Vanaf dit najaar kan u deelnemen aan de nieuwe Basiscursus mondelinge geschiedenis. FARO ontwikkelde die samen met het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG), het Industriemuseum, KADOC-KU Leuven en de Universiteit Gent. In dit blogbericht leest u meer over het ontwerpproces dat we samen hebben doorlopen.

Van eerste vraag naar concrete ontwerpprincipes

Tijdens de lancering van het Lerend netwerk mondelinge geschiedenis in maart 2023 klonk de vraag luid en duidelijk: er is nood aan een basisopleiding over mondelinge geschiedenis. Eentje die van A tot Z leert hoe erfgoedwerkers goede vragen stellen, hoe ze die technisch kunnen capteren en op welke manier de resultaten verwerkt kunnen worden.

Aan de hand van die eerste wensen keek het ontwikkelteam naar voorbeelden uit Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Amerika. Op basis van ons gesprek daarover kwamen we tot de volgende ontwerpprincipes voor de nieuwe cursus:

• We nemen het procesverloop en de praktische vragen als uitgangspunt.
• We focussen eerder op kleinschalige projecten en vooral op mensen die de projecten zelf uitvoeren (i.t.t. groots opgezette projecten met een groep vrijwilligers).
• We werken zoveel mogelijk met praktische oefeningen en ervaringsgericht leren. We beginnen elke stap met een praktijkoefening.
• Aan de praktische vragen koppelen we de theorie die nodig is (dit kan bijvoorbeeld ook gaan over het geheugen).
• Er mag hier en daar herhaling inzitten (dit is ook een leerprincipe), maar de docenten moeten voldoende complementair zijn.
• We gaan ook in op de frequent mistakes. Wat kan er misgaan? Hoe kan er geïmproviseerd worden? Ook docenten mogen hun blunders meegeven.
• Er moet genoeg tijd zijn voor concrete vragen en voor uitwisseling.

De plaats van kennis in dit traject

Tijdens een volgende bijeenkomst namen we het 4C-IDmodel van Merriënboer als vertrekpunt. Dit model, ontwikkeld voor medische opleidingen, stelt concrete taken centraal. Wat kennis betreft maakt het een onderscheid tussen:

• ondersteunende informatie: eerder algemene en abstracte kennis als achtergrond;
• procedurele informatie, toegespitst op een taak: bijvoorbeeld handleidingen, stappenplannen, sjablonen.

De kracht van dit model is dat het ervoor zorgt dat kennis op een gerichte manier wordt ingezet. We namen het als vertrekpunt om drie cursusdagen te ontwerpen:

• Per dag selecteerden we maximaal vier hoofdvragen.
• Per hoofdvraag dachten we na over een praktische oefening en de achtergrondkennis die nodig is om de taak tot een goed einde te brengen.
• We ontwikkelden hiervoor checklists, vragenlijsten of voorbeelddocumenten.
• We spraken af dat we de tijd zouden nemen en dat de eerste editie dus gelanceerd wordt in het najaar van 2024.

De tools die we voor deze cursus ontwikkelden, zullen we ook delen op de Erfgoedwijzer. Daar kan u nu al basisinformatie over mondelinge geschiedenis terugvinden.

Een traject van drie dagen

In het voorjaar van 2024 werkten we op deze manier samen verder aan de invulling van de drie dagen. Alle betrokken organisaties deelden daarbij genereus concrete voorbeelden en tools. Ze hielden elkaar scherp en verdeelden de taken.

Het resultaat? Een driedaagse vol praktische leerdoelen, gedoceerd door experten met kennis van zaken en met ruimte om te oefenen en vragen te stellen. Benieuwd hoe het eruit ziet? Wil u graag deelnemen? Hier leest u meer!

Foto: CoWomen via Unsplash