“Un peuple ne vit et ne s’immortalise que par des grandes hommes,” aldus C.A.F. Ketelaers in de Biographica Malinoises uit 1852. De barometer van de tijd stond op helden, echte en vermeende. Het jonge België was sinds de onafhankelijkheidsstrijd naarstig op zoek naar historische figuren die de eigen identiteit van de jonge natie-staat konden kracht bijzetten. Dat daarbij de feiten zo nu en dan eens geweld werden aangedaan, of dat men in de nevel der tijden absolute waarheden aantrof, was geen punt.

De vierde sessie van de lezingenreeks Soirée Lamot | FAKE?, vorig jaar in Mechelen stond in het teken van 'Heldhaftig Mechelen!?'. Hoofdconservator Bart Stroobants stelde dat steden altijd al erg veel tijd, moeite en energie investeerden in de zoektocht naar de Grote Mannen, zoals in het citaat hierboven. Vrouwen, tussen twee haakjes, kwamen er allerminst aan te pas, stelde Stroobants.

Je kunt hier door zijn boeiende presentatie grasduinen, of zijn artikel 'De Vlaemsche School' in steen en brons er nog eens op nalezen. Dat gaat dieper in op de zgn. 'statuomanie' die zich in ons land manifesteerde vanaf 1841. Je kon in België niet voorbijgaan "aen de monumenten waarmede het land is volgepropt,"aldus de Franse graaf Leo de Laborde in 1857.

Welke vermeende helden zijn er in jouw stad of regio te vinden? En waarom werden zij ten tonele gevoerd? Was er een aanleiding of oorzaak hiervoor?

Afbeelding:
'Illustrations belges - Malines', (c) Stadsarchief Mechelen