In de Damiaancollectie van de paters Picpussen werd onlangs een oud muziekhandschrift met Hawaiiaanse en Latijnse religieuze liederen ontdekt. Het handschrift biedt een uitzonderlijke blik op hoe in de 19de eeuw muziek werd gemaakt in de katholieke missie op Hawaii en Molokaï toen Pater Damiaan er werkte. Damiaan Vandaag wil het handschrift restaureren en laten uitvoeren in concert en roept daarom iedereen op om het handschrift te helpen redden via Boekensteun.be.

Een unieke vondst

De geschiedenis van het handschrift wordt volop verder onderzocht, maar het staat nu al vast dat het van belang is om dit muzikaal erfgoedstuk te bewaren voor de toekomst. Vermoedelijk was het op de Hawaii-eilanden in gebruik als koorboek tijdens de liturgie en als didactisch hulpmiddel om Latijnse en Hawaiiaanse religieuze liederen aan te leren. Mogelijk zong Pater Damiaan (1840-1889) uit dit handschrift met de melaatsen op Molokaï. Muziek speelde immers een belangrijke rol bij het missiewerk. Damiaan gebruikte muziek om van de melaatsenkolonie een leefbare gemeenschap te maken. Hij richtte een fanfare op en bij begrafenissen, processies of hoog bezoek klonk er steevast muziek.

Het handschrift gunt ons een uitzonderlijk blik op hoe er in de 19de eeuw muziek gemaakt werd binnen de katholieke missie op Hawaii en Molokaï. Een rondvraag bij musea en archieven op Hawaii leert dat daar geen vergelijkbaar muziekhandschrift bewaard bleef. Dit is dus uniek intercultureel muzikaal erfgoed. Maar het is ook erg kwetsbaar. Het handschrift, opgerold in een band van gevlochten padanusbladeren, is momenteel in zeer slechte staat, enkel een deskundige restauratie kan het redden. Bovendien komt het muziekhandschrift het best tot zijn recht als de muziek opnieuw klinkt. Daarom plant Damiaan Vandaag in samenwerking met diverse partners ook een muzikale opvoering.

Boekensteun

Boekensteun is een gezamenlijk crowdfundingsplatform van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek en het Vlaams Fonds der Letteren. Via het platform kan iedereen mee investeren om nieuwe boeken of conserveringsprojecten rond documentair erfgoed te realiseren. Ondertussen werden al dertien projecten voorgesteld (waarvan acht vanuit de erfgoedsector).

Via de projectpagina op Boekensteun kan iedereen zijn of haar bijdrage leveren om dit handschrift te helpen redden. U vindt er ook meer info over het handschrift, het campagnefilmpje met meter Noémie Schellens en extra blogberichten. De campagne loopt van 8 april tot eind juni 2014. Tegen dan wordt gehoopt om het totale bedrag van 5.350 euro bereikt te hebben, het bedrag dat nodig is voor de restauratie en de muzikale uitvoering.

Ontdek het handschrift op Erfgoeddag

Op Erfgoeddag, zondag 27 april, staat het handschrift extra in de kijker. In een doorlopende infostand van 11.00 tot 16.30 uur en een lezing om 15.00 uur, allemaal in de Sint-Pieterskerk (Grote Markt, Leuven), komt u meer  te weten over dit unieke handschrift, de noodzakelijke restauratie en de campagne van Boekensteun. Tussen de blokjes uitleg klinkt er muziek uit het handschrift. En zelfs de Leuvense beiaarden zullen in de namiddag ook iets uit het handschrift spelen/muziek uit het handschrift laten klinken.

En daarna?

Indien er voldoende geld is ingezameld, kan de restauratie (in juli) van start gaan. In het voorjaar van 2015 zal het gerestaureerde handschrift aan het publiek worden voorgesteld. Een expo in KADOC (9 mei - eind juni 2015), geeft een eerste stand van zaken rond het muziekhandschrift in het bijzonder en muziek en missie in het algemeen. Ook het verdere, diepgravende onderzoek krijgt door deze Boekensteuncampagne een grote impuls. Resonant brengt het handschrift in het blikveld van het academisch-wetenschappelijke onderzoek.

Daarnaast werken Damiaan Vandaag, Resonant,  het Leuvense koor Camerata Aetas Nova en de Leuvense stadssopraan Noémie Schellens samen aan een bijzondere muzikale uitvoering van het handschrift. Dit exclusieve concert, dat speciaal wordt georganiseerd voor de donateurs van Boekensteun, vindt plaats op 9 mei 2015, om 20.00 uur in de kapel van het KADOC (Vlamingenstraat 39, Leuven).

Bron: Persbericht Damiaan Vandaag
Foto: © Robbe Maes