Van leem tot steen

Van leem tot steen op Erfgoeddag (c) Veldsteenbakkerij Wagemans

Als sinds 1934 bakt steenbakkerij Wagemans bakstenen in een klassieke, kolengestookte veldoven. Op Erfgoeddag laat de familie Wagemans u van leem tot steen kennismaken met dit unieke productieproces. Geen massaproductie, maar vakmanschap uit Haspengouw.

De schoonheid van toevallige ontdekkingen

Eerder toevallig hoorde de lokale cultuurbeleidscoördinator over een steenbakkerij in Werm, een deelgemeente van Hoeselt. De nieuwsgierigheid was gewekt. Het idee om ‘ooit’ iets met dit verhaal te doen, werd meteen aangekaart bij de projectvereniging Erfgoed Haspengouw, waar de gemeente deel van uitmaakt.

Na een brainstorm werd al snel een link gelegd naar het toepasselijke jaarthema ‘Hoe maakt u het?’.  De familie Wagemans was zelf ook meteen bereid om mee te werken. Dankzij de vele verhalen van ambachtsman Rony, werd snel duidelijk hoe uniek dit ambacht wel is. In Europa zou het steenbakken in veldovens op regelmatige basis momenteel enkel nog in Werm gebeuren.

Leren als team

Van leem tot steen op Erfgoeddag

De activiteit is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen het gemeentebestuur, de Hoeseltse Geschiedkundige Studiegroep en de familie Wagemans.

Het is de allereerste keer dat de Hoeseltse Geschiedkundige Studiegroep deelneemt aan Erfgoeddag. Ze leerden dan ook zelf veel bij over dit unieke ambacht. Zo wisten ze wel dat deze mensen al jaren veldsteenbrikken bakten, maar hadden ze geen idee hoe dat gebeurde of hoe speciaal dat eigenlijk wel niet is. Vandaag zouden zij nog de enige actieve ambachtelijke steenbakker in Europa zijn. 

Een uniek vak

Op Erfgoeddag kunt u kennismaken met het unieke productieproces en krijgt u heel wat leuke weetjes en verhalen te horen. Wist u bijvoorbeeld dat:

  • Het productieproces voor het bakken van veldstenen zeer arbeidsintensief is? Telkens wordt er een nieuwe oven opgebouwd en weer afgebroken.
  • Vroeger leem gebruikt werd van de plek waar er ging gebouwd worden? Er werd ter plaatse een oven opgebouwd. Vervolgens werden met de plaatselijke leemgrond brikken gebakken.
  • Hoewel het ambacht evolueerde, de basis na al die jaren nog steeds dezelfde is?
  • Het bakken van leemsteen enorm beïnvloed wordt door de weersomstandigheden, de kwaliteit van de grond, van de kolen en uiteraard van het ambacht op zich.

Interesse?

Veldsteenbakkerij Wagemans verwelkomt u samen met de Hoeseltse Geschiedkundige Studiegroep graag tussen 13 en 18 uur. Reserveren hoeft niet. Combineer uw bezoek met een van de 950 andere activiteiten op zondag 28 april. Het volledige programma ontdekt u op www.erfgoeddag.be. Download deze overzichtelijke kaart met alle activiteiten in de regio.

Foto's: (c) Veldsteenbakkerij Wagemans

Michelle Van Meerhaeghe
erfgoeddag
Erfgoeddag 2019
Evenement