Gisteren werd de Belgische film ‘Rundskop’ van Michaël Roskam, twaalf jaar na Dominique Derudderes ‘Iedereen beroemd’, genomineerd voor de Oscar voor de beste niet-Engelstalige film. Een andere film met Belgische roots, ‘The adventure of Tintin’ sleepte ook een nominatie in de wacht, en wel voor de beste soundtrack. Muziek en Kuifje? Dan komt onvermijdelijk een van de (schaarse) heldinnen uit deze stripreeks in het vizier: Bianca Castafiore! Leen Huet schreef er een heerlijke column over.

Op Kuifje ben ik nooit echt dol geweest. Zijn keurigheid is rustgevend, daar niet van – zijn keurige truitjes en polo’s, zijn keurige plusfours, zijn keurige regenjas, zijn keurige gedrag, zijn keurige spijkerbroek (in de latere albums) en zijn keurige flat vervullen de Belgische lezer met een comfortabel BCBG-gevoel. En er komt een ogenblik in je leven waarop je een journalist die nooit een artikel schrijft hoger begint aan te slaan dan sommige collega’s die wel de dagbladen vullen. Maar had Hergé werkelijk een miljoenenpubliek kunnen boeien zonder al die nevenpersonages waar goddank een hoek af is, zonder Trifonius Zonnebloem, kapitein Haddock en Jansen en Janssen, zonder de even irritante als herkenbare Serafijn Lampion? Ik waag het dat te betwijfelen. Wat mij betreft, er is maar één Kuifje-album dat me telkens opnieuw charmeert. Dat ene album bevat dan ook een avontuur in het idyllische decor van mijn favoriete kasteel, Molensloot; een luchtige operette-intrige geïnspireerd door een opera van Rossini (of tenminste de titel ervan, want Hergé stond vierkant achter de uitspraak van Lampion: ‘O, ik heb niets tegen muziek, hoor, maar eerlijk gezegd, geef mij overdag maar ’n biertje’); een vermakelijk samenraapsel van running gags, misverstanden en clichés; en een perfecte satire op de roddelpers. Dat ene album draait dan ook om een vrouwelijke hoofdpersoon – Bianca Castafiore, de Milanese nachtegaal, een diva met de gecombineerde allure van Maria Callas, Montserrat Caballé en Cecilia Bartoli. Misschien was er ook niemand minder dan een diva vereist om Hergé’s afkeer van vrouwelijke personages te overwinnen. Waar je in andere albums hoogstens een bescheiden poetsvrouwtje aantreft, word je in De Juwelen van Bianca Castafiore verwend met een wereldster, haar kamenier Irma, het schuwe zigeunermeisje Miarka en haar grootmoeder die de toekomst voorspelt.

Ik kende La Castafiore voordat ik over haar las. Lang geleden schonken benzinestations hun klanten rubberen popjes na elke tankbeurt. Mijn ouders brachten ze voor me mee: diverse Disney-figuurtjes en een dame in een jurk met een sleepje – ik bekeek haar verwonderd en liet haar avonturen beleven met mijn Aristocats. Later herkende ik haar op het omslag van een strip. Ze kondigde zichzelf aan met een telegram; ze betrad het toneel in een nertsmantel; ze walste charmant over iedereen heen; ze droeg fantasie juwelen van Tristan Bior (‘en Tristan Bior, je kunt zeggen wat je wilt, blijft toch Tristan Bior’); ze wenste niets meer te maken te hebben met de journalisten van Tempo di Roma, omdat die geschreven hadden dat ze honderd kilo woog : ze zong haar top-aria Haa ik lach bij ’t zien van mijn schoonheid in dees’ spiegel – en ik raakte gefascineerd. Wat een aplomb had die vrouw! Nu ik het album herlees, geniet ik nog steeds van haar grillen; ik herken uit ervaring het eeuwige probleem van de telefoons die rinkelen voor slagerij Van Kampen en de vakman die belooft langs te komen voor een herstelling maar niet opdaagt; ik vind het fantastisch wanneer kapitein Haddock een verzinsel over zichzelf leest in het roddelblad Brol en ziedend uitroept: ‘Duizend miljard bommen! Als ik dat stuk koolwaterextract in handen krijg dat dit soort kletspraat afgescheiden heeft!!’ En wat te denken van een televisieprogramma met de titel: ‘Ieder zijn narigheid’? Castafiore haalde het beste van Hergés humor naar boven, zoveel is duidelijk.

In andere albums redt Castafiore Kuifje en Haddock koelbloedig uit de klauwen van een fascist en behoudt ze haar waardigheid en strijdlust tijdens een politiek schijnproces waarin ze tot levenslang wordt veroordeeld. Dat ze zulks in zich had, wist ik al tijdens het lezen van dat frivole verhaal over haar juwelen. Ze vertegenwoordigt een edele kunst op edele wijze, ze is geen leeghoofdige starlet, deze beroemdheid.

Deze column verscheen eerder als een aflevering van 'Het Rijk der Vrouw' in Stripgids. Met heel veel dank aan Leen Huet. Lees meer over Leens leven en werk op haar website.

Afbeelding:
Bianca Castafiore (c) Moulinsart