Geen woorden maar daden: herfstnummer faro over meerstemmigheid en conflict
De ‘Gouden Eeuw’, Zwarte Piet, standbeelden en andere relicten die herinneren aan de hoogdagen van het kolonialisme, de Vlaamse canon en de joodse praalwagen op Aalst Carnaval … Steeds meer voorbeelden uit de geschiedenis en de erfgoedsector duiken op in het maatschappelijk debat. Het herfstnummer van faro | tijdschrift over cultureel erfgoed levert een brede opmaat voor een debat ten gronde.
Meer dan ooit ligt de relevantie van erfgoedwerk in de kracht om verbindingen te leggen tussen mensen en erfgoed. Klinkt mooi, niet? Toch kunnen er (terecht) heel wat vragen gesteld worden bij hoe ‘open’ en ‘inclusief’ de cultureel-erfgoedsector écht is. Er werken immers nog steeds vooral ‘witte mensen’, en zij hebben ook de touwtjes in handen. De narratieven die worden verteld en gepresenteerd, de objecten die in het verleden werden verzameld (en niet), de woorden die worden gebruikt om objecten in databases te omschrijven of om zaalteksten te maken: de ‘witte dominantie’ zit overal.
Dialoog die niet polariseert
Hoe kan daar dan een mouw aan gepast worden? Participatie bekijken in het licht van ‘meerstemmigheid’ is een eerste stap. Hoe zorgen we ervoor dat er écht meerdere stemmen participeren aan de erfgoedwerking, ook als sommige van die stemmen misschien niet echt stroken met de eigen stem, en dus mogelijk conflict met zich meebrengen? Hoe zorgen we voor een gelijkwaardigheid tussen die stemmen? En hoe brengen we een dialoog op gang, die niet polariseert? Dit themanummer brengt verslag uit van een zoektocht. Met onder andere getuigenissen en inzichten van het Museum of Equality and Difference (MOED), het Vredesinstituut, het Tropenmuseum, Atlas integratie en inburgering Antwerpen, het Amsterdam Museum, The Black Archives, Black History Month, Kazerne Dossin, het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme, het Bijlmer Parktheater, Job@Ubuntu, Black History Month, Queering the Collections, enzovoort.
En verder in dit nummer:
- een stuk over de jongerenwerking van het vernieuwde Gruuthusemuseum in Brugge;
- de uitdagingen van asbest in de collectie;
- het afscheidsinterview met Marc Jacobs, tot midden september directeur van FARO;
- en nog veel meer, waaronder het relaas van een nieuwe expat en de erfgoedplek van de bekende Belgische violiste (en Koningin Elisabethwedstrijdfinaliste) Sylvia Huang, enz.
faro?
faro | tijdschrift over cultureel erfgoed is het tijdschrift van FARO, het Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed. Het verschijnt viermaal per jaar (maart, juni, september en december), telt gemiddeld 64 pagina’s en richt zich tot het brede cultureel-erfgoedveld in Vlaanderen (archieven, bewaarbibliotheken, documentatiecentra, erfgoedcellen, erfgoedverenigingen, musea, sector volkscultuur …) en iedereen die van ver of nabij daarmee te maken heeft (overheden, pers, media, bibliotheken, scholen …).
faro bestellen kan online of via het telefoonnummer 02 213 10 64. Losse nummers kosten 8 euro, een jaarabonnement (vier nummers) 25 euro. Het tijdschrift wordt ook verkocht via de (betere) boekhandels.
Foto: Coverbeeld faro, 12(2019)3, © Carly Everaert in samenwerking met Belinda van der Stoep en Eva Line de Boer