Onder het motto 'Altijd vrij. Nooit vanzelfsprekend' gaf Stad Antwerpen in 2020 de aftrap voor Antwerpen Herdenkt. Dat programma wil de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levendig houden, versterken en doorgeven. Binnen Antwerpen Herdenkt starten dit najaar twee nieuwe projecten die zonder meer inspirerend zijn: Open huizen en het Namenproject.

Open Huizen: herdenkingen op een hyperlokaal niveau

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vielen in Antwerpen zo’n 25.000 dodelijke slachtoffers door vervolging en geweld door het naziregime. Vele anderen liepen psychische, lichamelijke en materiële schade op. Om de herinnering aan deze mensen levend te houden, is een bijzonder concept ontwikkeld: de Open Huizen. Twaalf huizen, scholen en buurtcentra in vier Antwerpse districten stellen op zaterdag 9 en zondag 10 oktober hun deuren open voor kleinschalige herdenkingen en verhalen over vervolging en verzet. Nabestaanden en bewoners vertellen over Joodse stadgenoten en weerstanders die in hun huis of buurt woonden. Er is ruimte voor dialoog tussen alle aanwezigen. Op sommige plekken kunt u ook een expo, lezing of stiltemoment bijwonen.

Open Huizen is een initiatief van Erfgoedlab Antwerpen, MAS en Vredescentrum in samenwerking met diverse lokale partners. Het programma kunt u hier raadplegen.

Namenproject

Namenproject Antwerpen omvat het historische onderzoek naar de Antwerpse dodelijke slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Het FelixArchief, het Antwerpse stadsarchief, leidt het onderzoek. Op de website vindt u al meer dan 19.000 namen van dodelijke slachtoffers die het FelixArchief kon verifiëren. Nabestaanden en andere betrokkenen kunnen ook hun steentje bijdragen. Via een zoekfunctie kunt u de namenlijst bekijken, maar ook bijkomende informatie aanleveren, de schrijfwijze van een naam corrigeren of suggesties doen van ontbrekende namen.

De namen van de dodelijke slachtoffers worden in 2024 vereeuwigd in een monument-memoriaal aan het Loodswezen op de Scheldekaaien. Een internationale ontwerpwedstrijd bepaalt wie het monument-memoriaal zal realiseren en hoe het er zal uitzien. De stad Antwerpen maakt het geselecteerde ontwerpteam eind 2021 of begin 2022 bekend.

Meer weten over Antwerpen Herdenkt? Surf snel naar de programmawebsite. 

Foto: Frans Claes, V-Bommen op Antwerpen. Greet Claes via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0.