Kwaliteitstip 4 | Stimuleer interactie tussen bezoekers: de visie van Nina Simon

The Participatory Museum

Hoe wordt erfgoed een sociale belevenis? Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat bezoekers met elkaar in gesprek raken en zo hun beleving delen? Dat ze geïnspireerd raken door andere visies en meningen? Dat ze nieuwe betekenislagen aan het erfgoed vastknopen? Kortom, hoe versterk je de actieve participatie in een erfgoedinstelling? Nina Simon schreef er een intrigerend boek over dat ze The participatory museum noemde, maar zeker ook voor andere erfgoedorganisaties een aanrader is.

Naast een vlot verwoorde theorie, vindt u er ook tal van concrete tips en inspirerende praktijkvoorbeelden terug. U kunt dit boek online raadplegen. Zeker doen, want zo kunt u ook meteen kennis nemen van de vele discussies die dit interessante boek oplevert. Wij lichten hierbij alvast de inhoudstafel even toe:

  • Nina Simon gaat ervan uit dat een erfgoedorganisatie die op participatie is gericht een plaats is waar bezoekers kunnen creëren, delen en in contact kunnen komen met elkaar rond een welbepaalde inhoud.
  • In het eerste hoofdstuk geeft ze een overzicht van de basisprincipes van participatie, waarbij ze pleit voor duidelijke kaders waarbinnen de participatie kan plaatsvinden.
  • Het tweede hoofdstuk gaat in op de vraag hoe je als erfgoedorganisatie je bezoekers persoonlijk kunt benaderen, via profielen bijvoorbeeld of persoonlijke contacten met medewerkers.
  • Het derde hoofdstuk gaat in op kaders die sociale interactie aanmoedigen: laat mensen bijvoorbeeld zelf controle houden over welke bijdrage ze leveren, maar verlaag tegelijk de drempels om met anderen in gesprek te treden.
  • Het vierde hoofdstuk belicht de theorie en praktijk van 'sociale objecten': objecten die aanzetten tot een gesprek en interactie. Interessant is dat Nina Simon laat zien hoe men erfgoedobjecten als sociale objecten kan inzetten.

Het tweede deel van het boek bestaat uit een toelichting van vier modellen voor participatie:

  • Contributory: Bezoekers aansporen om een bijdrage te leveren, bijvoorbeeld door hen te laten stemmen of een tag te laten toevoegen.
  • Collaborative: Samenwerken met de erfgoedgemeenschap, op vraag van de organisatie; Bijvoorbeeld om nieuwe initiatieven af te toetsen of tentoonstellingen verder uit te werken).
  • Co-creative: samen met de gemeenschap nieuwe wegen exploreren waarbij de uitkomst even open blijft (sluit aan bij ons concept van makelaardij).
  • Hosted: lokalen van de organisatie ter beschikking stellen voor gebruik door derden als middel om een netwerk te versterken.

In het boek vindt u bovendien tips voor het evalueren en managen van participatieve processen terug. Net als een overzicht van valkuilen en mogelijke tegenwind.

Naast de website rond het boek heeft Nina Simon ook een heel interessante blog over musea 2.0. Zeker de moeite waard om te volgen en deel te nemen aan de discussies!

Jacqueline van Leeuwen