Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) start met het Ensor Research Project. Met dit project wil het museum uitgroeien tot hét centrum voor kunsthistorisch en materiaaltechnisch onderzoek van het oeuvre van James Ensor.

Het KMSKA bezit de grootste en meest veelzijdige Ensorverzameling ter wereld. De collectie toont bovendien de volledige iconografische, stilistische en technische verscheidenheid van Ensors oeuvre. Door de jaren heen bouwde het museum een enorme Ensor-expertise op die ook internationaal op waarde wordt geschat. Naast de opstart van eigen initiatieven, werkte het museum ook mee aan de organisatie van Ensortentoonstellingen in Wuppertal (Von der Heydt-Museum), New York (MoMA& The Drawing Centre), Parijs (Musée d'Orsay) en Den Haag (Gemeentemuseum). In de loop van de volgende jaren worden nog meer tentoonstellingsprojecten gerealiseerd in samenwerking met prestigieuze musea als Ordrupgaard (Denemarken), Kunstmuseum Basel, J.P. Getty Museum Los Angeles en Chicago Art Institute.

Ensor Research Project

Het Ensor Research Project spitst zich toe op het creatieproces: de conceptie en realisatie van Ensors schilderijen. Ensordeskundige Herwig Todts van het KMSKA deed uitgebreid onderzoek naar de receptie van Ensors leven en werk van 1880 tot vandaag, en naar Ensors brieven en geschriften. De belangrijkste conclusie is dat het modernistische karakter van de Oostendse kunstenaar wordt overschat.

Het tweede luik van het Ensoronderzoek is materiaaltechnisch en ging in 2013 van start. Ieder schilderij wordt gedocumenteerd met behulp van röntgenopnamen, macro-opnamen onder normaal en raaklicht, uv-fluorescentie en digitale infrarood documentatie. Bovendien bestuderen de onderzoekers van het museum grondig de opbouw van ieder schilderij: drager, preparatielaag, ondertekening en verflagen worden nauwgezet beschreven op vlak van werkwijze, afwerking, gebruikte materiaal, degradatie en restauratie-ingrepen.

In een derde fase, die in het najaar van 2013 wordt opgestart, worden de resultaten van het materiaaltechnisch onderzoek aangevuld met klassiek kunsthistorisch onderzoek naar de bestemming, de historiek, de receptie, de iconografie en de interpretatie van de Ensorschilderijen in het Koninklijk Museum en gerelateerde werken.

Foto: James Ensor, Het schilderend geraamte / KMSKA