In 2019 organiseren PACKED vzw, Cinema Nova, Constant vzw, de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR) en RoSa vzw opnieuw Publiek Domein Dag. Daarmee willen ze de problematiek rond auteursrecht en de noodzaak van het vrijwaren van het publiek domein in de verf zetten.

Auteursrecht is een belangrijk instrument om de creatie en verspreiding van artistieke werken te beschermen, zelfs tot zeventig jaar na overlijden van de auteur. Tegelijkertijd is ook het publiek domein essentieel omdat het, na het verstrijken van die bescherming, een vrije toegang garandeert. Jaarlijks vervallen de auteursrechten op een nieuwe reeks werken. 

In het kader van Publiek Domein Dag worden instellingen daarom aangemoedigd om reproducties vrij te geven van werken waarvan de auteursrechtelijke bescherming vervalt. In 2018 waren dat bijvoorbeeld  reproducties van werk van onder andere Victor Horta en Felix Timmermans uit de collecties van de KBR, het Groeningemuseum, het KMSKA, Fondation CIVA, het Hortamuseum en het Letterenhuis.  op Wikimedia Commons. Veel van die foto's zijn toegevoegd aan Wikipedia-artikels over de kunstenaars of hun creaties. Ze koppelen in veel gevallen terug naar de websites van de instellingen. De resultaten kan u hier bekijken en downloaden.

Hoe meewerken?

De online publicatie van werken uit het publiek domein vergt geen grote inspanning, zeker niet wanneer u  gebruikmaakt van bestaande platformen en infrastructuur. Het regelmatig publiceren van beperkte datasets is voor de meeste cultureel-erfgoedinstellingen haalbaar. Bovendien is het de beste manier om op een structurele manier rond open data te beginnen werken.

Als erfgoedinstelling kan u elk jaar anticiperen welke werken uit uw collectie het volgende jaar in het publiek domein terecht zullen komen, de beelden en metadata voor upload voorbereiden en vanaf januari van het volgende jaar op Wikimediaplatformen opladen. Daarnaast kan je activiteiten opzetten die hergebruik stimuleren zoals edit-a-thons, of activiteiten die de problematiek rond auteursrecht op uw collectiestukken in de kijker zetten, zoals het opzetten van een tijdelijke tentoonstelling met uw collectiestukken uit het publiek domein.

Heeft uw instelling ook materiaal dat zich al in het publiek domein bevindt, of waarvoor dat in 2019 het geval is? Contacteer dan sam@packed.be.

Meer informatie over Publiek Domein Dag en de voorbereiding ervan vindt u op de website van PACKED.

Foto: Adrienne, Gustave Van de Woestyne, 1921. Collectie KMSKA, CC0