Gent is een prachtige stad met gebouwen en monumenten die getuigen van een rijke geschiedenis. In archieven en musea worden tal van waardevolle stukken bewaard en getoond. Maar… hoe ging (en gaat) de stad om met armoede? Gidsenvereniging VIZIT stippelde een themawandeling uit langsheen sporen van het vroegere armenbeleid. Bedel dus wat geld bij elkaar voor schoenen, of kom gewoon blootsvoets... en treed even in de voetsporen van 'de kleine man' aan de zelfkant van de maatschappij.

Gent heeft een erg lange traditie van armenzorg. Historici hebben becijferd dat 2,1% van het budget van de stedelijke administratie tijdens de 15e eeuw besteed werd aan allerlei sociale diensten, waaronder armenzorg.  Een flink deel van deze middelen werden gegeven aan kerkelijke initiatieven. Vreemd genoeg werd de rest van het budget uitgegeven aan de distributie van turf en… wijn. Het had er alle schijn van dat niet alle stedelijke gelden destijds in de juiste handen terecht kwamen – een praktijk die door de zogenaamde ‘Gentse restrictie’ van 1468 werd rechtgezet. Daarnaast was de armenzorg een zaak van vele partijen: zowel de clerus, de graaf van Vlaanderen, de gilden  en rijke stedelingen hadden allemaal een of meerdere vormen van armenzorg tijdens deze periode. Lekenorganisaties als de Heilige Geesttafels zorgden er voor de scamele huuslieden van de eigen parochie en rijke families stichtten er hospitalen, zoals het Alijnshospitaal en het Wenemaershospitaal.

VIZIT ontwikkelde een ‘armoedewandeling’ die tal van plekken uit de geschiedenis van de Gentse ‘armoedebestrijding’ aandoet. Je passeert de Armenkamer, ‘de rolle’ – de plek waar de eerste vondelingenschuif van Gent in 1820 werd ingericht, het standbeeld van Sint-Laurentius, de heilige die levend geroosterd werd omdat hij kerkschatten aan de armen had uitgedeeld en ook de Berg van Barmhartigheid.

Je kan de wandeling ook virtueel beleven, en wel via de nieuwswebsite van DeWereldMorgen.be. Meer info over de gidsenorganisatie vind je op de website van VIZIT, of T. 09 233 76 89. Je leest in de bijlage onderaan alvast meer over een paar stopplaatsen tijdens de wandeling.

Leestip:
HAEMERS (Jelle) and RYCKBOSCH (Wouter), A targeted public: public services in fifteenth-century Ghent and Bruges, in: Urban History (Cambridge) , 37, 2, pp. 203-225

Afbeeldingen:
(boven) Foto van een speelkaart, waarvan de helft werd meegegeven aan een vondeling. (c) OCMW Archief Gent.
(onderaan) Oude foto van de Berg van Barmhartigheid in de Abrahamstraat, nu de thuisbasis van o.a. het Forum voor Amateurkunsten.