Hoe herken je een VIP, in een tijd zonder internet, tv of fotografie? Wel, in de middeleeuwen kwam je met een beetje basiskennis van heraldiek en wapenuitrustingen al een heel eind. Wapenrok, banier en schild maakten voor iedereen duidelijk welk (vorstelijk) vlees men in de kuip had. Maar snoodaards gebruikten die visuele hulpmiddeltjes ook wel eens als trucje om hun tegenstanders te bedotten.  Valse identiteiten dus, daar hebben we het hier over.Tijdens de Guldensporenslag werd er blijkbaar heel wat gegoocheld met heraldieke herkenningstekens. Zo vertellen de Annales Gandenses hoe de Vlamingen bedrogen werden door een grapjas die zich uitgaf voor de graaf van Savooie. Gezeten op een edel ros, en gehuld in de krijgsemblemen van de graaf in kwestie, riep de bedrieger: “Vrede, vrede!” De Vlamingen meenden met de echte graaf van Savooie te maken te hebben en omdat ze van vrede niets wilden horen, maakten ze hem zonder dralen een kopje kleiner. Was dat even een tegenvaller toen bleek dat de echte graaf nog alive and kicking was…

Dezelfde truc werkte trouwens ook andersom. Toen de Franse koning tijdens een gevecht ten val kwam, hadden zijn lijfwachten de geniale inval om zijn wapenrok uit te trekken. Zonder zijn kostbare embleem met leliën was de koning plotseling anoniem geworden. En zo denderden de krijgslustige Vlamingen pardoes aan hem voorbij…

 

Leestip: Deze, en andere fijne anecdotes over de Guldensporenslag kan je nalezen in de recente vertaling van de Annales Gandenses: J. Vanbossele en N. Maddens (vert.), De Annales Gandenses, een eigentijdse kroniek van de Vlaamse vrijheidsstrijd 1297-1310, De leiegouw, Kortrijk, 2008, p. 128-129 en 132.

Afbeeldingen: 'De Guldensporenslag', uit 's Lands Glorie, Artis-Historia (boven) en Gwijde van Dampierre, Graaf van Vlaanderen, die in een Franse kroniek wordt voorgesteld als één van de ruiters van de Apocalyps (onder).