Vooruit 2013: een eeuw onrust, schoonheid en ontmoeting

In 2013 viert Kunstencentrum Vooruit vzw het eeuwfeest van het gebouw waarin het gevestigd is en de 30ste verjaardag van haar eigen werking. Deze speciale gebeurtenis wordt gedurende één jaar en door middel van diverse activiteiten, onder de aandacht gebracht van een breed en gevarieerd publiek.

De kleurrijke 100-jarige geschiedenis van het gebouw en haar werking vormt een ideale kapstok om een té weinig gekend erfgoed te ontsluiten en onder diverse vormen te tonen. Er is de ambitie om deze gevarieerde en relevante geschiedenis verder te onderzoeken. Naast het onroerende aspect, wordt de klemtoon gelegd op het roerende erfgoed, een door het brede publiek minder gekend onderdeel van de rijke Vooruit-geschiedenis.

Dit onderzoek gebeurt met diverse partners : Universiteit Gent, Amsab – Instituut voor Sociale Geschiedenis (AMSAB-ISG), STAM, iMinds (IBBT), De Raconteurs.

Projectresultaten

HET VOORUIT100 PARCOURS

Een avontuurlijke dubbele tocht doorheen het gebouw om alle hoeken van het Feestlokaal te zien. Onderweg kreeg je sprekende foto’s te zien en ontdekte je geluids- en video-installaties die het Vooruit-erfgoed tonen door de bril van verschillende artiesten. Je kon repeterende artiesten tegen het lijf lopen en wat je te zien kreeg, verschilde van dag tot dag. Soms ontmoette je kunstenaars die in residentie waren of een installatie opbouwden (beeldend kunstenaars als William Phlips, Julien Maire, Line Boogaerts, Ruben Nachtergaele,...). Op andere momenten zag je het personeel aan het werk of kon je deelnemen aan een van onze talrijke workshops. Het gebeurde ook dat een ruimte wegens opbouwwerken even niet toegankelijk was. Het Café werd omgebouwd tot tijdelijke shop, waar je duurzame producten kon kopen, Triomfbier kon proeven of aan de Denkbar aanschuiven.

DENKBAR

In het Café maakten we tijdens VOORUIT100 van 1 mei tot eind oktober plaats voor de Denkbar. Het was een plek waar ideeën, voorstellen en projecten werden onderzocht en gedeeld. Together, Happiness, Money, Green, Impact, … zijn slechts enkele van de thema's die aan bod kwamen. Daarbij wordt geen enkel discussiepunt, zot idee... uit de weg gegaan.

Er waren vrije werkplekken en ontmoetingen, lezingen, workshops, ‘denktanks’, ‘digibars’ en nog veel meer georganiseerd. Allemaal voeding voor de toekomst met inspiratie uit het verleden.

PODIUMPROGRAMMA

Artiesten die een grote indruk hebben nagelaten op het Vooruitpubliek, kwamen terug. Andere grote en minder bekende namen zag je voor het eerst in Vooruit. Het programma was geïnspireerd door onze 100-jarige geschiedenis en bevatte enkele onvergetelijke concerten, dansvoorstellingen, performances, theaterstukken en literatuur.

DE COOPERETTE

Tijdens VOORUIT100 kon je in de Cooperette terecht voor het kopen en uitwisselen van producten, diensten en skills. Het is een knipoog naar de Supercoop, het warenhuis in het Vooruitgebouw in de jaren ’50 en ‘60. De Cooperette was niet zomaar een shop. Het was een levendige plek  voor doeners, workshops, open labs, coöperatie en alternatieve ruilsystemen met een duurzaam geproduceerd en lokaal aanbod. Kunstenaars en specialisten (Maison Caro, Topo Copy, Onbetaalbaar, de IJverige Wijven, Sara Vrugt, Made by Oya, De Invasie…) deelden er hun kennis en lieten sporen na in de vorm van How-to-handleidingen, zelfmaak-kits, boeken en andere producten. Zo groeide het aanbod van de Cooperette ook mee met VOORUIT100. Het centrale punt van de Cooperette was het Café.

RESTAURANT VOORUIT

De afgelopen 100 jaar werd er in Vooruit altijd lekker en stevig voedsel geserveerd tegen scherpe prijzen. Speciaal voor VOORUIT100 vroegen we een aantal koks om nieuwe eenvoudige gerechten samen te stellen voor Restaurant Vooruit op basis van recepten uit de tijd van toen.

Tijdens VOORUIT100 boden deze koks inspiratie aan onze eigen Vooruit keukenploeg om met die oude menu’s aan de slag te gaan en er hedendaagse, lekkere creaties mee te maken. 

TRIOMFBIER VOORUIT: VOORUIT (HER)BROUWT ZIJN EIGEN BIER!

Vooruit heeft altijd een speciale band met bier gehad: er werd de afgelopen 100 jaar veel bier geschonken én veel bier gedronken. Wat echter weinig mensen weten, is dat Vooruit begin vorige eeuw over een eigen brouwerij beschikte en diverse bieren brouwde, zoals Uitzet-, Bock- en Triomfbier.

