Culinaire ontdekkingen

Een veelheid aan kruiden in IstanbulIstanbul, 25 april 2009. Vrijdag is gebedsdag in Istanbul. Vanuit de verschillende moskeeën weerklinkt een hoge stem die aanmaant tot bezinning. Aan de ene kant weerklinkt voetbalgejoel uit het grote stadion in het midden van het moderne Istanbul. Aan de andere kant herhaalt zich de monotone, zangerige stem van de moskee: dit bizar klankenpalet brengt een perfecte fusion van de verschillende gezichten van Istanbul.
 
Een kort bezoek aan het Dolmabahçe-paleis, opvolger van het beroemde Topkapi-paleis, toont de grandeur van een Sultanrijk in verval. Deze verblijfplaats van de laatste sultans en hun onontbeerlijke harem baadt in een overdadige weelde van kristallen traphallen, tonnen kroonlusters, meters tapijt en fijn beschilderde plafonds. De vele gastgeschenken van overal ter wereld geven een internationale twist aan deze indrukwekkende 'suikertaart'. Een blik op het servies toont dat de tafelbekleding uitstekend past bij de totale inkleding van dit paleis.

En dan terug naar het hedendaagse Turkije. Met een çay (thee) binnen handbereik, hebben we een fijn en inspirerend gesprek met een cultureel vertegenwoordigster van Gaziantep (een stad in het zuidoosten van Turkije). Zoetigheden worden uitgewisseld: pistache blijkt cruciaal voor heel wat desserts en zoete tussendoortjes. We schrappen de lunch en blijven bij de zoetigheden zoals muhalebbi (melkdessert), baklava en tavuk (een zware bijna vaste melkpudding, ook wel 'kippenborst' genaamd omwille van de uiterlijke gelijkenis).

Daarna trekken we naar Koleksiyon, een Turkse designfirma die een moderne versie van de klassieke theeglaasjes maakt. Turken drinken zoveel zwarte thee dat er, ondanks de uitgestrekte theevelden in eigen land, nog veel thee van buitenuit wordt geïmporteerd. Bij elke ontmoeting, verpozing of vergadering wordt çay geschonken. Ook als er nog een flinke bodem thee in zit, wordt het tulpvormige glaasje snel afgeruimd en krijg je een ander aangeboden. Turkse thee mag dan ook niet ontbreken op de Week van de Smaak en de typische glaasjes horen er uiteraard bij. Een eerste gesprek opent alvast perspectieven.
 
Turkse kokDe avond eindigt in het Aziatische deel van Istanbul. De overzetboot brengt ons naar een onwaarschijnlijke plek. Op aansporen van Ozge Samanci, een culinaire historica gespecialiseerd in Ottomaanse keuken, maken we kennis met Musa Dagdeviren en zijn verrassende keuken. Musa is opgegroeid in een bakkersfamilie en leert van kinds af aan de knepen van het brood en gebak. Daarnaast verzamelt hij recepten door de authentieke Turkse keuken van de dorpjes op te zoeken. Hij werkt alleen met verse producten en kent de juiste plekjes in heel Turkije. Aan deze schat aan kennis geeft hij een persoonlijke en uiterst verrassende toets. Musa maakt meer dan 100 verschillende soorten pilav en brengt de meest waanzinnige smaakcombinaties op je bord. Kleine porties worden na elkaar gegeten zoals in as gemarineerde aubergine, kruidenpilav en vijgenmousse. Als dessert krijgen we gezoete pompoen, tomaat en olijven met een notenmengsel en dikke roomkaymak. Een groot, opgeblazen brood begeleidt de recepten en kuidenthee van tijm en oregano vergemakkelijken de nodige vertering. Musa heeft een eigen cultureel en culinair tijdschrift 'YemukveKultur' en drie restaurants in een straal van 20 meter die dagelijks zo'n 1000 man kunnen ontvangen. Hij wordt uitgenodigd door chefs uit Amerika en Australië maar blijft er allemaal heel rustig onder. Met lichte twinkel in de ogen geniet hij er van de hongerigen te spijzen, maar dan wel met smaakcombinaties die recht naar het hart gaan.
 
De weg terug toont dat het nachtleven van Istanbul volledig verschilt met dat van elke andere Europese stad. Om middernacht (in april) zijn boekhandels open, overal wordt gegeten en gedronken zowel op straat als binnen en in de grote winkelstraten loopt iedereen nog rustig rond, als was het een mooie zomerdag: een stad naar ons hart...

Meer berichten over de studiereis van Tine en Hilde naar Turkije, vindt u op hun persoonlijke blogpagina's. De reis kadert in de Week van de Smaak 2009, met Turkije als gastland.

Tine Theunissen
smaakcultuur
week van de smaak
Turkije
Werkbezoek / studiereis