Waar ligt de grens? Op zoek naar perspectieven op restauratievraagstukken

Lichtinval

Worstelt u met een vraagstuk? Hebt u het gevoel dat u een opdracht anders had moeten aanpakken? Hebt u iets gezien waar u bedenkingen bij had? Wilt u dit graag bespreken met collega’s? Op 22 maart organiseert FARO samen met Bill Wei de dialoog 'Waar ligt de grens? Op zoek naar perspectieven op restauratievraagstukken'. Hiervoor zijn we op zoek naar casussen. Om u te inspireren volgt hier alvast een voorbeeld van een mogelijke vraag.

Wie heeft de verantwoordelijkheid en wie beslist? Een voorbeeldcasus:

“Ik werd gevraagd om als conservator-restaurator de conditie te bepalen van een hedendaags werk en om te bepalen of het werk kon worden tentoongesteld. De communicatie met de kunstenaar verliep via de eigenaar van het kunstwerk. Uit de conditiecheck bleek dat het werk uiterst gevoelig was voor licht en dat de kleuren sterk zouden veranderen. Vanwege de ongunstige omgeving, een niet-museale omgeving, werden drie voorstellen uitgewerkt en gepresenteerd aan de eigenaar:

  • het origineel wordt getoond met schade als gevolg;
  • een replica van het kunstwerk wordt getoond (gebruik van minder lichtgevoelige materialen);
  • er wordt gekozen om het werk niet tentoon te stellen.

De eigenaar nam uiteindelijk de beslissing. Hij koos voor een replica van het origineel. Bij het zien van de replica was de eigenaar uiterst tevreden. De mening van de kunstenaar kende ik niet.

Tijdens de officiële opening toonde de kunstenaar in aanwezigheid van diverse eregasten openlijk zijn ongenoegen over de situatie. Hij was kwaad en vond het niet kunnen dat niet zijn werk werd tentoongesteld maar een replica. Hij had hier geen voeling mee, achtte het waardeloos en vond dat het werk niet meer mocht worden tentoongesteld.

Ik had sterk het gevoel dat ik tekort geschoten was tegenover de kunstenaar en schaamde mij enorm op dat moment. Vanuit het standpunt behoud en beheer had de eigenaar correct gehandeld maar tegenover de kunstenaar niet.

Welk recht heeft de kunstenaar? Mag een kunstenaar zijn mening nog doordrukken wanneer zijn werk officieel eigendom wordt van een museum, een particulier? Is het verantwoord om de mening van de kunstenaar, de bezieler van het werk te weigeren indien die niet strookt met de mening omtrent behoud en beheer? Wie beslist uiteindelijk? Hoe zit dit juridisch?”

Deze casus is slechts een van vele voorbeelden die aan bod kunnen komen tijdens de onderzoeksbijeenkomst op 22 maart. Wilt u er graag bij zijn en actief meedenken over dit en andere kwesties? Aarzel dan niet langer en schrijf u in via de FARO-kalender. In aanloop naar deze bijeenkomst posten we elke maandag een nieuwe casus. Hou dus deze blog in de gaten!

Lees ook:

Julie Lambrechts