Het herfstnummer van faro biedt andermaal een fascinerende blik achter de schermen van musea, archieven, erfgoedbibliotheken en andere erfgoedorganisaties.

Zo is er de wereldwijde wervelwind van publieke verontwaardiging die oude koningen en (slaven)handelaars van hun sokkel heeft getrokken. ‘Steekvlamhandelen’ vanuit een overheid of erfgoedinstelling lijkt daarbij niet bepaald de aangewezen route. Maar wat dan wel? Een groot artikel, met binnen- en buitenlandse voorbeelden voor wie zich een scherp beeld wil vormen van de problematiek, biedt mogelijke pistes.

Daarbij aansluitend pleit Museum Hof van Busleyden-curator Samuel Mareel ervoor om collectievoorwerpen beter in hun context te situeren. Hij neemt daarvoor een zogenaamd ‘Mechels popje’ uit de 16e eeuw als uitgangspunt; een mogelijk symbool voor het beginnende kapitalisme uit die tijd en het ermee gepaard gaande (cultureel) kolonialisme. 

Botanisch tekenen, internationalisering en corona-archief

Roem van Mechelen, Glorie van Wilryck en Praal van Duffel zijn de namen van drie oude maar zeer bekende tuinbouwgewassen. Niet alleen die biologische varianten zijn op zich al erfgoed, ook de manier waarop ze worden voorgesteld. Stilaan lijkt botanisch tekenen bezig aan een comeback. We gaan dieper in op het hoe en waarom van die ambachtelijke tekenkunst.

Voor beleidsmakers en politici is de internationale wisselwerking ontzettend belangrijk. Relaties leggen en onderhouden met andere natiestaten en regio’s zijn broodnodig voor de ontwikkeling van de economie en de samenleving. Vandaar dat internationalisering hoog op de agenda staat van zowel de cultureel-erfgoedsector als het beleid. Maar hoe kan dat beleid (verder) uitgebouwd worden? Met welke doelstellingen? Welke rol kan de sector zelf spelen? En wat zijn zowel mogelijkheden als beperkingen? 

Hoe beleven wij de coronacrisis vandaag? En hoe kan die beleving een plek krijgen in onze archiefinstellingen? We presenteren een staalkaart van verrassende voorbeelden, uit het quarantainearchief.

Verder in dit nummer

• De stomende verhalen van de (jonge maar levendige) hammamtraditie in ons land; een schoolvoorbeeld van samenwerking tussen verschillende partners.
• Een dubbelinterview met Hilde Plas (ex-VVSG) en oud-minister van Cultuur Luc Martens, over het bovenlokaal werken (en het dito decreet).
• Sprekend erfgoed: achter de reproductie van de stichtingsbul van de KU Leuven, op 9 december 1425 uitgevaardigd in Rome door paus Martinus V, schuilt een sterk verhaal.
• Voor Het Atelier gingen we langs bij Angela Bitonti en Rombout Nijssen in het Rijksarchief in Hasselt.
• Zelfs in Zwitserland zijn er Vlaamse expats werkzaam. Iona Leroy vertelt over haar werk in het Schweizerisches Nationalmuseum.
• ‘Wat leren we van het verleden?’, vraagt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO!, zich af. Haar erfgoedplek? Museum Kazerne Dossin in Mechelen. 
• De unieke aanpak van de Nieuwe Opdrachtgevers, met getuigenissen uit de erfgoedsector.
• Een verslag over de werkzaamheden rond de waardevolle chartercollectie van de oude Universiteit van Leuven, opgenomen in het World Documentary Heritage Register van UNESCO. 
• ‘Borgen’ in de praktijk: CAG en WIE getuigen over hoe immaterieel erfgoed kan worden gedocumenteerd. 
• We brengen verslag uit over het Salamanderproject in Brussel: hoe archieven kunnen helpen bij de reconstructie én ook de toekomst van bodems en ruimtelijke ordening. Een … verrassende inzet van archieven!