Inventarisatieproject Collectie Mobiel Erfgoed - Tram en Bus, fase 3: het archief van het Openbaar Stads- en Streekvervoer in Vlaanderen

In het derde gedeelte van dit driefasige inventarisatieproject was de wetenschappelijke inventarisatie van de in het Vlaams Tram- en Autobusmuseum (VlaTAM) en de externe bewaarplaats in het premetrostation Sport bewaarde archieven en documentaire verzamelingen voorzien.  

Via de wetenschappelijke inventaris wil META meer onderzoekers aantrekken tot de archieven van de buurtspoorwegen. De leeszaalwerking binnen het Vlaams Tram- en Autobusmuseum werd hiervoor uitgebreid.

Volgende collecties en archieven werden onderscheiden:

-Het archief van de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen (NMVB) in Vlaanderen: 200 strekkende meter + (ca. 4000) originele plannen in kokers en plannenkasten

-Het archief Ragheno (privaat archief Mechelse bouwer spoor- en trammaterieel): ca. 9 strekkende meter

-De documentaire verzameling over de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Antwerpen (MIVA) en voorgangers: ca. 20 strekkende meter

-De documentaire verzameling over de NMVB en de VVM De Lijn: ca. 35 strekkende meter

-De bibliotheekcollectie: ca. 50 strekkende meter (boeken, brochures en tijdschrijften)

-De foto, dia- en filmcollectie in verband met buurtspoorwegen: ca. 40.000 foto’s en dia’s, 200 films

Naar het einde van het project toe, werd door De Lijn Oost-Vlaanderen nog een bijkomend deel van het archief van de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Gent (MIVG) en zijn voorganger (ETG/TEG), ca. 30 strekkende meter archief, overgebracht naar het VlaTAM. Dit gebeurde onder coördinatie van META en in samenspraak met het Algemeen Rijksarchief. 

 

Projectresultaten

Een overzicht op bestandsniveau van de verschillende aanwezige archieven en documentaire verzamelingen werd gemaakt. Van elk archief of collectie werd, volgens de richtlijnen van ISAD (G) en ISAAR (CPF), op het hoogste beschrijvingsniveau een fiche opgesteld. Vervolgens werden deze archieven en collecties, aan de hand van deze fiches, ook geregistreerd in Archiefbank Vlaanderen.

Na de beschrijving op bestandsniveau, werd op een dieper niveau geïnventariseerd. Er werd gestart met de inventarisatie van het NMVB-archief. Dit archief heeft een nationale relevantie en is het omvangrijkst. Het is op te delen in drie afdelingen :

- het archief van de centrale administratie,

- het archief afkomstig uit de verschillende provincies

- het archief over het rollend materieel.

Eerst werden het archief van de centrale administratie en de archieven van de verschillende provincies geïnventariseerd. Gedurende het project werd zo ongeveer 150 strekkende meter ontsloten.

Aangezien de oorspronkelijke ordening van de NMVB-archieven nog (deels) aanwezig was en het vanaf 1951 gebruikte ordeningsplan van de NMVB (het zogenaamde V-plan) nog bewaard is, werd deze ordening behouden. Het V-plan werd sterk vereenvoudigd om tot een archiefschema te komen.

Van het archief van Ragheno, een kleiner privaat archief van de Mechelse bouwer van spoorwegmaterieel, werd in afwachting van een definitieve inventarisatie, een plaatsingslijst opgemaakt. Hierdoor is ook dit archief toegankelijk voor het brede publiek.

De inventarisatie gebeurde volgens de richtlijnen van het Algemeen Rijksarchief waarin rekening wordt gehouden met de standaarden ISAD (G) en ISAAR(CPF). De inventarisatie gebeurde tevens parallel met de inventarisatie van de archieven van het Ministerie van Verkeerswezen in het Rijksarchief. Tijdens het inventariseren werd het archief geschoond: plastic mapjes, nietjes en paperclips werden verwijderd, en het hiertoe aangekochte zuurvrij papier en dozen verpakt.

Bij afloop van het project is de inventaris van het archief van de centrale administratie van de NMVB en de provincies afgewerkt. De volgende maanden zal verder gewerkt worden aan de inventarisatie van het archief over het rollend materieel en de inventarisatie van de resterende archieven. De voorlopige inventaris is reeds raadpleegbaar op de website van META (www.metavzw.be/archieven).

Voor de overgebrachtte archieven van de MIVG zal nu verder gewerkt worden aan een selectie van het archief en een voorlopige plaatsingslijst.

 

 

Partnerorganisaties

Buurtspoorwegmuseum vzw

ETG vzw

De Lijn

Poldertram vzw

TTO vzw

VlaTAM vzw

Praktische info

Looptijd van
Organisatienaam
META vzw
Contactpersoon
Johan Van Everbroeck
Adres
Motstraat 20 - 2800 Mechelen
Telefoon
050/390616
Financieringsbron(nen)

Subsidie Vlaamse Gemeenschap/Cultuur: 33.985,00 €

Eigen Middelen: 6.797,00 €