Van topstuk naar ordinaire scherf

In 1968 gebeurde er tijdens de archeologische opgravingen in Kontich iets heel bijzonders. Op de Romeinse vicus te Kontich-Kazerne stootte opgravingsleider Felix Lauwers plots op een stuk beschreven potscherf (een ostrakon in het archeologisch jargon). Verwondering en vreugde alom. Op de scherf stond namelijk in Griekse letters ΣΑΡΑΠΙ gekrast, de naam van een Egyptische godheid. Een uniek stuk. In de Nederlanden was nog nooit een dergelijke scherf met een referentie aan een Egyptische godheid gevonden. Dit unieke stuk wekte meteen grote verwondering. Niet enkel nationaal, maar zelfs over de landsgrenzen heen.

Maar tegelijkertijd waren er heel wat vragen die om een oplossing smeekten. Enkele vragen op een rijtje. Hoe kwam die scherf in Kontich terecht? Was er in Kontich een verering van de Egyptische godheid Sarapis? Hoe verspreid was die verering? Sprak de Romeinse legerleiding Grieks in plaats van Latijn? Met andere woorden, met deze scherf was er werk aan de winkel, want aanvankelijk werd er absoluut niet getwijfeld aan de echtheid van dit unieke stuk, een van de pronkstukken van het Museum voor Heem- en Oudheidkunde in Kontich. In zoverre zelfs dat het kleinood werd uitgenodigd om te figureren op de grote tentoonstelling Keizers aan de Nijl in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. Een scherf op het toppunt van haar carrière.

Maar wie hoogt klimt, kan laag vallen. De verschijning was meteen ook de zwanenzang van haar (inter)nationale loopbaan. En de steile val van pièce unique naar vulgaire potscherf was dan ook vrij snel. De lettertjes van de scherf leidden naar verder onderzoek en al vrij snel kwam het bedrog aan het licht. Hoe en waarom? En wie was de snoodaard? En wat waren zijn motieven? We willen u deze whodunit niet onthouden. Maar u zult nog even geduld moeten oefenen tot op de erfgoeddag 2010 om de hoofdrolspeler(s) in dit moderne verhaal archeologische leugen en bedrog te ontdekken.
En wat is er met de scherf gebeurd? Ze is terug op haar plaats in het Museum voor Heem- en Oudheidkunde in Kontich en speelt nu de hoofdrol in dit eigentijdse detectiveverhaal tot vermaak van de toeschouwers en tot lering van al te ijverige archeologen.

 

Museum voor Heem en Oudheidkunde, Sint-Jansplein 8, 2550 Kontich
Contact: www.museumkontich.beh; heemkunde [dot] kontich [at] telenet [dot] be

Vrije tags
archeologie
geschiedenis
Erfgoeddag 2010
FAKE?
vervalsing