Project IIIF 2

Het IIIF 2 project voor de verdere uitbouw van het VKC-ecosysteem bestaat uit verschillende deelprojecten: 

  • Uitwisseling van beelden en metadata tussen het VKC- en het meemoo-ecosysteem

    Het project maakte de verbinding tussen het VKC-ecosysteem en het meemoo-ecosysteem. Hierdoor worden beelden en metadata tussen beide organisaties geautomatiseerd uitgewisseld.
  • Meerlagige IIIF-presentaties en IIIF-annotaties

    Het project probeert ook een aantal IIIF-toepassingen uit, zoals meerlagige IIIF-presentaties, maar ook een conditierapportagetool met IIIF-annotaties.
  • Metadatahandboek

    Het IIIF-metadatahandboek wil geïnteresseerden op een toegankelijke wijze wegwijs maken in de geheimen van IIIF. Het handboek besteedt in het bijzonder aandacht aan de noodzakelijke metadata en hoe deze metadata in een IIIF-manifest moeten worden opgenomen om een correcte en logische IIIF-presentatie via een IIIF-viewer mogelijk te maken. Daarnaast gaan we dieper in op een aantal tools die je kunnen helpen om een IIIF-manifest op te maken en de verschillen tussen IIIF versie 2 en versie 3.
  • Testcase voor hybride collecties

    We testen uit of het VKC-ecosysteem ook kan dienen voor de hybride collecties van de Musea Brugge. Om het VKC-ecosyteem geautomatiseerd te kunnen uitrollen werd de noodzakelijke  configuratie- en synchronisatiesoftware ontwikkeld.
Projectresultaten

Uitwisseling van beelden en metadata tussen het VKC- en het meemoo-ecosysteem

Meemoo ontwikkelde een IIIF-image-Endpoint op de meemoo-Mediahaven-MAM. Deze Endpoint laat toe dat digitale beelden geautomatiseerd kunnen worden opgeroepen voor hergebruik, en dit volgens het IIIF-protocol. Met deze extra toegankelijke beeldenbron kunnen de beelden onmiddellijk worden opgevraagd, ongeacht waar het moederbestand wordt bewaard, bij meemoo, of bij de musea zelf. Meemoo zorgt er zo voor dat beelden geautomatiseerd en zonder persoonlijke bemiddeling kunnen worden ter beschikking gesteld voor geïnteresseerde hergebruikers. De Endpoint werd in een testversie opgezet.

Doordat meemoo (Lukas, art in Flanders) zelf metadata aanmaakt bij de werken waarvan het een digitale reproductie ter beschikking stelt, beschikte meemoo over andere metadata dan de collectiebeherende instellingen zelf. Ook hieraan wordt verholpen. Door het opzetten van een mapping en een pipeline kunnen de metadata van de collectiebeherende instellingen nu via de VKC-datahub geautomatiseerd doorstromen naar de meemoo-Mediahaven-MAM. Om de potentieel verrijkende metadata die meemoo aanmaakte niet verloren te laten gaan werd er van de meemoo-metadata een export gemaakt. De betrokken musea kunnen zelf afwegen welke meemoo-metadata ze alsnog willen overnemen.

Conditierapportagetool met IIIF-annotaties

We slaagden erin een tweetalige conditierapportagetool in testopstelling op te zetten die het specifiek voor het KMSKA uitgerolde VKC-ecosysteem als onderbouw gebruikt. De tool laat IIIF-annotaties toe binnen afgebakende zones op het digitale beeld van het kunstwerk in een IIIF-venster. Annotaties kunnen tekstuele opmerkingen zijn, refereren naar een schaderegister of foto’s die tijdens het conditie-onderzoek werden gemaakt. Ook duurzame opslag van annotaties is mogelijk. De tool houdt rekening met de conditierapportagepraktijk in het KMSKA. Alvorens de tool wordt uitgerold voor derde musea zal een oefening over een uniform schaderegister moeten worden opgezet.

Meerlagige IIIF-presentaties

Verschillende IIIF-viewers werden uitgeprobeerd ten behoeve van verschillende meerlagige IIIF-presentaties. Samengevat kan worden gesteld dat verschillende opstellingen mogelijk zijn, maar dat niet elke viewer geschikt is voor elke opstelling. Het IIIF-manifest is hierin een belangrijke sleutel.

IIIF-metadatahandboek

Een IIIF-metadatahandboek werd opgezet als een Omeka S-website. In het handboek wordt uitgelegd wat IIIF is, hoe metadata in een IIIF-manifest dienen te worden verwerkt zodat beelden en metadata op een logische wijze worden gepresenteerd in de viewers. Verschillende manifesten voor verschillende soorten werken worden gedemonstreerd, evenals de verschillen tussen IIIF v2 en v3. Er wordt ook gewezen op diverse tools die je hierbij kunnen helpen. De IIIF-presentatie van een complex altaarstuk als het Lam Gods werd op een vernieuwende wijze opgezet met behulp van IIIF-annotaties.

Testcase voor hybride collecties

De use case van de Musea Brugge, met deelcollecties vol toegepaste kunst, edelmetalen, smeedijzerwerk en textiel, bewees dat het VKC-ecosysteem ook inzetbaar is voor hybride collecties. We lieten configuratie- en synchronisatiesoftware ontwikkelen zodat de door de VKC opgezette datahub, arthub, dashboard, ResourceSpace-DAM en IIIF-beeldenhub geautomatiseerd kunnen worden uitgerold volgens de wensen en behoeftes van de organisatie in kwestie. Dit vergt veel minder technische kennis, minder werkuren en is makkelijker in onderhoud. Ook uitgeteste verbeteringen kunnen zo worden uitgerold. Het VKC-ecosysteem werd binnen dit project uitgerold ten behoeve van de Brugse deelcollecties. Uitdagingen hierbij betroffen vooral de kwaliteit van de metadata, eerder dan de infrastructuur zelf.

Deliverables

Alle deliverables van dit project, de links naar de verschillende ontwikkelde API’s, tools, én de broncodes op GitHub, kan je vinden via de VKC-website.

Proefopstellingen

Alle vooropgestelde ontwikkelingen werden in een proefopstelling gerealiseerd. Dat wil zeggen dat de API’s en tools nog verder worden getest en verbeterd alvorens ze voor gebruik door derden in een productieversie kunnen worden uitgerold.

Partnerorganisaties
  • Vlaamse Kunstcollectie vzw
  • meemoo
  • KMSKA vzw
  • Musea Brugge 
Leden stuurgroep
  • Vlaamse Kunstcollectie vzw: Pascal Ennaert, Rob Wyse, Alec Van den broeck en Karin Van der Poorten
  • meemoo: Nastasia Vanderperren
  • Musea Brugge: Katrien Steelandt
  • KMSKA: Nathalie Monteyne
  • De leden van het directiecomité Digitalisering van de VKC 

Praktische info

Looptijd van
Looptijd tot
Organisatienaam
Vlaamse Kunstcollectie vzw
Contactpersoon
Pascal Ennaert
Adres
Hofbouwlaan 28, 9000 Gent (correspondentie-adres)
Telefoon
+32 (0)486 58 85 45
Financieringsbron(nen)

De Vlaamse overheid kende in juli 2020 een subsidie toe van 57.000 euro voor de verdere uitbouw van het VKC-ecosysteem binnen het project IIIF Fase 2. De verschillende projectpartners zetten zelf ook personeel in voor de realisatie van de deelprojecten. VKC en meemoo financierden het noodzakelijke restbedrag.