De koepel van kunsthistorische musea in Vlaanderen, de Vlaamse Kunstcollectie vzw maakte eind december een nieuwe website over Vlaamse primitieven bekend: www.vlaamseprimitieven.eu. De website moet zowel de geïnteresseerde leek als de deskundige kunsthistoricus wegwijs maken in de wereld van de schilderkunst in de Bourgondische Nederlanden, van Jan Van Eyck tot Quinten Massijs.  Eerder dit jaar werd al een gelijkaardige thematische website gewijd aan de Oostendse schilder James Ensor.

De Vlaamse Kunstcollectie vzw (VKC) is door de Vlaamse overheid erkend als samenwerkingsverband met het oog op internationale promotie binnen de culturele erfgoedsector. De vzw overkoepelt het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen (KMSKA), het Museum voor Schone Kunsten te Gent (MSK) en het Brugse Groeningemuseum. Om de eigen collecties, werking en expertise in het buitenland bekend te maken besloot de Vlaamse Kunstcollectie tot het opmaken van zeer omvattende websites rond specifieke kunstenaars of kunstperiodes.

Zo werd in februari een eerste thematische website rond James Ensor gelanceerd. De website is een ontegensprekelijk succes. Sinds de lancering bezochten reeds 30.000 personen uit ruim 100 verschillende landen de website. Ook de internationale ambitie wordt waargemaakt. De helft van de bezoekers komt uit het buitenland. De Vlaamse kunstcollectie maakt zich sterk deze bezoekerscijfers voor een website rond de nog bekendere Vlaamse primitieven makkelijk te kunnen verdubbelen.

Op de nieuwe website worden naast de collecties Vlaamse primitieven van de vaste partnermusea KMSKA, MSK en Groeningemuseum, ook de collecties van de musea M te Leuven, Mayer van den Bergh te Antwerpen en het Memling in Sint-Jan-Hospitaalmuseum te Brugge getoond, samen met de collecties van de kathedralen Sint-Baafs te Gent en Sint-Salvators te Brugge. Dankzij de samenwerking met Lukas, Art in Flanders vzw, kan er op de meeste kunstwerken diep worden ingezoomd zodat de schildertechnische perfectie van de primitieven volledig tot haar recht komt. Bij de meeste meerluiken kan men elk luik afzonderlijk bekijken. Van de belangrijkste werken zijn ook detailfoto’s opgenomen. Het Vlaams onderzoekscentrum voor de kunst in de Bourgondische Nederlanden van de Brugse musea en het Studiecentrum Vlaamse primitieven van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) staan mede garant voor de wetenschappelijke en kunsthistorische correctheid van de aangeboden informatie.

In de rubriek Onderzoek kan onder meer in een omstandige webpublicatie gelezen worden hoe de schilders uit de Bourgondische Nederlanden aan hun verzamelnaam Vlaamse primitieven kwamen. De website beperkt zich overigens niet tot deze stilistisch relatief makkelijk af te bakenen groep schilders uit de zuidelijke Nederlanden in de 15deeeuw en het eerste kwart van de 16deeeuw. Er worden nog 4 andere categorieën van kunstenaars of kunstwerken onderscheiden: de weinige voorbeelden van pre-Eyckiaanse schilderkunst in onze regio krijgen een plaats, net als Noord- of Zuid-Nederlandse schilders die later in de 16deeeuw de stilistische tradities van de Vlaamse primitieven verder gezet hebben. De schilderijen van 15de- en vroeg 16de-eeuwse kunstenaars uit andere contreien, aanwezig in de Vlaamse collecties, zoals ‘Madonna omringd door serafijnen en cherubijnen’ van Jean Fouquet worden eveneens getoond.

De nieuwe website rond de Vlaamse primitieven grijpt terug naar de hoofdrubrieken bekend van de Ensor-website. In een biografische rubriek worden de levens van de bekendste vertegenwoordigers uitvoerig toegelicht:  Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Dieric Bouts, Joos van Wassenhove, Petrus Christus, Hans Memling, Hugo van der Goes, Gerard David, Jan Provoost en Quinten Massijs.

In de thematische collectiepresentaties worden de oeuvres van de Vlaamse primitieven vanuit maar liefst 18 verschillende invalshoeken benaderd. Zo krijgen we zicht op het wereldbeeld in de late middeleeuwen, de rol van de religie, de gebruikte technieken en hoe en waarom de kunstwerken  werden gebruikt of besteld.. Vlaams minister-president Kris Peeters, illustrator Klaas Verplancke en VKC-voorzitter Paul Van Grembergen geven duiding bij hun favoriete selectie Vlaamse primitieven.

Wie zich verder wil verdiepen kan op de website terecht voor gespecialiseerde informatie over de onderzoeksbibliotheken, de wijze waarop de collecties tot stand kwamen, de CV’s van de betrokken curatoren en onderzoekers én tal van uitgebreide en rijk geïllustreerde webpublicaties met teksten over kunstenaars, kunstwerken, restauraties, …. Wie zijn eigen kunstboekencollectie wil uitbreiden of op zoek is naar deskundige gidsen of openingsuren van de betrokken musea komt eveneens aan zijn trekken..

Ten aanzien van de eerste versie van het James Ensor online Museum werd de website technisch  verbeterd. Het inzoomen op de kunstwerken werd reeds vernoemd. Het wordt ook makkelijker om van detailpagina naar detailpagina te surfen. En wijzigingen in de dataregistratie van de kunstwerken zullen binnen de 24 uur zichtbaar zijn op de website. Wie een beeld of een reproductie wil bestellen zal rechtstreeks worden geleid naar de juiste pagina van Lukas, Art in Flanders. Er werden 26 domeinnamen met verschillende landenextensies gereserveerd zodat de website in verschillende taalgebieden makkelijk terug te vinden is.

Ook Vlaams minister voor Cultuur Joke Schauvliege is tevreden: ‘Geleidelijk aan slagen we er in om onze rijke kunstgeschiedenis geïllustreerd en onderbouwd via het internet te ontsluiten voor een internationaal publiek. Onze erfgoedinstellingen en kunststeden beschikken op deze wijze over een fantastische virtuele vitrine voor hun opgebouwde expertise en historische rijkdom. De wijze waarop de Vlaamse Kunstcollectie alle relevante actoren samenbrengt voor zo’n consistente kenniswebsite verdient respect en waardering. Ik kijk al uit naar de volgende websites over George Minne en over barok in Vlaanderen.’

Bron: Persbericht Vlaamse Kunstcollectie