FARO introduceerde de formule van de Erfgoedklasbakken in 2022 naar aanleiding van Erfgoeddag ‘Erfgoed maakt school’. Tijdens de Erfgoedweken − voor en na Erfgoeddag − trekken erfgoedmedewerkers met uiteenlopende expertises naar de klas. Ze nemen er een lesuur over van de leerkracht, doorlopen samen met de leerlingen een les, vertellen over hun erfgoedpassie of het werk dat ze doen. Zowel in het lager als middelbaar onderwijs maken leerlingen én leerkrachten op die manier kennis met de verschillende facetten van erfgoed en erfgoedzorg.

Wie kan Erfgoedklasbak worden?

Ben je gepassioneerd door cultureel erfgoed? Wil je hierover met groot enthousiasme vertellen aan kinderen en jongeren? Dan ben jij de geknipte Erfgoedklasbak. Het maakt niet uit of je als professional of als vrijwilliger aan de slag bent, en al helemaal niet welke functie je uitoefent. Integendeel: je hoeft echt geen gids of educatief medewerker te zijn. Ook als je doorgaans achter de schermen werkt, als onderzoeker aan de slag bent of alles weet over een bepaald ambacht, is jouw expertise meer dan welkom in de klas. Leerkrachten ontdekken zo immers nieuwe mogelijkheden om erfgoed een plaats te geven in hun lespraktijk, en leerlingen maken kennis met heel uiteenlopende beroepsmogelijkheden.

Een Erfgoedklasbak …

• is enthousiast: alles start met passie en veel zin om kinderen en jongeren warm te maken voor cultureel erfgoed(werk).
• is een ambassadeur voor cultureel erfgoed, voor de eigen erfgoedorganisatie of -vereniging én voor Erfgoeddag en Erfgoedweek.
• is voor ten minste één lesuur gratis ter beschikking van scholen tijdens de Erfgoedweken. Je beslist verder helemaal zelf voor hoeveel lesuren je je engageert, en of je ook na de Erfgoedweken actief blijft als klasbak.
• is voorbereid. Een Erfgoedklasbak bereidt het lesuur inhoudelijk en didactisch voor, communiceert over de activiteit via Cultuurkuur (via inschrijven.erfgoeddag.be) en neemt contact op met de school of leerkracht voor praktische en inhoudelijke afspraken.
• gebruikt toegankelijke en inclusieve taal, aangepaste werkvormen en een activerende aanpak.
• nodigt uit, luistert, waardeert, respecteert en wil het altijd (nog) beter doen.
• leert uit ervaring, reflectie en (zelf)evaluatie en uit de feedback van anderen.

Waar vind je ondersteuning?

Natuurlijk bereid je je lesuur voor. Maar hoe doe je dat, een lesuur overnemen in een lagere- of secundaire schoolklas? Om te beginnen zijn er heel wat verschillende werkvormen mogelijk: je kan bv. vertrekken vanuit een verhaal, er een interactieve les van maken met opdrachten of een debat organiseren met de leerlingen.

Om je optimaal te begeleiden, ontwikkelde FARO samen met Oetang Learning Designers een digitaal leerpad. Dat bestaat uit filmpjes en werkbladen die je altijd en overal gratis kan bekijken. Het gidst je snel in 7 stappen doorheen je lesvoorbereiding. Je hoeft overigens niet alle stappen te doorlopen of ze allemaal in één keer te bekijken. Op eigen tempo te ontdekken dus.

Het digitale leerpad zorgt ervoor dat de basisvoorbereiding voor je lesuur op punt staat. Hoe vaker je een voorbereiding maakt en een lesuur invult, hoe vlotter je aanpak zal lopen. Al doende leer je nu eenmaal het meest. Wees tegelijk ook mild voor jezelf, je bent nu eenmaal geen leerkracht die in de dagelijkse klaspraktijk staat. Vertrek daarom vanuit het idee dat je optreedt als gastspreker en dat jouw sterkte ligt in wat je vanuit de buitenwereld in de klas tot bij de leerlingen brengt.

Je basisvoorbereiding verder uitwerken? Deze toetsstenen helpen je nog een stap verder:

• Didactische kijkwijzers om nieuwe activiteiten vorm te geven
• Sjabloon om bestaande activiteiten kritisch onder de loep te nemen
• Sjabloon voor het aanpassen van bestaande activiteiten
• Sjabloon voor andere werkvormen
• Sjabloon voor het stellen van andere vragen

Hoe communiceer je je lesvoorstel?

Meld je sowieso bij je lokale of regionale coördinator van de Erfgoeddag/Erfgoedweken. Meestal is dat de lokale of regionale erfgoedcel. Is er geen erfgoedcel in je buurt? Meld je dan via de coördinatie van Erfgoeddag via info@erfgoeddag.be. 

Vervolgens registreer je je lesvoorstel via inschrijven.erfgoeddag.be. Daar omschrijf je het verhaal dat je wil brengen en geef je aan op welke momenten je beschikbaar bent om naar een klas te gaan. Je kan ook aangeven naar welke regio’s je bereid bent je te verplaatsen. Dit aanbod wordt gepubliceerd op Cultuurkuur.be, dé plek waar leerkrachten zoeken naar lesondersteuning. 

• Heb je al een match met een school? Ook dan is het waardevol om je initiatief te registreren. Noteer na de titel '(volzet)'. Zo kan je optimaal meesurfen op de communicatiecampagne van de Erfgoedweken.
• Weet je niet goed hoe je aan je inschrijving begint? Neem dan contact op met info@erfgoeddag.be.  
• Neem je voor het eerst deel aan Erfgoeddag en/of Erfgoedweken? Lees hier hoe je vlot een activiteit aanmeldt.

Heb je een match? Maak dan verdere afspraken met de leerkracht

Zorg ervoor dat je je klasbakuur optimaal afstemt op de noden en verwachtingen van de leerkracht en de leerlingen. Vergeet dus niet om voor de start van de Erfgoedweken contact op te nemen met de leerkracht(en): FARO stelde daarvoor samen met Dagelijks Leren een uitvoerige checklist op. Neem deze lijst op voorhand door, markeer wat je zeker wil weten en leg het document bij je wanneer je in gesprek gaat met de leerkracht. Zo ben je gegarandeerd goed voorbereid voor je schoolavonturen als Erfgoedklasbak.

Als startende Erfgoedklasbak sta je er niet alleen voor: op 24 september 2024 organiseerde FARO een digitaal infomoment voor nieuwe Erfgoedklasbakken. Je krijgt er tal van tips en goede voorbeelden. Herbekijk het seminarie hieronder of via YouTube.