Geen betere gelegenheid dan VOORUIT100 om opnieuw een Vooruitbier te brouwen. Vooruit sloeg daarvoor de handen ineen met brasserie Dupont, bekend van de (inter)nationaal gerenommeerde bieren Saison Dupont, Moinette, Bon Voeux, …. Triomfbier is een 100% biobier van 6 graden, met hoge gisting én met een niet te versmaden smaak. Het werd te koop aangeboden in grote flessen in de Cooperette en van het vat in het café van Vooruit. Ook na Vooruit100 blijft Triomfbier verkrijgbaar.

DE RACONTEURS – ‘100 JAAR VOORUIT’

Het verhalenhuis De Raconteurs interviewde tientallen mensen over de geschiedenis van het Feestlokaal van Vooruit. Het resultaat van deze getuigenissen was te zien in een driedelige documentaire ‘100 jaar Vooruit’ op Canvas. Vooruit ging ook aan de slag met de niet-getoonde fragmenten en opnames van al die interviews. Doorheen het parcours in Vooruit vond je verrassende getuigenissen.

WILLIAM PHLIPS – A.R.A., APEVELARTOTAL, AFD. 4, VOORUIT

Kunstenaar William Phlips construeerde in residentie in Vooruit een authentiek ‘Autel Domestique De Volder’ aka A.R.A., een zend- en ontvangststation in en voor de geest van theatermaker Eric De Volder (1946-2010). Voor deze uit ongebluste kalk, bruin papier, stoof- en oorsmeer opgetrokken residentie haalt Phlips inspiratie uit hersenspinsels, archiefdocumenten en fragmenten uit de nalatenschap van Eric De Volder. Op 1 mei vertrok Phlips te voet aan het graf van De Volder op de Westerbegraafplaats. Vandaar rolde hij een grote bal, gemaakt van tapijten en plastic die De Volder ooit gebruikte in zijn voorstellingen, naar Vooruit langsheen plekken die belangrijk zijn geweest in het leven van de theatermaker. Aan het einde van het project werd de omgekeerde weg terug afgelegd. Een project in samenwerking met Museum Dr Guislain, waar het archief van Eric De Volder in bewaring is en het KIP, het theatergezelschap dat zijn erfenis op het podium levend houdt.

RUBEN NACHTERGAELE – I HEAR YOU

In 1913 ontwikkelde de Italiaanse futurist Luigi Rusolo zijn manifest 'The Art of Noises', een compositiemethode voor muziek gebaseerd op industrieel geluid. 100 jaar later leven we in een wereld met overload aan audio-impulsen. Ook muzikant en geluidskunstenaar Ruben Nachtergaele (Lewis in Heaven, Kapotski, Boomfanfare) werd bij zijn field recordings met die veelheid van geluiden geconfronteerd. Tijdens zijn residentie in VOORUIT100 focuste Ruben Nachtergaele op het sociaal engagement in en rond Vooruit. Van al die geluiden maakte hij een intrigerende multichannel geluidsinstallatie die 100 jaar Vooruit omvat.  Met steun van Stad Gent, Amsamb-ISG en provincie Oost-Vlaanderen

URGENT.FM - HOORSPEL HELLEBLIND

De Gentse jongerenradio Urgent.fm pakte speciaal voor VOORUIT100 uit met een hoorspel dat zich afspeelt in het monumentale Vooruitgebouw: ‘Helleblind’, een macaber bandietenepos in 9 episodes, geschreven door Yannick Van Puymbroek.  Je kon het hoorspel elke zaterdag volgen om 11:00 op Urgent.fm (105.3fm) of je kon het ontdekken op het VOORUIT100-parcours, op de plek waar het zich allemaal afspeelde.

VOORUIT VIRTUEEL

Op verschillende plekken op het VOORUIT100-parcours kwam je consoles tegen waarop je door een 3D-versie van Vooruit kan stappen. Je maakte Vooruit mee op verschillende momenten in zijn geschiedenis en komt op plekken waar je in het echte leven nooit zou (mogen) komen. Vooruit Virtueel werd ontwikkeld door enkele technici van Vooruit en is gebaseerd op het spel 'World of Warcraft'.

POSSIBLE FUTURES

Possible Futures was het afsluitend festival van VOORUIT100, waarbij het vooral over de toekomst ging. Na een half jaar terugkijken, was de vraag: "en hoe gaan we nu verder?"   

KINDERPROGRAMMA

 In Vooruit werden vroeger tal van activiteiten voor kinderen georganiseerd (sinterklaasfeesten, vakantiekolonies met de coöperatieve vooruit...) Tijdens Vooruit100 werd de draad weer opgenomen. Casa Blanca presenteerde vakantiekampen voor kinderen van 6 tot 10 jaar, Aifoon organiseerde sound-workshops voor 12 tot 18 jarigen en in de openingsweek werden specifieke rondleidingen voor kinderen georganiseerd.

