Is het wenselijk dat er een Vlaamse aggregator voor digitaal cultureel erfgoed wordt opgericht? Wat is een aggregator eigenlijk en aan welke voorwaarden moet voldaan zijn om dit mogelijk te maken? Met welke organisatorische en technische aspecten moeten we rekening houden? In opdracht van het departement CJSM zochten IBBT-onderzoeksgroepen MultiMediaLab (Ugent) en IBBT-SMIT (Vrije Universiteit Brussel) antwoorden op deze vragen in een haalbaarheidsstudie.

Volgens een ideaal scenario zorgt een aggregator ervoor dat het digitaal cultureel erfgoed op een duurzame wijze wordt verbonden, verrijkt, opgeslagen en ontsloten. Door een koppeling met het Europese portaal Europeana zou het digitale erfgoed uit onze regio bovendien op internationale schaal toegankelijker, zichtbaarder en dus bekender moeten worden. Een geïntegreerd cultureel erfgoedbeleid legt de nadruk op het netwerk van cultureel-erfgoedobjecten. De filosofie van het aggregeren (of ‘verzamelen’) van cultureel erfgoed in een digitale context hoort helemaal thuis binnen deze logica en kan volgens de onderzoekers alleen maar aangemoedigd worden. Vanuit technisch oogpunt is het heel goed mogelijk om een dergelijk systeem te organiseren. De onderzoekers tonen dit aan door de ontwikkeling van enkele mogelijke scenario’s. Om te aggregeren moet er uiteraard gedigitaliseerde content aanwezig zijn alsook een gepaste infrastructuur. Ook heel belangrijk in dit proces is dat er in de cultureel erfgoedinstelling toch ten minste een medewerker is met voldoende ICT-kennis.

De kern van aggregatie is evenwel dat de individuele instelling wordt overstegen: alles draait om het netwerk van instellingen en cultureel-erfgoedobjecten. Er moet dus instellings- en sectoroverschrijdend gewerkt worden. En hier wringt volgens de onderzoekers het schoentje: de grootste uitdaging zal zijn om een cross-sectorale samenwerking succesvol tot stand te brengen. Tot slot benadrukken ze nog de cruciale rol van beleidsmakers in het verhaal, die er mee voor moeten zorgen dat er draagvlak voor aggregatie en digitale cultuur in het algemeen ontstaat. E-cultuur is immers geen keuze meer, maar een vaststelling.

Het volledige rapport kan u nalezen via de website van het departement CJSM.