Lezing, expo en symposium over (de held van) Waterloo

Sergeant Lefebre van het tweede Regiment van Ingenieurs van Napoleons Grand Armé

Ter gelegenheid van de viering van tweehonderd jaar Koninkrijk der Nederlanden verschenen onlangs nieuwe biografieën van koning Willem I, II en III bij uitgeverij Boom. De biografen deden vier jaar onderzoek en kregen toegang tot het Koninklijk Huisarchief. Eerder organiseerde onze partner deBuren al een avond rond Jeroen Kochs biografie van Willem I, volgende week dinsdag 16 juni spreekt Jeroen van Zanten over Willem II, bijnaam ‘de held van Waterloo'. Maar wie was hij echt? De avond vindt plaats aan de vooravond van de grootschalige herdenking van tweehonderd jaar Slag bij Waterloo (18 juni).

Na een lezing door Van Zanten volgt een gesprek waaraan ook Johan Op de Beeck, auteur van o.a. Waterloo - de laatste 100 dagen van Napoleon en een vorig jaar verschenen tweedelige biografie van Napoleon zal deelnemen. Tijdens de avond over koning Willem II zal naast diens status als 'held van Waterloo' ook een veel minder bekende kwestie aan bod komen, namelijk de rol die de toenmalige prins Willem speelde tijdens de gebeurtenissen in 1830 die leidden tot de onafhankelijkheid van België.

Jeroen van Zanten (1972) studeerde geschiedenis en filosofie en promoveerde in 2004 op het proefschrift Schielijk, Winzucht, Zwaarhoofd en Bedaard over de politieke cultuur in Noord-Nederland ten tijde van het koningschap van Willem I. Van 2004 tot 2006 deed hij aan de Universiteit Utrecht onderzoek naar politieke reconstructie in Frankrijk en Nederland in de jaren 1813-1815. Sinds september 2006 is hij verbonden aan de Universiteit van Amsterdam als universitair docent Moderne geschiedenis. Voor de biografie van Willem II deed Van Zanten vier jaar onderzoek in binnen- en buitenlandse archieven. Momenteel werkt hij samen met Ben Schoenmaker en Jurrien de Jong aan een boek over Waterloo (dat deze maand nog verschijnt).

Johan Op de Beeck (1957) werkte als journalist, en hoofdredacteur bij diverse media, waaronder de VRT, Euronews, TV Limburg en Kanaal Z. Als geschiedkundig auteur is hij gespecialiseerd in het napoleontische tijdperk en de Franse Revolutie. Hij is de auteur van de bestsellers Napoleons nachtmerrie (2012), Waterloo (2013) en meest recentelijk een tweedelige biografie van Napoleon (2014). In het komende focusdossier over het erfgoed van de Franse Tijd (1794-1815) in faro | tijdschrift over cultureel erfgoed bijt Op de Beeck de spits af met een bijdrage met de prikkelende en actuele titel: 'Waarom we Waterloo moeten gedenken'.

Meer info over deze avond in het Vlaams-Nederlands huis deBuren vindt u op de website van deBuren.

Ooggetuigen van Waterloo

Nog een interessant weetje: de ‘held van Waterloo’ staat mee afgebeeld op het grootste schilderij (5.67 x 8.23 meter) van het Rijksmuseum in Amsterdam. Rondom dit enorme doek, ‘De Slag bij Waterloo’ van Jan Willem Pieneman uit 1824, brengt het Rijksmuseum ‘Ooggetuigen van Waterloo’, een tijdelijke tentoonstelling over 200 jaar Waterloo, nog tot en met 27 september. Het schilderij wordt omringd door verschillende ‘oud-strijders’. Als eerste het paard van de Prins van Oranje, Wexy, ooggetuige van Waterloo bij uitstek. Het is dankzij het Koninklijk Huisarchief voor het eerst in het Rijksmuseum te zien. Nederlandse veteranen – oud-strijders uit Den Bosch – scharen zich rondom de buste van ‘de held van Waterloo’, Willem II, op een schilderij uit 1875. Een serie bijzondere foto’s – bruiklenen uit de Verenigde Staten – toont vijftien Franse soldaten die ruim 40 jaar na de veldslag trots en in vol ornaat in de camera kijken. In 1857 dachten zij niet meer aan het smadelijke verlies van Frankrijk, maar aan de glorieuze dagen onder Napoleon.

'Ooggetuigen van Waterloo' heeft bovendien speciale aandacht voor the making of van het werk van Pieneman. Nog nooit getoonde voorstudies in potlood tonen, méér dan het schilderij, een bijna filmisch beeld van de ellende op het slagveld en de strijd van man tot man. Samen met enkele studies in olieverf kunnen we zien hoe Pieneman aan dit enorme doek werkte. Op 11 september organiseert het museum in samenwerking met het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en de Universiteit van Amsterdam een symposium over de herinnering aan en het beeld van de Slag bij Waterloo in de historiografie, beeldende kunsten en letterkunde. Op de website van het Rijksmuseum kunt u overigens door de rijke Waterloo-collectie grasduinen, zelf 'creaties' maken, illustraties downloaden of affiches bestellen.

Op 18 juni verschijnt het nieuwste nummer van faro | tijdschrift over cultureel erfgoed met een focusdossier over de Franse Tijd (1794-1815). Meer info over de inhoud en mogelijkheid tot bestellen van een exemplaar buiten abonnement vindt u hier. Op 23 juni wordt het nummer voorgesteld tijdens de seizoensafsluiter van deBuren, met een optreden van Bart Van Loo. Info en tickets (5 euro, inclusief een ex. van faro) via de website van deBuren.

Roel Daenen
deBuren
Franse Tijd
Napoleon
Waterloo
faro | Tijdschrift over cultureel erfgoed
Symposium
Debat