Woordenboek van de Vlaamse dialecten gaat digitaal
Op voorstel van Vlaams viceminister-president en minister van Innovatie Ingrid Lieten heeft de Vlaamse Regering ingestemd met een subsidie van 600.000 euro aan de Vakgroep Taalkunde, afdeling Nederlands van de Universiteit Gent om het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten (WVD) volledig te digitaliseren. Sinds het einde van de 19de eeuw wordt in ons land al onderzoek gedaan naar onze dialecten. Dialectische woordenschat heeft daarbij altijd op heel veel belangstelling kunnen rekenen. Vanwege het grensoverschrijdende karakter van de grote dialectlexicografische projecten kwam de Nederlandse Taalunie bij monde van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege en Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet met bijkomend 200.000 euro over de brug.
De traditionele dialecten in Vlaanderen zijn in sneltempo aan het verdwijnen. Dankzij de nieuwe subsidies kan het onderzoek van de voorbije jaren worden afgerond en digitaal ontsloten. Het bedrag van 800.000 euro wordt in de eerste plaats besteed aan het inzamelen, verwerken, verifiëren en bewaren van de gegevens opdat zoveel mogelijk dialectwoorden en uitdrukkingen verzameld kunnen worden voordat de dialectsprekers niet meer beschikbaar zijn. Daarnaast zal een gegevensbank ontwikkeld worden en zullen de gegevens ter beschikking gesteld worden van een breed geïnteresseerd publiek. Dat er interesse is in het Vlaamse dialecterfgoed bewijst alvast de petitie die door meer dan tienduizend Vlamingen werd ondertekend.
“Het belang van dit naslagwerk voor taalkundig en cultuurhistorisch onderzoek in Vlaanderen mag niet onderschat worden. Het WVD borgt een uitstervend immaterieel erfgoed, de traditionele streektalen, omdat wij het als gemeenschap waard vinden om door te geven en levendig te houden”, zegt Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege.
Dialectgegevens maken het mogelijk om theorieën te toetsen over hoe het Nederlands in de loop der tijden geëvolueerd is en om de taalgeschiedenis zelf te beschrijven. Ze laten toe om plaats- en eigennamen te verklaren. Kennis van dialecten helpt bij de studie van oudere Nederlandse teksten, ook literaire teksten (bijvoorbeeld Gezelle, Boon). De woordenschat van vele, nu verdwenen industriesectoren en beroepen, bestaat grotendeels uit dialectenwoorden (bv. de vlassector). Vele uitingen van volkscultuur (overgeleverde liederen) zijn opgesteld in dialect. Eenmaal de gegevens van het WVD gekoppeld zijn aan de zusterwoordenboeken van de Brabantse en Limburgse dialecten en aan het Woordenboek van de Zeeuwse Dialecten, ligt het materiaal klaar voor een woordatlas van het zuidelijke Nederlands en kunnen voor het volledige gebied ten zuiden van de 'Moerdijk' dialectstudies opgezet worden. Ook vergelijkende studies in Europees verband worden mogelijk. En ook de burger krijgt weer meer belangstelling voor dialecten, wat zich vertaalt in lokale initiatieven van heemkundige kringen.
Meer info over dialectologie en het WVD vindt u op de website van de Vakgroep Taalkunde, afdeling Nederlands van de Universiteit Gent
