotheken gelanceerd

Test vragenlijst datamonitoring erfgoedbibliotheken bij Maurits Sabbe bibliotheek (KU Leuven), © FARO (Saidja Steenhuyzen)

Hoe ziet de werking van de erfgoedbibliotheken er anno 2024 uit? Dat willen FARO en de Vlaamse Erfgoedbibliotheken graag samen met u in kaart brengen. Daarom lanceerden we op 20 juni een bevraging bij professionele beheerders van bibliothecair erfgoed.

Datamoni … watte?

Een datamonitoring houdt in dat er op regelmatige basis data wordt verzameld zodat trends kunnen worden vastgesteld. Tot 2014 was er zo bv. het Cijferboek, waarin FARO de erkende cultureel-erfgoedsector in kaart bracht. Deze traditie werd in 2022 nieuw leven ingeblazen met de Datamonitoring archieven; nu, twee jaar later, zijn de erfgoedbibliotheken aan de beurt.

Aan de hand van een vijfjarige kwantitatieve bevraging bij de verschillende deelsectoren brengen we de werking van professionele organisaties met een erfgoedcollectie/-werking in beeld. De organisatie is hier de eenheid van onderzoek (dus niet de individuele erfgoedwerkers).

We proberen een zo breed mogelijk beeld te krijgen op de werking van de organisaties, met vragen als:

  • Hoeveel mensen zijn er tewerkgesteld?
  • Hoeveel vrijwilligers zijn er actief?
  • Hoeveel bezoekers ontvangen erfgoedinstellingen jaarlijks?
  • Welke budgetten gaan er om in de sector?
  • Welke evoluties maakt de erfgoedsector mee op het vlak van digitalisering?
  • Enzovoort.

In 2026 volgen de musea.

Hoe ziet de werking van de erfgoedbibliotheken er anno 2024 uit? 

De bevraging die FARO en de Vlaamse Erfgoedbibliotheken op 20 juni lanceerden, richt zich, zoals gezegd, tot professionele beheerders van bibliothecair erfgoed. 

Wie de vragenlijst invult krijgt niet alleen een compleet beeld van de werking rond bibliothecair erfgoed, maar krijgt ook inspiratie voor toekomstige acties en kan de eigen situatie vergelijken met die van collega’s. Bovendien helpt u ons, de initiatiefnemers, om onze dienstverlening (nog) beter af te stemmen op uw noden. Een win-winsituatie dus. 

De vragenlijst gaat in op verschillende onderdelen van de werking rond bibliothecair erfgoed, zoals het profiel van de medewerkers, de vrijwilligers, het collectiebeheer, digitalisering, publiekswerking enzovoort. Dankzij het verzamelde cijfermateriaal krijgen we een beter zicht op de sterktes van de bibliothecair erfgoedsector en de uitdagingen die de komende jaren aandacht zullen vragen. De bevraging wordt bovendien elke vijf jaar herhaald: dat laat toe om evoluties te meten. 

De bevraging gebeurt via het online surveyplatform Qualtrics en loopt tot en met 30 september 2024. 

Heel wat organisaties die als beheerder van bibliothecair erfgoed geregistreerd zijn bij FARO of de Vlaamse Erfgoedbibliotheken ontvingen op 20 juni een unieke link. 

Beheert u ook een collectie bibliothecair erfgoed, maar ontving u nog geen persoonlijke link? Contacteer dan Saidja Steenhuyzen, onderzoeker bij FARO: saidja.steenhuyzen@faro.be.

Wil u de bevraging invullen maar hebt u hierover nog technische of inhoudelijke vragen? Dan kunt u deelnemen aan een digitaal vragenuur op 2 juli en 22 augustus, telkens van 15.30 tot 16.30 uur. FARO en de Vlaamse Erfgoedbibliotheken beantwoorden dan graag al uw vragen.

Door FARO, de Vlaamse erfgoedbibliotheken en vele anderen

FARO neemt in de datamonitoring telkens het voortouw. Maar we doen dit zeker niet alleen. Voor de huidige bevraging gingen we de samenwerking aan met de Vlaamse Erfgoedbibliotheken.

Voor het samenstellen van de bevraging wordt telkens gewerkt met een werkgroep. Hun input en feedback tijdens de soms intense en lange werksessies, is van onschatbare waarde. Daarom willen we hen hier nog eens uitdrukkelijk bedanken: Werner Beyens (KU Leuven), Katelijne Vercaemer (Openbare Bibliotheek Brugge), Sam Capiau (Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience), Sara Moens (Vlaamse Erfgoedbibliotheken) en Jelena Dobbels (FARO).

Vervolgens wordt de vragenlijst nagelezen (korte lezing zonder invullen) en getest (effectief invullen van de vragenlijst, begeleid door een onderzoeker van FARO) door verschillende medewerkers uit de sector. Ook hun concrete tips en vragen bieden ons opnieuw waardevolle verbeteringen voor de vragenlijst.

Aan allen die meewerkten … bedankt!
Aan allen die de bevraging invullen … ook bedankt!

saidja steenhuyzen