Sint en Piet zijn bijna weer officieel in het land. Zaterdag 16 november meert het bonte gezelschap aan in Antwerpen. Sinds 2015 zijn tijdens die officiële intrede enkel nog roetveegpieten te zien. Weg zijn de rode lippen, de oorringen en het volledig zwart geschminkte gezicht. Daarnaast zijn er ook nieuwe afleveringen gemaakt van de aloude reeks Dag Sinterklaas. Daarin wordt antwoord gegeven op vragen als: 'Hoe zet ik mijn schoen klaar?' en 'Waarom komt de Sint met de stoomboot?'.

Hoewel het uiterlijk van Piet dus grondig werd aangepast, is de discussie over de representatie van Zwarte Piet echter nog lang niet gesloten. Maar zoals onderstaande initiatieven getuigen, is er nog veel ruimte om er een volledig inclusief en respectvol (kinder)feest van te maken.

YouMOJA! Rencontres Décoloniales: l'affaire Zwarte Piet

Op 18 november organiseert Belgïk Mojaïk, een organisatie die de sociale cohesie, het burgerschapsonderwijs en gelijke kansen wil bevorderen, in Bozar Exit Zwarte Piet?. Tijdens deze conferentie komen experts, acteurs en kunstenaars uit de Afrikaanse diaspora samen om te discussiëren over de figuur. Daarnaast wordt een nieuwe versie van het sinterklaasfeest voorgesteld. De vraag hoe tradities echt blijk kunnen geven van sociale cohesie, gelijkheid, gelijke kansen en respect voor culturele, fysieke en migratiediversiteit is ook hier aan de orde (zie ook 'Carnaval en de grenzen van de vrijheid van expressie, een analyse door Unia'). Deelname aan deze denkdag is gratis. Registeren is verplicht en kan via deze link.

Deze conferentie staat niet op zichzelf, maar vormt het eerste deel van een drieluik rond het thema. Onder de vlag van YouMOJA! Rencontres Décoloniales wordt ‘L’affaire Zwarte Piet’ tijdens drie momenten uitgespit. 

Na de denkdag op 18 november is het tijd voor een feestje in het AfricaMuseum. Op 30 november en 1 december kunt u er terecht voor Saint Nicolas et …. Met dit feest willen de organisatoren tonen hoe Sinterklaas een inclusief en egalitair feest kan zijn voor iedereen en hoe het op die manier zijn rol als promotor van sociale cohesie kan vervullen.

Op 7 december ten slotte bent u van harte uitgenodigd om het feest Saint Nicolas et … te evalueren en samen na te denken over de toekomst van dit feest.

Geïnteresseerd? Alle info over L'affaire Zwarte Piet vindt u hier.

Queen Nikkolah 

Van 4 tot en met 8 december kunt u op verschillende locaties in Gent, waaronder het kunstencentrum Vooruit, dan weer terecht bij Queen Nikkolah. Dat is het alter ego van Laura Nsengiyumva. ‘Wat als Sinterklaas een Afrikaanse vrouw is?’ is het uitgangspunt van haar performance, waarin ze speelt met de grenzen van ras en gender.

Nsengiyumva laat het publiek anders naar de traditie van het sinterklaasfeest kijken. Zo confronteert ze ons met het gegeven dat heel wat tradities (onbewust) Westerse koloniale denkpatronen bestendigen. Net als het feest in het AfricaMuseum blikt ook haar performance vooruit naar een inclusieve toekomst waar iedereen gelijke kansen heeft. 

Meer informatie vindt u hier.

Meer weten en lezen?

Tijdens het Groot Onderhoud gaan we dieper in op hoe we kunnen omgaan met meerstemmigheid en conflict in de cultureel-erfgoedsector. Hopelijk schreef u zich al in, want het evenement is volzet.

Aanbevolen lectuur:

• Katrijn D'hamers, Aanbevolen lectuur over meerstemmigheid.
• Olga Van Oost, ‘Ons’ erfgoed? Minder onschuldig dan het lijkt.
• Katrijn D'hamers, Nood aan verschillende referentiekaders.
• Katrijn D'hamers, Wat met de teruggave van menselijke resten?
• Roel Daenen, 'Foute boeken' in Meermanno.
• Elien Doesselaere, Carnaval en de grenzen van de vrijheid van expressie, een analyse door Unia.

Foto: Queen Nikkolah © Daan Broos