VOORUIT100 OP PAPIER

100 JAAR VOORUIT, een uitgave van Uitgeverij Hannibal werd een prijswinnend kijk- en leesboek naar aanleiding van 100 jaar Vooruit in Gent, tegelijk ook de catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in STAM Gent. Het boek is het resultaat van twee jaar onderzoek naar de geschiedenis van Vooruit door Liesbet Nys, die ook de overzichtstentoonstelling in STAM cureerde. Het boek werd gemaakt in samenwerking met Universiteit Gent, Provincie Oost-Vlaanderen, Amsab-ISG, Kunstencentrum Vooruit en STAM.

IN STAM

In het STAM kon je een bezoek brengen aan een historische tentoonstelling over het Vooruitgebouw, de betekenis ervan voor Gent en de vele activiteiten die er de voorbije eeuw hebben plaatsgevonden. ’100 jaar Vooruit’ werd een verhaal over engagement, ontmoeting en cultuur. De tentoonstelling was een realisatie van het STAM, UGent, Amsab-ISG, Vooruit en de Provincie Oost-Vlaanderen. Curator was cultuurhistorica Liesbet Nys (UGent, Instituut voor Publieksgeschiedenis).

100 JAAR VOORUIT - DE RACONTEURS

Het verhaal van Vooruit werd in beeld gebracht in een driedelige documentaire die op 16, 23 en 30 april 2013 te zien was op Canvas. De serie is gemaakt door De Raconteurs (bekend van o.a. ‘Meneer de burgemeester’ en ‘Drie generaties’). Zij vatten de geschiedenis van Vooruit in een pakkend verhaal vol archiefbeelden en beklijvende getuigenissen van vroeger en nu. In totaal keken meer dan 300.000 mensen naar de reeks. 

VOORUIT100 IN DE STAD

Stadswandelingen, boottochtjes en een digitale applicatie toonden het verleden, heden en toekomst van Gent en  de geschiedenis van Vooruit als coöperatie en gangmaker van sociaal engagement.

"VOORUIT IN GENT" APP

Ontdek met de gratis ‘Vooruit in Gent’ Android & iPhone app (die ontwikkeld werd i.s.m. iMinds) hoe creativiteit, engagement en transitie niet alleen kernwoorden zijn van Vooruit, maar ook van Gent. In het verleden, nu en in de toekomst. Laat je leiden in Gent door deze Android & iPhone app nooit eerder geziene foto’s. Met dank aan De Zwarte Doos en Amsab-ISG, i.s.m. Gent 13-13.

VOORUIT MET DE BOOT

Van 1 mei tot eind oktober kon je op zondag de boot van Vooruit naar STAM nemen en terug. Ook "De Bootjes van Gent" en diverse gidsen-organisaties boden Vooruit-tours aan, zowel in de stad als doorheen het Vooruitgebouw als de tentoonstelling in STAM.

VOORUIT CITY RUNNING TOUR

Het sportieve type dat de geschiedenis van Vooruit al lopend wou ontdekken kwam ook aan zijn trekken. In samenwerking met City Running Tours werd er een jogging langs hoogtepuntent uit Vooruit's geschiedenis georganiseerd, telkens de eerste zondag van de maand.   

Partnerorganisaties

Universiteit Gent, AMSAB, STAM, iMinds (IBBT), De Raconteurs

 

Amsab - ISG

Canvas

Campo

Cultuurnet Vlaanderen

De Raconteurs

De Toekomstfabriek

De Wereld Morgen

Democrazy

DOK

FO.AM

Gentblogt

Huis van Alijn

iMinds

Kannibaal/Hannibal

KASK

Klara

Live Nation

MIAT

Minard

Museum voor Schone Kunsten

Onbetaalbaar

Provincie Oost-Vlaanderen

Samenlevingsopbouw Gent

Sint-Lucas

Stad Gent - Departement Cultuur

STAM

Stedelijke Bibliotheek Gent

Steunpunt Allochtone Meisjes & Vrouwen

Stichting Gerrit Kreveld

Timelab

UGent - Faculteit Geschiedenis

UGent Faculteit  Podium- en Mediale Kunsten

UGent Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

UGent Faculteit Literatuurwetenschappen

Urgent FM

Victoria Deluxe

Vrt medialab

 

Leden stuurgroep

Kunstencentrum Vooruit, Universiteit Gent, AMSAB, STAM en iMinds (IBBT).

Praktische info

Looptijd van
Looptijd tot
Organisatienaam
Kunstencentrum Vooruit
Contactpersoon
Veerle de Waele
Adres
Sint-Pietersnieuwstraat 23 - 9000 Gent
Telefoon
09/267 28 20
Financieringsbron(nen)

Projectsubsidie Kunsten en Erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap (42.620,00 EUR fase 1 + 45.000,00 EUR fase 2).

Eigen inbreng van Kunstencentrum Vooruit

Inbreng van de partners Universiteit Gent, AMSAB, STAM en iMinds (IBBT).

Andere projecten

Tussen 1963 en 1976 maakten dialectologen aan de Universiteit Gent – onder supervisie van professoren ...

Gedreven door veel goesting, nieuwsgierig ‘as hell’ en gebeten om de meest nijpende vraagstukken op ...

De Bladmuziekcollectie van de Openbare Omroep, afgekort BOO, is ontstaan als gebruiksbibliotheek voor de diverse ...