Zoals het klokje thuis tikt

Heirmanklok
Heirman-constateur

28 september was het exact tien jaar geleden dat Edgard Heirman (Moerbeke, 1919-2002) overleed. Hij was de maker van de bijzondere Heirmanklok, die van 1956 tot 1977 te bewonderen was in het kasteel Walburg in Sint-Niklaas. Op vraag van de stad Brugge werd ze overgebracht naar een speciaal voor de klok ontworpen paviljoen in het Boudewijnpark in Sint-Michiels, een deelgemeente van Brugge, waar ze tot eind 2007 kon bewonderd worden.

Edgard Heirman begon enkele jaren voor de Tweede Wereldoorlog aan de bouw van de Heirmanklok. Pas in 1956 was de klok klaar en werd ze in Sint-Niklaas ingehuldigd. Samen met zijn zoon Eddy Heirman bouwde hij er ook enige tijd aan in Brugge. In totaal werd er dus meer dan 10 jaar gesleuteld aan deze klok. Dit astronomisch uurwerk is acht meter breed en vijf meter hoog en bestaat uit meer dan 90.000 vaste en bewegende onderdelen. Het telt tientallen wijzerplaatjes en bewegende tafereeltjes. Elk half uur kwam de klok tot leven: tientallen ambachtslieden begonnen met maaien, zaaien, smeden, hameren, weven, looien, naaien, timmeren, vlechten, schilderen, bakken, spinnen en snijden. Panelen met wijzerplaten veranderden in bewegende engelentaferelen en in het midden verscheen de maagd Maria.

Edgard Heirman was van huis uit uurwerkmaker: het beroep werd doorgegeven van vader op zoon. Op 17 jarige leeftijd exposeerde hij voor de eerste keer een astronomisch uurwerk in de jongensschool van Moerbeke-Waas. Hij was niet alleen goed in uurwerken en de herstelling ervan maar had ook aanleg als kunstschilder en schrijver. Hij was ook de maker van de Heirman-constateur die bij de duivenmelkers heel geliefd was. Hij had hiervoor een mechanisme ontwikkeld waardoor de tijd op 350e per seconde kon vastgelegd worden. 

Toch vergaarde Edgard Heirman vooral faam dankzij zijn prachtige astronomische klok. Gezien de enorme afmetingen van de klok is het niet eenvoudig een locatie te vinden om de klok in onder te brengen en aan het publiek te tonen. De familie Heirman besloot daarom om het astronomisch uurwerk in een loods te bewaren.

Meer informatie over de Edgard Heirman en de Heirmanklok kan je nalezen op de website van Heemkundige Kring van Moerbeke.

Breng op Erfgoeddag het verhaal van de klokkenmaker(s) in jouw gemeente. Toon het publiek hun levenswerk en vooral welke zorg een klok nodig heeft om deze ook vandaag nog te laten tikken.

Wil je de verschillende taferelen van de Heirmanklok nog eens in beweging zien? Bekijk dan onderstaand filmpje:

Afbeeldingen:
-
Heirmanklok
- Heirman-constateur

 

Vrije tags
ambachten
tijd
astronomische klok
Edgard Heirman
klok