Het Groot Onderhoud

Groot Onderhoud, 31 mei 2022

Op dinsdag 31 mei 2022 plannen de overheidsvakbonden een nationale actiedag in alle openbare diensten. Er zijn ook stakingen aangekondigd bij het spoor en in het onderwijs. Daarom heeft FARO beslist om het Groot Onderhoud op diezelfde dag noodgedwongen te annuleren. 

Deze editie stond in het teken van Erfgoed x onderwijs = da’s klasse! Het thema van de samenwerking tussen de erfgoedsector en het onderwijs laten we niet los, zeker niet na de voorbije Erfgoeddag en Erfgoeddag-week voor het onderwijs die bijzonder succesvol was.

En daarna? Het Groot Onderhoud 2023 – tijd en plaats nog te bepalen – zal over een ander thema gaan. Daarover later meer. 

Editie 2020

Het lokale niveau wordt steeds belangrijker in de erfgoedsector. Denk maar aan de dynamiek van musea, archieven en erfgoedcellen, of aan grote instellingen die met buurten of plaatselijke groepen aan de slag gaan. Of nog, aan gemeentebesturen die voor hun collectiezorg de krachten bundelen. En was het u al opgevallen dat talloze vrijwilligersinitiatieven niet ophouden aan de gemeentegrens?

Wat deze initiatieven (vaak) met elkaar gemeen hebben? Ze zijn lokaal geworteld, maar maken tegelijkertijd deel uit van een wijdvertakt netwerk op regionaal, Vlaams tot zelfs internationaal niveau. Precies daarover wilden we het hebben, samen met ú. Onder het motto Diepgeworteld, breedvertakt verkenden we de vele mogelijkheden, kansen en uitdagingen van een erfgoedwerking op het lokale en bovenlokale niveau, met aandacht voor succesvolle en inspirerende initiatieven. 

Om u te inspireren, aan te sporen en te helpen, stelden we een handige verslagbrochure voor u samen. U vindt deze brochure via deze link of via ISSUU.

Lokaal niveau als proeftuin

Diepgeworteld, breedvertakt … Maar wat betekent deze baseline? De wortels verwijzen naar het belang van een sterke lokale verankering voor een erfgoedwerking. De takken slaan op het bredere netwerk, waarin tal van erfgoedorganisaties zich inschrijven. Op het Groot Onderhoud toonden we twee filmpjes die onze baseline illustreren.

Het lokale niveau wordt vaak genoemd als geschikte schaal om grote maatschappelijke uitdagingen aan te pakken. Een voorbeeld is het denken over duurzaamheid. De duurzaamheidsgedachte is bij uitstek een glokaal fenomeen: de problematiek stelt zich op mondiaal vlak. Meer en meer wordt op lokaal niveau naar oplossingen gezocht.

Dat het ook voor kleinere erfgoedorganisaties mogelijk is om in te zetten op zulke grote vraagstukken, wordt mooi aangetoond door ’t Grom. Dit groentemuseum in Sint-Katelijne-Waver sensibiliseert jong en oud rond duurzame landbouw en gezonde voeding. Daarvoor gaat het museum ook slimme samenwerkingen aan via het PULSE-netwerk. Dit netwerk verbindt een 1.000-tal organisaties en individuen uit de cultuur-, jeugd- en mediasector die experimenteren met duurzame alternatieven voor het huidige samenlevingsmodel.

Op het Groot Onderhoud focusten we op lokale verankering, samenwerking met andere sectoren en samenwerking tussen erfgoedorganisaties onderling. Al deze dimensies kunnen ook samenkomen en met elkaar vervlochten geraken. Het Archief cultureel erfgoed annuntiaten in Heverlee toont als geen ander aan welke kracht er schuilgaat in samenwerking. Dit lokaal archief verbindt onderwijs met erfgoed en zoekt hiervoor actief de samenwerking op met tal van erfgoedorganisaties in de ruime regio.

Vorige edities

Het Groot Onderhoud is het jaarlijkse overleg- en ontmoetingsmoment van en voor de cultureel-erfgoedsector. Het is hét moment waarop de cultureel-erfgoedsector verzamelt om na te denken en te discussiëren over een waaier aan onderwerpen. In deze gedachtenuitwisseling staat telkens één thema centraal. Collega's uit de cultureel-erfgoedsector gaan op het Groot Onderhoud met elkaar in debat en maken kennis met vernieuwende initiatieven en praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. En natuurlijk is het Groot Onderhoud ook een plek om te netwerken, ideeën uit te wisselen en kennis te maken met collega’s uit andere (deel)sectoren.

Herbeleef hier de voorbije edities van het Groot Onderhoud, in woord en beeld:

  • Editie 2019 | Thema 'Meerstemmigheid en conflict'
  • Editie 2018 | Thema 'Participatie'
  • Editie 2017 | Thema 'Erfgoed en duurzame ontwikkeling'
  • Editie 2016 | Thema 'Ontwikkelaar, ondernemer of expert: de nieuwe 'erfgoedstiel'?'
  • Editie 2015 | Thema 'Zorgen voor later? Een cultureel-erfgoedbeleid voor de toekomst' (Gent, Het Pand)
  • Editie 2014 | Thema 'Beeldvorming' (Brussel, Flagey)
  • Editie 2013 | Thema 'Grand Tour' (Brugge, Concertgebouw)
  • Editie 2012 | Thema 'Valoriseer uw collecties' (Brussel, Paleis der Academiën)
  • Editie 2011 | Thema 'PRISMA veld- en toekomstanalyse cultureel erfgoed' (Mechelen, Lamot)

Het Groot Onderhoud is een organisatie van FARO, i.s.m. de Adviescommissie Cultureel Erfgoed en het agentschap Kunsten en Erfgoed, met de steun van de Vlaamse overheid.