21 februari 2010: Elfde Internationale Dag van de Moedertaal

affiche International Mother Language Day 2010

In november 1999 besloot Unesco, de cultuurafdeling van de Verenigde Naties, om voortaan één keer per jaar bijzondere aandacht te vragen voor de talige diversiteit in de wereld. Met dat doel werd 21 februari uitgeroepen tot de Internationale Dag van de Moedertaal. Vandaag en morgen (22 en 23 februari 2010) heeft naar jaarlijkse gewoonte in de Parijse hoofdzetel van Unesco een internationaal symposium plaats met lezingen en discussies over de bedreigde taaldiversiteit in de wereld en over strategieën ten gunste van talige diversiteit.

Unesco pleit daarbij ondubbelzinnig voor meertaligheid en wederzijds respect voor alle vormen van taaldiversiteit: “In this context, it is urgent to take action to promote multilingualism, in other words to encourage the development of coherent regional and national language policies which give the opportunity for an appropriate and harmonious use of languages in a given community and country. Such policies promote measures allowing each speaker community to use its mother tongue in private and public domains of language use and enabling the speakers to learn and use additional languages: local, national and international. Mother-tongue speakers of national or international languages should be encouraged to learn and use other languages of the country and regional and international languages.”

Enkele dagen geleden, op 19 februari 2010, gaf de directeur-generaal van Unesco, mevr. Irina Bokova, eveneens de aftrap voor '2010, International Year for the Rapprochement of Cultures'. “The goal of the International Year consists in making the rapprochement of cultures the hallmark of all policy-making at local, national, regional and international levels, involving the greatest number of relevant stakeholders.” De elfde Dag van de Moedertalen, wordt door Unesco dan ook gezien als een belangrijk onderdeel van dit internationale themajaar. Een van de belangrijkste attenderende instrumenten inzake de bescherming en bevordering van taaldiversiteit is de Unesco-Atlas van bedreigde talen in de wereld. In de verleden jaar gepubliceerde derde editie daarvan werden ook West-Vlaams en Limburgs-Ripuarisch als kwetsbare talen opgenomen.

In het kader van de Internationale Dag van de Moedertalen organiseert FARO in samenwerking met het Vlaams-Nederlands Huis DeBuren, Heemkunde Vlaanderen en Variaties op 22 februari 2010 in het auditorium van het steunpunt een debatavond over taalvariatie tussen erfgoedbeleid en taalpolitiek. Aan bod komen vragen zoals: hoe moeten we in Vlaanderen en het Nederlandse taalgebied omgaan met meertaligheid? Kan de overheid endogene taalvariatie erkennen als streektaal zonder afbreuk te doen aan het primaat van de officiële landstalen? Worden Vlamingen van bijvoorbeeld Marokkaanse en van bijvoorbeeld West-Vlaamse origine op dezelfde wijze gediscrimineerd, zolang we hun moedertaal als een bedreiging voor het Nederlands zien en hun meertaligheid niet als een culturele meerwaarde voor de gemeenschap erkennen? Waarom overweegt Nederland om straks wel het Fries samen met het Nederlands in de grondwet in te schrijven, maar niet het Nedersaksisch en het Limburgs, terwijl de Nederlandse overheid deze regionale talen wel alle drie officieel erkend heeft als streektalen?

Het panel dat zich vanavond over deze en andere netelige taaldiversiteitskwesties zal buigen, bestaat uit  Ruud Hendrickx (taaladviseur VRT), Linde van den Bosch (Nederlandse Taalunie), Jan Peumans (voorzitter Vlaams parlement), prof. dr. Roeland van Hout (RU Nijmegen) en prof. dr. Jacques Van Keymeulen (UGent, voorzitter Variaties vzw). Rob Belemans, stafmedewerker van FARO en auteur van het boek 'Taal of tongval?', modereert het debat. Deelname aan deze avond is gratis en er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Wie zich nog snel wil aanmelden, kan dat nog via de website van Heemkunde Vlaanderen of via een e-mail aan tijl.vereenooghe@heemkunde-vlaanderen.be.

Rob Belemans
UNESCO
taalvariatie
Internationale Dag van de Moedertaal
Debat